Układ ustrojowo-rzeczowo-chronologiczny 1. Okres zaborów (sygn. 1-2): księga przychodów i wydatków z lat 1842-1871, sprawodania Kasy Ekonomicznej za 1909 r. 2. Okres Państwa Polskiego 1918-1939 (sygn. 3-86): protokoły posiedzeń Rady Miejskiej z lat 1917-1919, 1927-1931 i 1934-1939, protokoły posiedzeń Magistratu z lat 1926-1935, budżety na lata 1929/30, 1936/37 i 1939/40, sprawy podatkowe, inwentarze zbiorów bibliotecznych, księgi ludności stałej z lat 1874-1932 i załączniki do nich, ewidencja wydanych dowodów osobistych oraz projekty budynków. 3. Okres II wojny światowej (sygn. 87-122): Policja Ochronna - Wydział Służbowy w Brzezinach, akta dotyczące ewidencji ludności w tym karty meldunkowe z lat 1940-1944 oraz wykaz budowli w Brzezinach z 1941 r.

Najwcześniejsza budząca wiarygodność bezpośrednia wzmianka o Brzezinach pochodzi z 1332 r. Potwierdza ona miejski charakter Brzezin. Spotykamy ją w dokumencie Władysława Siemiotowica, księcia dobrzyńskiego i łęczyckiego, zatwierdzającym Borzywojowi, wojewodzie łęczyckiemu, posiadanie dóbr nadanych mu przez Władysława Łokietka. W ich skład wchodziły miasto Brzeziny wraz z przedmieściem oraz dwie wsie: Brzeziny i Paprotnia. Miasto Brzeziny powstało koło wsi o takiej samej nazwie. Najstarszy ośrodek miejski rozwijał się wzdłuż połączenia drożnego. Zapewne w XIV lub XV w. zaczęło powstawać nowe miasto z rynkiem pośrodku. Brzeziny początkowo należały do dóbr monarszych. Pierwszym znanym właścicielem tej miejscowości był wojewoda łęczycki Borzywój, piastujący tę godność w latach 1318-1333. Z kolei pierwsze informacje o wójtostwie brzezińskim pochodzą dopiero z początków XV w. Wójtostwo w Brzezinach powstało wraz z lokacją miasta. Nie wiadomo jakie posiadało uposażenie, ponieważ nie zachował się żaden dokument dotyczący jego nadania lub sprzedaży. Stan zaludnienia miasta w średniowieczu i początkach okresu nowożytnego określić można jedynie w sposób hipotetyczny. O wysokiej randze Brzezin świadczył fakt wystawienia znacznej liczby piechoty miejskiej powołanej na wojnę przeciwko Zakonowi Krzyżackiemu w 1458 r. Brzeziny zaliczane były do miast średnich. Liczba ludności w drugiej połowie XVI w. wynosić mogła 3-3,5 tysiąca i zamieszkiwała ona w mniej więcej 500 domach. Oprócz rzemiosła rozwinęło się sukiennictwo. W drugiej połowie XVI w. w mieście było już blisko 300 warsztatów trudniących się 22 różnymi specjalizacjami. Rzemieślnicy mogli stanowić około 80% mieszkańców miasta. Poza rzemiosłem ludność trudniła się także handlem, rolnictwem i ogrodnictwem. W 1793 r. w wyniku drugiego rozbioru Brzeziny znalazły się pod panowaniem pruskim. Brzezinom nadano rangę miasta powiatowego w departamencie piotrkowskim. Po trzecim rozbiorze powiat brzeziński znalazł się w departamencie warszawskim. Ten podział administracyjny przetrwał do jesieni 1806 r. Po wkroczeniu wojsk napoleońskich na ziemie polskie z niewielkimi wyjątkami utrzymano pruski podział administracyjny. Jednym z odstępstw było przeniesienie siedziby władz powiatu brzezińskiego do Strykowa. Z kolei w drugiej połowie 1816 r., na podstawie konstytucji Królestwa Polskiego, rozpoczęto reorganizację administracji. Z powiatu brzezińskiego i rawskiego utworzony został obwód rawski, należący do województwa mazowieckiego. Na siedzibę władz obwodowych wybrano Rawę, górującą nad Strykowem i Brzezinami wielkością i liczbą mieszkańców. W 1845 r. Brzeziny stały się miastem okręgowym w powiecie rawskim. Po zdławieniu powstania styczniowego władze carskie wprowadziły nowy podział administracyjny Królestwa Polskiego. W miejsce dotychczasowych pięciu guberni powołano dziesięć, wśród nich nowo utworzoną gubernię piotrkowską. Brzeziny były w niej jednym z ośmiu miast powiatowych. Pod koniec 1914 r. północno-zachodnia część Królestwa znalazła się pod okupacją niemiecką. W latach 1915-1918 Brzeziny wchodziły w skład gubernatorstwa łódzkiego jako miasto powiatowe. Brzeziny zachowały status miasta powiatowego także w okresie międzywojennym. Na mocy Ustawy Tymczasowej z 2 sierpnia 1919 r., powołującej władze administracyjne II instancji i tworzącej województwo łódzkie, w którym znalazły się Brzeziny. Pod względem liczby mieszkańców, Brzeziny, w strukturze województwa łódzkiego zajmowaały w 1931 r. - 11 miejsce. W dniu pierwszego spisu powszechnego 30 września 1921 r. miasto zamieszkiwały 10 633 osoby. Stanowiło to 8,5% ludności powiatu. Dziesięć lat później miasto liczyło 13 045, a w 1938 - 13 798 mieszkańców. Brzeziny w tym okresie nie były znaczącym ośrodkiem wytwórczości fabrycznej. W dalszym ciągu dominowała tutaj produkcja organizowana w systemie nakładczym i chałupniczym. Rozwinęła się zwłaszcza produkcja odzieży. W okresie okupacji niemieckiej (1939-1945) Brzeziny weszły w skład III Rzeszy wraz z Łodzią, powiatami: gostyńskim, kutnowskim, łęczyckim, łódzkim oraz zachodnimi częściami powiatów: brzezińskiego, radomszczańskiego i piotrkowskiego. Brzeziny weszły w skład okupacyjnego wiejskiego powiatu łódzkiego. Organizacja władz miejskich Brzezin podlegała licznym przekształceniom. Do 1842 r. ustrój i działalność władz miejskich regulowały postanowienia namiestnika Królestwa Polskiego z 3 lutego 1816 r. i z 30 maja 1818 r. W myśl tych przepisów władzę w Brzezinach sprawował Urząd Municypalny, który składał się z burmistrza i ławników. W 1842 r. zmieniono nazwę urzędu na Magistrat przy zachowaniu wszelkich atrybutów i prerogatyw dotychczasowego urzędu. Do kompetencji Magistratu należało: ogłaszanie i wykonywanie zarządzeń rządowych, zarządzanie własnością miasta, nadzór nad robotami publicznymi, utrzymywanie dróg i mostów, bezpieczeństwo i zdrowie ludności, zapobieganie żebractwu i włóczęgostwu, pobór podatków, wydawanie zaświadczeń i paszportów, zakwaterowanie wojska. Ukaz cara Aleksandra II z 24 maja 1861 r. podzielił zarząd miejski na organ uchwałodawczy - Radę Miejską i wykonawczy - Magistrat. Zadaniami Rady Miejskiej były: uchwalanie budżetu i czuwanie nad jego wykonaniem, podejmowanie uchwał dotyczących transakcji nieruchomościami, przyjmowanie legatów, zaciąganie pożyczek oraz kontrola Magistratu. Po upadku powstania styczniowego magistraty pozbawione były wszelkiej samodzielności. Miały za zadanie wykonywać wszelkie nakazy i polecenia nadsyłane przez władzę zwierzchnią. Ich działalność ograniczała się głównie do ściągania podatków państwowych i miejskich, różnych opłat i kar administracyjnych, ewidencji ludności, poboru rekrutów, nadzoru policyjnego, ubezpieczeń ogniowych, porządku publicznego i innych czynnościach administracyjnych. W okresie międzywojennym radnych Rady Miejskiej wybierano w tajnym głosowaniu. Władzę wykonawczą w dalszym ciągu sprawował Magistrat. Ustawa z 23 marca 1933 r. o częściowej zmianie ustroju samorządu terytorialnego wprowadziła zmiany w samorządzie miejskim. Zgodnie z tą ustawą organem uchwałodawczym i kontrolującym była Rada Miejska, którą wybierano w wyborach powszechnych na 5 letnią kadencję. Na czele miasta stał burmistrz i trzech członków zarządu. Rada powoływała zarząd i kontrolowała jego działalność. Burmistrz przewodniczył obradom Magistratu i Rady. Ponadto do jego zadań należały kontrola biur oraz przedsiębiorstw miejskich i reprezentowanie miasta na zewnątrz. Zarząd Miasta z kolei przygotowywał wszystkie sprwy uchwalane następnie przez Radę Miejską. Zarząd ustalał plan budżetu, własny regulamin przedsiębiorstw miejskich, decydował o zaciągnięciu pożyczek, ustalał opłaty za korzystanie z zakładów i przedsiębiorstw, rozpatrywał oferty przetargu, oddawał w dzierżawę nieruchomości. W okresie II wojny światowej miastem zarządzał komisarz wyznaczony przez władze niemieckie.