Zespół
Inhalt:
Akty urodzeń, akty małżeństw, dowody do aktów małżeństw (alegata), akty zgonów, akta zbiorowe.
Die Geschichte der Provenienzstelle:
System rejestracji stanu cywilnego obowiązujący w latach 1808-1939/1945 na ziemiach polskich wchodzących w skład Księstwa Warszawskiego i następnie Królestwa Polskiego. Do 1808 r. na ziemiach polskich nie istniał jednolity system rejestracji stanu cywilnego, a rejestrowanie faktów z życia osób regulowane było właściwym prawem religijnym (kościelnym). W Kościele Katolickim obrządku rzymskiego rejestrację wprowadzono w XVI w. w konsekwencji uchwał soboru trydenckiego (w XVI w. rejestracja chrztów i małżeństw i w XVII w. rejestracja zgonów), a na ziemiach polskich w XVII w. W 1808 r. na obszarze Księstwa Warszawskiego wprowadzono pierwszy na ziemiach polskich, oparty na francuskim Kodeksie Napoleona, system rejestracji stanu cywilnego, który w założeniach miał być świecki i niezależny od wyznania, a akty stanu cywilnego mieli sporządzać i prowadzić świeccy urzędnicy stanu cywilnego. W praktyce, m.in. z braku wykształconych osób, często obowiązki urzędników stanu cywilnego powierzano duchownym właściwym ze względu na miejsce, w którym zaistniał fakt stanowiący przesłankę do sporządzenia danego aktu. Duchowni ci właściwi byli również w zakresie rejestrowania stanu cywilnego osób wyznań niechrześcijańskich, w tym wyznania mojżeszowego. Od 1826 r., na podstawie Kodeksu Cywilnego Królestwa Polskiego, w odniesieniu do wyznań chrześcijańskich akta stanu cywilnego połączono z metrykami kościelnymi. Stan cywilny rejestrowali przełożeni poszczególnych parafii. Rejestrację świecką utrzymano natomiast w odniesieniu do religii niechrześcijańskich (np. judaizm, islam) i mniejszych liczebnie chrześcijańskich (np. baptyści), którą sprawowali burmistrzowie lub wyznaczeni urzędnicy municypalni. W okresie międzywojennym (1918-1939) utrzymano rozwiązania przejęte po zaborcach, tzn. na ziemiach byłego Królestwa Polskiego nadal obowiązywał religijny system rejestracji stanu cywilnego. W 1940 r., na terenach włączonych do państwa niemieckiego (III Rzeszy) w 1939 r., religijny system rejestracji stanu cywilnego zastąpiono systemem świeckim, tzn. utworzono na wzór niemiecki okręgi i urzędy stanu cywilnego, a sporządzanie aktów stanu cywilnego powierzono świeckim urzędnikom, działającym na podstawie niemieckiego prawa o rejestracji stanu cywilnego. Po wyzwoleniu spod okupacji niemieckiej na krótko (1944/1945 r.) częściowo przywrócono rejestrację stanu cywilnego na zasadach obowiązujących przed 1940 r. Natomiast od 1946 r. ujednolicono na obszarze całego państwa polskiego prowadzenie rejestracji stanu cywilnego wprowadzając świeckie okręgi i urzędy stanu cywilnego. W zasadzie przez cały omawiany okres urzędnik stanu cywilnego lub osoba pełniąca jego funkcje, prowadził dwa egzemplarze ksiąg stanu cywilnego, zwanych też rejestrami. W pierwszym, tzw. unikacie, w odrębnych księgach zapisywano jeden rodzaj zdarzeń, tzn. akty urodzeń, akty małżeństw i akty zgonów. Poszczególne księgi prowadzono nawet przez wiele lat, do wyczerpania wolnych kart. Natomiast drugi egzemplarz, tzw. duplikat, składał się z jednorocznych ksiąg, w których w osobnych częściach zapisywano akty urodzeń, akty małżeństw i akty zgonów. Obok wspomnianych ksiąg (rejestrów) urzędnik stanu cywilnego gromadził dokumenty potwierdzające zdolność prawną osób do zawarcia małżeństwa, tzw. alegata lub aneksy. Z reguły były to odpisy aktów urodzenia, akty znania, odpisy aktów zgonów nieżyjącego współmałżonka, a czasami także zapowiedzi wygłaszane w parafii. Do 1866 r. językiem urzędowym, w jakim sporządzano akty stanu cywilnego był język polski, następnie, do około 1916 r., obowiązującym był język rosyjski. W okresie tym w aktach stosowano podwójną datację według kalendarza gregoriańskiego i juliańskiego. W okresie istnienia państwa polskiego językiem urzędowym był język polski, natomiast w czasie okupacji niemieckiej (1940-1944/1945) język niemiecki.
Laufzeit:
1809-1923 [1968-2022]
Klassifikation:
urzędy stanu cywilnego i akta metrykalne
Name der Provenienzstelle:
Daten:
1809-1813, 1815-1923, 1968-2022.
Alter Name:
Księgi metrykalne parafii rzymsko-katolickiej Kłodawa (pow. kolski)
Name der Fremdsprache:
Sprachen:
rosyjski, polski, niemiecki, łaciński, francuski
Zugänglichkeit:
Vollständig geteilt
Akten insgesamt:
204
Bearbeitete Akten insgesamt:
189
Akten insgesamt ohne Verzeichnis:
0
Laufende Meter insgesamt
3.07
Bearbeitete laufende Meter insgesamt
2.82
Laufende Meter insgesamt ohne Verzeichnis
0.0
Akten insgesamt:
0
Dateien insgesamt:
0
Größe insgesamt (in MB):
0.0
Dokumente insgesamt
0
Sachen insgesamt
0
Klassen insgesamt
0
Akten insgesamt:
0.0
Gesamtzahl laufender Meter:
0.0
Extreme Daten der nicht archivierten Dokumentation:
Name | Stückzahlen-Inventar | Anmerkungen |
---|---|---|
Genehmigtes Findbuch | Keine Daten | system ZoSIA |
Abgabe- und Abnahmeliste | Keine Daten | |
Vorläufiges elektronisches Archivinventar | Keine Daten | Sygnatury: 197-204. |
Inw. ks. - system ZoSIA. W zbiorze zarejestrowano 1 szczątek (wewnątrz sygn.: 2-15) Akta stanu cywilnego Okręgu Bóżniczego Kłodawa (pow. kolski) z lat 1810-1811. W zbiorze zmikrofilmowano 73 j.a. o sygn.: 1-22, 24-41, 43, 45, 47, 49, 51, 53, 55, 57, 59, 61, 63, 65-66, 68, 70-72, 74, 76-77, 79, 81, 83-84, 86-87 (nr 0: 9727-9792), 115-118, 120, 122-123 (nr ): 58333-58339). W zbiorze zdigitalizowano 30 j.a. o sygn.: 125-126, 128-142, 150-151, 181-191.