Odpisy ksiąg metrykalnych parafii archidiecezji lwowskiej i diecezji przemyskiej obrządku rzymskokatolickiego

Signatur
56/2436/0
Anzahl der Serien
0
Anzahl der Scans
4336

Inhalt:

Odpisy ksiąg metrykalnych parafii archidiecezji lwowskiej i diecezji przemyskiej obrządku rzymskokatolickiego: Brzeżany, Chocimierz, Kalinów (Kaiserdorf), Kamionka Strumiłowa, Kochawina, Kosów, Kuty, Olesko, Opryłowce, Pistyń, Podkamień (powiat Rohatyn), Podkamień Brodzki, Pomorzany, Potok (powiat Buczacz), Potoki, Potylicz, Przemyślany, Rakowiec (powiat Lwów), Rawa Ruska, Rodatycze, Rozdół, Rożniatów, Sokal, Sokołów, Sokołówka, Sołotwina, Stanisławczyk (powiat Brody), Szczerzec, Śniatyń, Tadanie, Tarnopol, Tarnoruda, Tartaków, Tłumacz, Toki, Touste, Trembowla, Tyśmienica, Uhnów, Uhrynów, Uście [Zielone], Waręż, Winniki (powiat Lwów), Wiśniowczyk, Witków (powiat Radziechów), Wojniłów, Wołków (powiat Lwów), Wyżyniany, Zabłotów, Zbaraż, Zborów, Złotniki, Żelechów, Żniatyń, Żółkiew, Żółtańce, Żulin, Żurawno, Żurów, Żydaczów, 1818-1819, 1820, 1823-1840, 1842-1849, 1851-1866, 1899, sygn. 1-137.

Die Geschichte der Provenienzstelle:

Początki ustanowienia organizacji kościelnej rzymskokatolickiej na terenach Rusi sięgają roku 1375, kiedy 13 II papież Grzegorz XI w bulli Debitum pastoralis offici zatwierdził metropolię łacińską w Haliczu, a podporządkowane zostały jej biskupstwa w Przemyślu, Chełmie, Włodzimierzu (później Łucku), Kamieńcu i Kijowie. Równocześnie rozpoczęto starania o przeniesienie stolicy arcybiskupstwa do Lwowa. W 1412 r. antypapież Jan XXIII wystawił bullę In eminenti specula ustanawiającą Lwów stolicą metropolii i jednocześnie podnoszącą kościół parafialny Lwowa pw. Wniebowzięcia NMP do rangi katedry. Wówczas arcybiskupstwu lwowskiemu podporządkowane zostały wszystkie biskupstwa łacińskie istniejące na Rusi, (przemyskie, łuckie, kamienieckie, kijowskie i chełmskie). Do archidiecezji włączono także nowe biskupstwo mołdawskie z siedzibą w Serecie. Najmniejszą jednostką organizacyjną na terenie archidiecezji była parafia. Pierwszy podział archidiecezji lwowskiej na dekanaty przeprowadził arcybiskup Jan Dymitr Solikowski w 1593 r. - utworzono wówczas siedem dekanatów, w granicach których istniało 127 parafii. Około roku 1650 archidiecezja lwowska była podzielona na 7 dekanatów i 125 parafii. W 1765 r. na synodzie diecezjalnym w obrębie terytorium archidiecezji wydzielono 12 dekanatów i 150 parafii, wchodzących w skład utworzonych na tym synodzie 3 archidiakonatów. Znaczne zmiany w organizacji kościelnej wprowadził I rozbiór Polski w 1772 r. oraz włączenie terenów archidiecezji lwowskiej do Austrii. Przeprowadzono wówczas szereg reform administracyjnych mających na celu m.in. ułatwienie i usprawnienie całkowitej kontroli władz administracji terenowej nad działalnością i życiem najmniejszych nawet jednostek administracji kościelnej. W okresie reform józefińskich w archidiecezji lwowskiej powstało 9 nowych dekanatów: Lwów – zamiejski, Brzeżany, Jazłowiec, Świrz, Bełz, Żółkiew, Brody, Stanisławów, Czerniowce, zniesiono natomiast dekanaty: Dunajów, Konkolniki, Rohatyń, Żydaczów i Janów. W 1843 r. metropolita Franciszek Pisztek utworzył 10 nowych dekanatów: Szczerzec, Stryj, Dolina, Złoczów, Gliniany, Konkolniki, Czortków, Tarnopol, Horodenka i Lubaczów. W 1875 r. metropolita Franciszek Wierzchlejski utworzył nowy dekanat w Suczawie na Bukowinie, a metropolita Józef Bilczewski w 1905 r. – dekanat Skałat i Podhajce, a w 1911 r. – dekanat Radowce na Bukowinie. W sumie w 1914 r. archidiecezja obejmowała 29 dekanatów. Trzy dekanaty bukowińskie (Czerniowce-Suczawa, Radowce) po 1918 r. znalazły się w granicach Rumunii, a w 1929 r. zostały włączone do diecezji Jassy. W okresie międzywojennym zostały utworzone 2 nowe dekanaty: Borszczów i Zborów. W 1939 r. w obrębie archidiecezji istniało 28 dekanatów i 259 parafii. Metryki wyznaniowe to dokumenty bieżącej rejestracji statystycznej, najstarsze wśród źródeł demograficznych. Obowiązek zapisywania udzielanych w parafiach rzymskokatolickich ślubów i chrztów wprowadził sobór trydencki 11 XI 1563 r., a akty normatywne wówczas ustalone zostały sprecyzowane i rozszerzone przez papieża Pawła V w Rytuale Rzymskim z 1614 r. Według tego dokumentu, każda parafia była zobowiązana do prowadzenia pięciu serii ksiąg: ochrzczonych, bierzmowanych, małżeństw, zmarłych oraz spisu osób zamieszkujących parafię. Na terenie Rzeczypospolitej istotną rolę w rozciągnięciu stosownych przepisów rejestracji metrykalnej miał synod piotrkowski z 1607 r., wprowadzając metryki chrztów i ślubów. Rytuał piotrkowski prymasa Jana Wężyka z 1631 r. dostosowywał rodzime obrzędy do wymogów powszechnych oraz obligował duchownych do przestrzegania ustaleń Rytuału Rzymskiego z roku 1614. Zapisy metrykalne już w XVIII wieku zaczęły uzyskiwać moc aktu prawnego (odnosiło się to do wszystkich wyznań, jednak zasady prowadzenia ksiąg najszerzej były omawiane w normatywach Kościoła katolickiego i dzięki temu rozpowszechniły się w całej Europie). Pierwszą próbą reformy w tej dziedzinie na terenie zaboru austriackiego było wprowadzenie w 1776 roku jednolitego formularza tabelarycznego dla wpisów metrykalnych prowadzonych przez urzędy parafialne. Ta zmiana jednak nie przyniosła pożądanych efektów, m.in. wskutek niedostatecznego poinformowania duchownych prowadzących księgi. 7 IV 1784 roku wprowadzono kolejną reformę, na mocy której metryki otrzymały rangę dokumentów stanu cywilnego, a prowadzący je duchowni – rangę urzędników państwowych, natomiast księża rzymsko- i grekokatoliccy otrzymali wzory ksiąg urodzeń, ślubów i zgonów. Wpisy powinny być dokonywane po łacinie, osobno dla każdej wsi wchodzącej w skład parafii. Była to nowość w stosunku do ksiąg staropolskich, które w jednym tomie zawierały zapisy dla całej parafii. Dużą innowacją było także wprowadzenie rubryki „urodzony” w księgach urodzeń oraz „zmarły” w księgach zgonów, podczas gdy księgi staropolskie były właściwie księgami chrztów i pogrzebów. Nakazano także proboszczom, by na koniec każdego roku kalendarzowego sporządzali ekstrakty i wpisywali dane do tabeli rocznej, która była dołączana na początek księgi. Wypełniona tabela miała być wysyłana do Urzędu Cyrkularnego. 1 września 1787 roku weszła w życie nowa instrukcja kancelaryjna regulująca obieg pism i tok ich załatwiania. Według niej proboszczowie poszczególnych parafii byli zobowiązani do sporządzania kopii ksiąg oryginalnych i przekazywania ich do archiwum konsystorza. Odpisy ksiąg metrykalnych z terenu rzymskokatolickiej archidiecezji lwowskiej przekazywano do Kurii arcybiskupiej we Lwowie, a z terenu diecezji przemyskiej – do Kurii biskupiej w Przemyślu

Laufzeit:

1818-1866, 1899

Klassifikation:

urzędy stanu cywilnego i akta metrykalne

Name der Provenienzstelle:

Daten:

1818-1866, 1899-1899.

Alter Name:

Name der Fremdsprache:

Sprachen:

polski, niemiecki, łaciński

Zugänglichkeit:

Vollständig geteilt

Akten insgesamt:

138

Bearbeitete Akten insgesamt:

137

Akten insgesamt ohne Verzeichnis:

0

Laufende Meter insgesamt

0.36

Bearbeitete laufende Meter insgesamt

0.35

Laufende Meter insgesamt ohne Verzeichnis

0.0

Akten insgesamt:

0

Dateien insgesamt:

0

Größe insgesamt (in MB):

0.0

Dokumente insgesamt

0

Sachen insgesamt

0

Klassen insgesamt

0

Akten insgesamt:

0.0

Gesamtzahl laufender Meter:

0.0

Extreme Daten der nicht archivierten Dokumentation:

Name Stückzahlen-Inventar Anmerkungen
Genehmigtes Findbuch Tak