Notariusz Smoleński Zygmunt w Kaliszu

Sygnatura
11/122/0
Liczba serii
3
Liczba skanów
0

Zawartość:

1) Skorowidze (sygn. 1-10; 1877-1889). 2) Repertoria i księgi opłat (sygn. 11-43; 1873-1890). 3) Akta notarialne (sygn. 44-99; 1873-1890).

Dzieje twórcy:

Notariat został ustanowiony w 1808 r. wraz z wprowadzeniem w Księstwie Warszawskim Kodeksu Napoleona, który wymagał dla wielu czynności prywatno-prawnych formy aktu notarialnego. Był on wzorowany na francuskiej ustawie notarialnej z 1803 r. W myśl prawa notariusz był urzędnikiem publicznym, ale opłacanym przez osoby na rzecz których wykonywał świadczenia. Do jego zadań należało przyjmowanie aktów i kontraktów, którym strony chciały lub musiały nadać cechę taką, jak aktom publicznym. Miał także obowiązek je przechowywać i wydawać z nich wyciągi. Większość akt notarialnych dotyczy umowy kupna-sprzedaży nieruchomości i ruchomości, zaciągania pożyczek, darowizn, pełnomocnictw, podziałów majątku, testamentów, intercyz przedślubnych, czy zawierania spółek. Językiem urzędowym był polski. Notariuszy dzielono na: 1) pisarzy aktowych, działających przy Sadzie Apelacyjnym, którzy mogli sporządzać akty na terenie całego kraju; 2) rejentów kancelarii ziemiańskich, którzy mogli sporządzać czynności w obrębie Trybunału, gdzie byli mianowania oraz 3) rejentów kancelarii okręgowych, których kompetencje ograniczały się do obszaru działania sądu pokoju. Notariusze mianowani byli przez króla dożywotnio. Ogólne zwierzchnictwo nad notariatem sprawowała Komisja Rządowa Sprawiedliwości, a szczegółowy nadzór właściwe sądy. Niewielkie zmiany w organizacji notariatu wprowadziły ustawy hipoteczne z 1818 r. i 1825 r. Doprowadziły one do powstania dwóch rodzajów notariuszy: pisarzy aktowych, o funkcji czysto notarialnych oraz rejentów, którzy spełniali także funkcje z zakresu prawa hipotecznego. Z kolei rejenci, w zależności od sądu przy którym działali, dzielili się na rejentów kancelarii ziemiańskich oraz rejentów powiatowych (okręgowych). Nazwy stanowisk notariuszy zmieniały się wraz ze zmianą podziału terytorialnego (zmiana departamentów na województwa w 1816 r., województw na gubernie w 1837 r., włączenie guberni kaliskiej do warszawskiej w 1844 r.) i nazw sądów (przekształcenie sądów powiatowych w okręgowe w 1842 r.). Sytuacja notariatu i notariuszy uległa zmianom po wprowadzeniu 13 lipca 1876 r. rosyjskiej ustawy notarialnej z 1866 r., dostosowanej jednakże do sytuacji panującej w Królestwie Polskim (Zbiór Praw, t. VI, s. 206-221). Istotną zmianą było przekształcenie statusu notariusza z urzędnika publicznego na państwowego. Wchodził on w skład sądu okręgowego miejsca swego urzędowania, działając pod jego kontrolą. Czynności notarialne wykonywane były w kancelariach hipotecznych sądów okręgowych lub pokoju. Notariuszy mianował, na wniosek prezesa sądu okręgowego, starszy prezes Warszawskiej Izby Sądowej. Obniżono wymagania kwalifikacyjne – kandydaci na notariuszy nie musieli mieć wykształcenia prawniczego, wystarczał sam egzamin praktyczny ze znajomości prawa notarialnego i hipotecznego oraz redagowania aktów. Uprawnienia notariusza pozostały takie same jak w ustawie z 1808 r. Ważną zmianą praktyczną było wprowadzenie formy przymusowej aktu notarialnego w zakresie przejścia lub ograniczenia prawa własności nieruchomości. Językiem urzędowym stał się rosyjski. Zygmunt Smoleński był rejentem Kancelarii Ziemiańskiej w Kaliszu, a od 1876 r. notariuszem przy Kancelarii Hipotecznej Sądu Pokoju w Kaliszu. Pierwszy zachowany akt w jego kancelarii został sporządzony 29 maja 1873 r., a od 30 maja 1890 r.

Daty skrajne:

1873-1890

Klasyfikacja:

Nazwa twórcy:

Daty:

1873-1890.

Nazwa dawna:

Nazwa obcojęzyczna:

Języki:

Dostępność:

Ogółem jednostek archiwalnych:

100

Ogółem opracowanych jednostek archiwalnych:

100

Ogółem jednostek archiwalnych bez ewidencji:

0

Ogółem metrów bieżących

10.0

Ogółem opracowanych metrów bieżących

9.8

Ogółem metrów bieżących bez ewidencji

0.0

Ogółem jednostek archiwalnych:

0

Ogółem plików :

0

Ogółem rozmiar (w MB):

0.0

Ogółem dokumentów

0

Ogółem spraw

0

Ogółem klas

0

Ogółem jednostek archiwalnych:

0.0

Ogółem metrów bieżących:

0.0

Daty skrajne dokumentacji niearchiwalnej:

Nazwa Inwentarz skarbowy Uwagi
inwentarz książkowy zatwierdzony Tak sygn. 1-99 + 63a

3) H. Szymańska, J. Śmiałkowski, "Akta notarialne z terenu Królestwa Polskiego i ich wartość naukowa", "Archeion" t. XXX (1959) s. 43-67