1. Cech Rzeźników (Fleischerinnung) 1669-1885; sygn. 1-7; 7 j.a. - statut, patenty i edykty, przywileje i ich potwierdzenia. 2. Cech Krawców (Schneiderinnung) 1621-1879; sygn. 8-12; 5 j.a. - księgi protokołów, czeladników, edykty i patenty. 3. Cech Kowali (Schmiedeinnung) 1614-1622; sygn. 13; 1 j.a. - akta kowali artystycznych, 4. Cech Piwowarów (Brauerzunft) 1534-1900; sygn. 14-15; 2 j.a. - przywileje, zarządzenia władz cechowych. 5. Cech Farbiarzy (Färberinnung) 1833; sygn. 16; 1 j.a. - akta czeladnika Heinischa. 6. Cech Piekarzy (Bäckerinnung) 1681-1724; sygn. 17; 1 j.a. - zarządzenia władz cechu. 7. Cech Rzemiosł Różnych 1575-1914; sygn. 18-37; 20 j.a. - przywileje dla cechów krawców i kowali, przepisy o wynagrodzeniach w rzemiośle, rachunki i ogólne wiadomości o cechu murarzy, wytwórcy grzebieni, egzaminy mistrzowskie, statut malarzy, rachunki cieśli, zarządzenia władz cechowych, wędrówki czeladnicze.

Organizacje cechowe w pomorskich miastach zaczęły powstawać w połowie XIII w. W niektórych ośrodkach podstawą prawną ich rozwoju były dokumenty wystawiane przez książąt. Przywilej taki otrzymali w 1243 r. mieszczanie szczecińscy. W innych miastach proces powstawania systemu cechowego przebiegał stopniowo. Przyczyniła się do tego zarówno koncentracja produkcji, jak i walka o opanowanie rynku. Tworzące się organizacje zawodowe nie tylko strzegły interesów ekonomicznych swych członków, ale również dbały o odpowiednią jakość i cenę wyrobów, ustalały wielkość produkcji, pełniły funkcje religijno-towarzyskie. Jednostką produkcyjną każdego cechu był warsztat – własność mistrza, pełnoprawnego członka danej organizacji, posiadającego (przynajmniej teoretycznie) najwyższe umiejętności zawodowe. To on organizował zakup surowców, przyjmował zamówienia klientów, decydował o produkcji, nadzorował pracę w warsztacie oraz wykonywał najbardziej odpowiedzialne zadania. Mistrzów wspierali czeladnicy i uczniowie. Czeladnicy, pracowali na rachunek mistrza, ale otrzymywali tygodniowe wynagrodzenie, które stanowiło podstawę ich utrzymania. Natomiast uczniowie wykonywali najprostsze czynności, ucząc się jednocześnie zawodu i będąc na pełnym utrzymaniu mistrzów. Kandydat na mistrza winien był legitymować się świadectwem „dobrego urodzenia” oraz posiadać obywatelstwo miasta. Nadzorując proces szkolenia uczniów i czeladników, mistrzowie decydowali o przyjęciu do cechu nowych członków. Każdy cech miał wewnętrzne sądownictwo nad swoimi członkami oraz pełnił funkcję militarną, obsadzając w czasie zagrożeń wyznaczone fragmenty murów miejskich. Na czele cechów stało od dwóch do sześciu starszych. W drugiej połowie XVI i XVII w. przepisy cechowe zmierzały coraz wyraźniej do utrwalenia stanów liczebnych cechów i zapewnienia ich członkom, w ówczesnych warunkach, odpowiednio wysokiej produkcji i zbytu, a tym samym odpowiedniej egzystencji. W omawianym okresie cechy coraz wyraźniej ograniczały sprzedaż oraz broniły monopolu wytwórczości w danej dziedzinie. Jednocześnie uprawnienia mistrzowskie przechodziły najczęściej z ojca na syna, co prowadziło do całkowitego zahamowania rozwoju instytucji cechowych. W tej sytuacji w latach 1738–1744 na obszarze pruskiego Pomorza przeprowadzono dość gruntowną reformę wytwórczości rzemieślniczej. Odtąd cechy miały stać się organizacjami otwartymi (dowolna liczba majstrów i czeladników), a ich produkcja została uwolniona od jakichkolwiek zakazów. Zniesiono również wiele średniowiecznych przywilejów, w tym m.in. nadmierną liczbę świąt cechowych oraz zbyt drogi egzamin mistrzowski. W XIX w. cechy przeszły dalsze przeobrażenia. Liberalizacja i wzrost produkcji fabrycznej spowodowały zarówno spadek ich liczebności, jak i zmierzch tradycji cechowych. Proces ten był szczególnie widoczny od drugiej połowy XIX w., gdy cechy utraciły już całkowicie wpływ na wielkość produkcji i monopol sprzedaży. Odtąd wspomniane organizacje stały się stowarzyszeniami drobnych wytwórców, zachowującymi do XX w. pewne znaczenie gospodarcze. Akta cechowe były przejmowane przez archiwum szczecińskie w latach 1900, 1911–1912, 1938–1939. Ostatni z wymienionych dopływów spowodowało zarządzenie wydane w lipcu 1935 r., które wprowadzało nadzór państwowy nad cechami. W 1943 r. archiwalia cechowe w ramach rozproszenia zasobu wywieziono poza Szczecin. Po 1945 r. do szczecińskiego archiwum w kilku etapach trafiły akta cechowe 64 miast pomorskich.