Nowości SwA - wrzesień 2025

08.10.2025 We wrześniu baza serwisu Szukaj w Archiwach wzbogaciła się o kolejną partię cennych źródeł historycznych. Tym razem do serwisu trafiło prawie 900 tys. nowych skanów, obejmujących dokumenty od średniowiecza po drugą połowę XX wieku. Archiwum Główne Akt Dawnych udostępniło skany ksiąg grodzkich ciechanowskich , stanowiących spuściznę aktową po kancelariach sądu ziemskiego i grodzkiego w Ciechanowie. W serwisie pojawiły się również materiały ze „Zbioru Aleksandra Czołowskiego” – historyka, archiwisty i kolekcjonera, urodzonego w 1865 r. w Bakończycach koło Przemyśla. Narodowe Archiwum Cyfrowe opublikowało skany z „Archiwum fotograficznego rodziny Rudno-Rudzińskich” . Fotografie ukazują m.in. pałac i ogrody w Osieku, a także portrety członków rodziny wywodzącej się ze szlacheckiego rodu herbu Prus III, którego korzenie sięgają Rudna na Mazowszu. Archiwum Państwowe w Katowicach Oddział w Gliwicach, udostępniło skany z „Archiwum rodziny Welczków z Łabęd” . Wśród dokumentów znalazły się m.in. testamenty, spisy majątku i dokumenty spadkowe członków tej znanej rodziny ziemiańskiej. Z kolei Archiwum Narodowe w Krakowie wzbogaciło serwis o nowe dokumenty pergaminowe m.in z XV i XVI wieku. Wśród nich znajdują się potwierdzenia transakcji, testamenty i akty prawne wystawiane przez władze miejskie, duchowieństwo i królów polskich, takie jak dokument Zygmunta I z 1416 roku dotyczący łaźni przed Bramą Kazimierską w Krakowie. Archiwum Państwowe w Lublinie dodało do serwisu skany ksiąg grodzkich grabowieckich z XVII i XVIII wieku oraz plany i mapy z XIX i XX wieku ze „Zbioru planów różnych urzędów” . Wśród nich znalazły się m.in. mapa Województwa Lubelskiego oraz plan folwarku Wiktoryn z zaznaczonymi liniami parcelacyjnymi. Nowe materiały udostępniło również Archiwum Państwowe w Przemyślu – skany z „Archiwum Geodezyjnego” , w tym dokumenty dotyczące dóbr ziemskich i protokoły parcelacyjne, np. gminy Niedźwiada. Z kolei Archiwum Państwowe w Gorzowie Wielkopolskim opublikowało dokumenty z zespołu „Starostwo Powiatowe Gorzowskie” , obrazujące początki funkcjonowania władz powiatowych po 1945 roku – m.in. sprawozdania z działalności, protokoły urzędowe i zasady organizacji pracy urzędników. W serwisie znalazły się także skany z Archiwum Państwowego w Zielonej Górze. Są to m.in. dokumenty z zespołu „Komitet Wojewódzki Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej” , zawierające oceny, analizy i informacje dotyczące ochrony mienia, porządku publicznego i działalności Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w województwie m.in. w latach 50. i 60. XX wieku. Nie zabrakło również popularnych ksiąg metrykalnych z wielu archiwów w całej Polsce. Zachęcamy do przeglądania wszystkich wrześniowych nowości w serwisie Szukaj w Archiwach. Pełne zestawienie materiałów dostępne jest TUTAJ .

Nowości SwA - sierpień 2025

09.09.2025 W sierpniu serwis Szukaj w Archiwach wzbogacił się o kolejną imponującą partię źródeł historycznych. Tym razem do bazy trafiło blisko 400 tysięcy nowych skanów, które obejmują dokumenty od średniowiecza aż po drugą połowę XX wieku. Nowe materiały pozwalają jeszcze lepiej poznawać dzieje polskich miast, instytucji państwowych oraz codzienne życie mieszkańców na przestrzeni wieków. Archiwum Główne Akt Dawnych udostępniło m.in. akta II i III Rady Stanu Królestwa Polskiego , dokumentujące działalność organów opiniodawczo-kontrolnych w XIX wieku, a także wyjątkowy zbiór pieczęci miast Rzeczypospolitej i Śląska ze spuścizny Piłsudskich-Giniatowiczów . Archiwum Akt Nowych opublikowało kopie cyfrowe materiałów z zespołu „Polska Akademia Nauk, Instytut Historii w Warszawie, Zakład Systemów Totalitarnych i Dziejów II Wojny Światowej” . Wśród nich znalazły się m.in. te dotyczące dziejów Polskiego Państwa Podziemnego, w tym wspomnienia uczestników Powstania Warszawskiego i unikatowe dokumenty z lat 1939–1945. Z Archiwum Państwowego w Lublinie pochodzą skany dokumentów pergaminowych i papierowych z zespołu „Akta miasta Lublina” sięgające XV wieku oraz niemieckie plany i mapy powiatów z okresu II wojny światowej, stanowiące zawartość zespołu „Urząd Okręgu Lubelskiego” . Z kolei Archiwum Państwowe w Warszawie udostępniło nowe skany z zespołu „Biuro Odbudowy Stolicy” , ukazujące proces powojennej odbudowy Warszawy. W ubiegłym miesiącu serwis wzbogacił się również o średniowieczne dokumenty pergaminowe, pochodzące z zasobów Archiwum Państwowego we Wrocławiu, dotyczące klasztoru cystersów w Lubiążu - jednego z największych opactw cysterskich w Europie. Wśród nich znajdują się m.in. przywileje i nadania ziemskie wystawiane przez śląskich książąt, takie jak dokument księcia Henryka V Grubego z 1286 r. Wśród sierpniowych nowości znalazły się także fotografie Leszka Biernackiego , dokumentujące m.in. działalność opozycji studenckiej i „Solidarności”, udostępnione przez Europejskie Centrum Solidarności. Nie zabrakło również popularnych akt stanu cywilnego, które trafiły do serwisu z archiwów m.in. w Białymstoku, Częstochowie, Lublinie, Suwałkach, Szczecinie, Wrocławiu i Zamościu. Zachęcamy do przeglądania wszystkich sierpniowych nowości w serwisie Szukaj w Archiwach. Pełne zestawienie materiałów dostępne jest TUTAJ .

Narodowe Archiwum Cyfrowe rozpoczyna nowy projekt cyfryzacji

03.09.2025 Narodowe Archiwum Cyfrowe rozpoczęło realizację projektu „Rozwój centrum kompetencji w zakresie cyfrowego udostępniania i zabezpieczania zbiorów Archiwów Państwowych – etap I: archiwa centralne i warszawskie”. Projekt ma na celu m.in. digitalizację oraz udostępnienie online zbiorów archiwalnych, które dotąd nie były publikowane. W ramach projektu zaplanowana jest modernizacja serwisu Szukaj w Archiwach, w tym rozbudowa wyszukiwarki oraz dodanie nowych e-usług, co ułatwi użytkownikom dostęp do zbiorów. Nowością będzie również możliwość przeglądania cyfrowych kopii nagrań dźwiękowych i filmów. Celem projektu jest również cyfryzacja cennych materiałów archiwalnych przechowywanych w Archiwum Głównym Akt Dawnych (AGAD), Archiwum Akt Nowych (AAN), Archiwum Państwowym w Warszawie (APW) i Narodowym Archiwum Cyfrowym (NAC). Łącznie powstanie 7 100 000 kopii cyfrowych, z czego 86% będzie udostępnione online. Dodatkowo, zmodernizowane zostaną systemy ZoSIA oraz Centralne i Zapasowe Repozytorium Cyfrowe. Repozytoria cyfrowe zostaną rozbudowane o nowe rozwiązania, w tym zwiększenie ich pojemności poprzez inwestycje w macierze, oprogramowanie, urządzenia bezpieczeństwa oraz biblioteki taśmowe. Więcej informacji o projekcie odnaleźć można na stronie Narodowego Archiwum Cyfrowego: https://www.nac.gov.pl/nac-beneficjentem-funduszy-europejskich-na-rozwoj-cyfrowy/

Narodowe Archiwum Cyfrowe wspiera rozwój sztucznej inteligencji

20.08.2025 Narodowe Archiwum Cyfrowe dołącza do ważnej inicjatywy, której celem jest rozwój polskich multimodalnych modeli sztucznej inteligencji nowej generacji. Partnerami przedsięwzięcia są: ACK Cyfronet AGH, NASK oraz SpeakLeash. Multimodalne modele AI potrafią analizować różne rodzaje danych – tekst, obrazy, dźwięki czy wideo. Do ich powstania niezbędne są jednak ogromne i różnorodne zbiory danych. W tym procesie szczególną rolę odgrywa NAC, które udostępnia swoje zdigitalizowane zasoby. Dzięki współpracy możliwe będzie tworzenie narzędzi wspierających naukę, biznes, administrację oraz obywateli. Inicjatywa otwiera również nowe perspektywy w zakresie dostępu do dziedzictwa kulturowego i historycznego, czyniąc je jeszcze bardziej dostępnym i użytecznym w świecie nowoczesnych technologii. To inicjatywa, która pokazuje, że archiwalia mogą nie tylko chronić przeszłość, lecz także otwierać nowe możliwości dla przyszłości technologii. Zach ę camy do zapoznania si ę z pełnym wpisem pod tym linkiem: https://www.linkedin.com/feed/update/urn:li:activity:7363545180915871744    

Nowości SwA - lipiec 2025

19.08.2025 W ubiegłym miesiącu serwis Szukaj w Archiwach wzbogacił się o kolejną imponującą partię źródeł historycznych. W lipcu do bazy trafiło blisko 600 tysięcy nowych skanów, obejmujących dokumenty od XVI wieku po drugą połowę XX stulecia. Archiwum Główne Akt Dawnych udostępniło cenne księgi z zespołu Ksiąg ziemskich i grodzkich ciechanowskich , dokumentujące działalność sądów ziemskich i grodzkich na Mazowszu od 1541 roku aż do końca XVIII wieku. W serwisie pojawiły się również skany z zespołu Deputacja Szlachecka i Kancelaria Marszałka Szlachty Guberni Warszawskiej , zawierające akta dotyczące legitymacji szlachectwa oraz księgi i poszyty ukazujące codzienną działalność kancelarii. Zasób Archiwum Akt Nowych wzbogacił się o dokumentację aktową z zespołu Poselstwo RP w Pradze , przedstawiającą kulisy polsko-czechosłowackich kontaktów dyplomatycznych w latach międzywojennych oraz relacje Polski z innymi państwami Europy. Nowe materiały udostępniło również Archiwum Państwowe w Bydgoszczy, w tym akta Urzędu Wojewódzkiego Pomorskiego w Toruniu , obejmujące dokumentację urzędniczą i dotyczącą opieki społecznej. Do serwisu trafiły również fotografie z zasobu Archiwum Państwowego w Kaliszu autorstwa Andrzeja Pawłowskiego z lat 1912–1950, ukazujące miasto i jego zabytki. Archiwum Narodowe w Krakowie opublikowało z kolei fotografie Andrzeja Słoty , dokumentujące życie miejskie i wydarzenia społeczne przełomu XX i XXI wieku. Z kolei Archiwum Państwowe w Lublinie Oddział w Chełmie udostępniło dokumentację geodezyjno-kartograficzną Wojewódzkiego Biura Planowania Przestrzennego w Chełmie . W serwisie pojawiły się także materiały z Archiwum Państwowego w Łodzi, w tym akta Archiwum Potockich i Ostrowskich z Maluszyna , opisujące dzieje znanych rodów ziemiańskich. Nowe skany udostępniło również Archiwum Państwowe w Przemyślu, które wzbogaciło serwis o kolejne materiały z Archiwum Geodezyjnego . Akta notarialne kancelarii Bolesława Brodowskiego oraz Leona Nowackiego – to materiały, które można odnaleźć wśród nowo dodanych materiałów, pochodzących z zasobu Archiwum Państwowego w Siedlcach. Na szczególną uwagę zasługują także materiały z Archiwum Państwowego w Warszawie, a wśród nich dokumentacja Warszawskiej Dyrekcji Odbudowy , ukazująca proces odbudowy stolicy po II wojnie światowej. Swoje zasoby dostępne w serwisie SwA wzbogaciło także Archiwum Państwowe we Wrocławiu, publikując skany dokumentacji technicznej z zespołu Akta miasta Wrocławia , obejmującego źródła od średniowiecza aż po XX wiek. Nie mogło zabraknąć także akt stanu cywilnego, które regularnie cieszą się ogromnym zainteresowaniem użytkowników. Tym razem do serwisu trafiły materiały z archiwów w Białymstoku Oddział w Łomży, Gdańsku, Kaliszu, Koszalinie, Krakowie (wraz z oddziałami w Nowym Sączu i Tarnowie), Łodzi, Opolu, Płocku, Przemyślu, Siedlcach, Suwałkach, Szczecinie, Wrocławiu Oddział w Jeleniej Górze oraz w Zamościu. Nowości te pozwalają jeszcze pełniej poznawać zarówno lokalne dzieje polskich miast, jak i historię państwa, dyplomacji oraz życia codziennego minionych epok. Z pełnym zestawieniem lipcowych materiałów można zapoznać się TUTAJ .

Jak to było w stolicy – Warszawa w obiektywie Zbyszka Siemaszki

12.08.2025 W lipcu serwis Szukaj w Archiwach wzbogacił się o blisko sto nowych skanów fotografii autorstwa Zbyszka Siemaszki (1925–2015) – cenionego polskiego fotografa, wieloletniego fotoreportera tygodników „Stolica” i „Perspektywy”, członka Związku Polskich Artystów Fotografików, odznaczonego m.in. Krzyżem Walecznych, Krzyżem Partyzanckim i Złotą Odznaką Honorową Miasta Stołecznego Warszawy. Archiwum fotograficzne Zbyszka Siemaszki to bogaty zbiór dokumentujący życie społeczne, kulturalne, polityczne i gospodarcze, a także modę, sport, folklor oraz architekturę, głównie w Warszawie. Fotografie obejmują zarówno wydarzenia o znaczeniu ogólnopolskim, jak i codzienność mieszkańców stolicy – od uroczystości państwowych i religijnych, przez sceny uliczne, po rozległe panoramy miasta. Nowo udostępnione w serwisie fotografie ukazują Warszawę w okresie powojennych przemian i dynamicznej rozbudowy. Wśród kadrów można zobaczyć m.in. Plac Stalina (późniejszy Plac Defilad) z samochodami M20 Pobieda, panoramę miasta z mostu kolejowego, Marszałkowską Dzielnicę Mieszkaniową widzianą z wieży kościoła Najświętszego Zbawiciela czy gwar przy Hali Mirowskiej. Nie zabrakło także zdjęć Pałacu Kultury i Nauki w różnych ujęciach, panoramy Mokotowa, czy głównych arterii, takich jak ulica Marszałkowska i Świętokrzyska. Fotografie obejmują zarówno dobrze znane miejsca – Plac Zamkowy, Plac Grzybowski, Plac Konstytucji, Plac Komuny Paryskiej – jak i mniej oczywiste zakątki stolicy, m.in. pawilony handlowe Śródmieścia czy wypoczynek mieszkańców na Plaży Poniatówka nad Wisłą. Ujęcia te ukazują miasto w ruchu – w trakcie intensywnych zmian urbanistycznych – a jednocześnie pozwalają dostrzec codzienne życie warszawiaków w latach 50. i 60. XX wieku. Wszystkie nowe skany można już teraz przeglądać w serwisie Szukaj w Archiwach . To doskonała okazja, aby zobaczyć, jak wyglądała Warszawa w obiektywie Zbyszka Siemaszki – od monumentalnych panoram po pełne detali kadry codzienności i odkryć na nowo historię stolicy zapisaną na fotografiach.

Nowości SwA - czerwiec 2025

04.07.2025 Czerwiec przyniósł kolejną fascynującą porcję cyfrowych zasobów do serwisu Szukaj w Archiwach. Dzięki zaangażowaniu archiwistów z całej Polski, udostępniono setki tysięcy skanów unikalnych dokumentów – od średniowiecznych pergaminów, przez akta administracyjne i mapy, aż po bogatą dokumentację fotograficzną oraz akta stanu cywilnego. Na szczególną uwagę zasługują nowe skany z Archiwum Głównego Akt Dawnych, obejmujące m.in. unikatowy Zbiór Popielów – zespół zawierający m.in. korespondencję dyplomatyczną króla Stanisława Augusta oraz dokumenty dotyczące stosunków z Rosją, Prusami i Kurlandią. Wśród nowych kopii cyfrowych z tego zbioru uwagę przykuwa m.in. korespondencja Henniga z Gdańska. Z tego samego archiwum pochodzą również Militaria z czasów epoki napoleońskiej – raporty, rozkazy, korespondencja wojskowa oraz dokumenty dotyczące finansów armii i funkcjonowania pułków, które rzucają nowe światło na dzieje Księstwa Warszawskiego i kampanii napoleońskich. Miłośnicy historii Śląska z pewnością docenią zeskanowane mapy ze Zbioru Kartograficznego Archiwum Państwowego w Katowicach do roku 1945 , obejmujące m.in. obszary eksploatacji rud w rejonie Tarnowskich Gór i Królewskiej Huty, a także mapy sytuacyjne z nazwiskami właścicieli działek. Z kolei w Archiwum Państwowym w Lublinie zeskanowano materiały z Urzędu Gubernialnego Lubelskiego do Spraw Włościańskich – bezcenne źródło do badań nad uwłaszczeniem chłopów i rozwojem samorządu wiejskiego w drugiej połowie XIX wieku. Nowe skany z Archiwum Państwowego w Opolu obejmują niezwykle cenne Akta miasta Opola , w tym dokumenty z XVI i XVII wieku – nadania cesarskie, przywileje cechowe oraz fragmenty z nieznanego mszału romańskiego z około 1400 roku. Z Archiwum Państwowego w Poznaniu trafiły do serwisu materiały z zespołu Majątek Jarocin – Radolińscy , ukazujące zarówno życie codzienne rodziny, jak i jej działalność społeczną i polityczną. Zespół ten stanowi znakomite źródło do badań nad historią ziemiaństwa. Z kolei nowe kopie cyfrowe z zespołu o nazwie Biuro Odbudowy Stolicy Archiwum Państwowego w Warszawie, to gratka dla badaczy urbanistyki – zawiera m.in. dokumentację budowy szkół, domów mieszkalnych i obiektów użyteczności publicznej, takich jak składy i punkty zaopatrzenia. Z Archiwum Państwowego we Wrocławiu trafiły do serwisu nowe materiały z zespołu Rejencji Wrocławskiej – głównie projekty budowlane i plany rozbudowy zakładów karnych w Oławie i Wołowie. Dokumenty te pokazują administracyjny rozwój Śląska w XIX i XX wieku. Warto również wspomnieć o nowych materiałach kartograficznych z Archiwum Państwowego w Zamościu, takich jak rzut aksonometryczny miasta Zadar, czy plany geodezyjne Zamościa z lat 20. XX wieku, a także cenne mapy historyczne Polski i Śląska z XVII wieku. Tradycyjnie nie zabrakło także nowych kopii akt stanu cywilnego – w czerwcu do serwisu trafiły materiały z archiwów w: Białymstoku Oddział w Łomży, Gdańsku, Kaliszu, Lublinie, Olsztynie, Radomiu, Siedlcach, Suwałkach, Szczecinie, Wrocławiu (Oddziały w Jeleniej Górze i Legnicy), Zamościu, Zielonej Górze oraz z Archiwum Głównego Akt Dawnych. To tylko wybrane spośród tysięcy nowych materiałów, które w czerwcu zasiliły serwis Szukaj w Archiwach. Z pełnym zestawieniem nowości można zapoznać się TUTAJ .

Nowości SwA - maj 2025

06.06.2025 Jak co miesiąc z radością informujemy, że zasób serwisu Szukaj w Archiwach został wzbogacony o kolejną imponującą porcję cyfrowych kopii unikalnych materiałów archiwalnych. W maju do serwisu trafiło blisko pół miliona nowych skanów, obejmujących bogaty zakres tematyczny i chronologiczny – od średniowiecza po wiek XX. Wśród majowych nowości znajdują się m.in. materiały z Archiwum Głównego Akt Dawnych, w tym zespoły niezwykle istotne dla badań nad historią polityczną i gospodarczą Rzeczypospolitej. Na szczególną uwagę zasługuje Archiwum Królestwa Polskiego , zawierające dokumenty instytucji centralnych z czasów panowania Stanisława Augusta – spuścizna o wyjątkowym znaczeniu dla historii dyplomacji i administracji XVIII wieku. Wśród zeskanowanych materiałów znalazły się również bogate akta Archiwum Gospodarczego Wilanowskiego , ukazujące funkcjonowanie dóbr wilanowskich, w tym kontrakty gospodarcze i dokumenty dotyczące interesów rodziny Potockich. W serwisie pojawiły się również kolejne fotografie z zasobu Narodowego Archiwum Cyfrowego, tym razem z zespołu Wojskowej Agencji Fotograficznej . Fotografie te dokumentują życie polityczne, społeczne i kulturalne powojennej Polski, a także liczne wydarzenia z obszaru wojskowości. Miłośnicy historii lokalnej z pewnością docenią materiały z Archiwum Państwowego w Bydgoszczy, w tym zespół Akta miasta Chojnic , zawierający m.in. kopie średniowiecznych przywilejów, miejskie rachunki czy relacje z wydarzeń z XVIII wieku. Z zasobu Archiwum Państwowego w Lublinie pochodzą kolejne księgi grodzkie chełmskie i księgi grodzkie lubelskie – bezcenne źródła do badań nad dziejami sądownictwa i życia codziennego w XVI–XVIII wieku. Wśród nowości z Archiwum Państwowego w Łodzi znalazły się XX-wieczne księgi inwentarzowe nieruchomości miasta , dokumentujące rozwój urbanistyczny Łodzi w pierwszej połowie XX wieku. Z kolei Archiwum Państwowe w Radomiu udostępniło materiały z zespołu Gubernatora Dystryktu Radomskiego , w tym akta urzędowe i wydziałowe z czasów Generalnego Gubernatorstwa. W zbiorach Archiwum Państwowego w Suwałkach odnajdziemy wyjątkowe fotografie ze spuścizny Tadeusza Smagacza , ukazujące przemiany społeczno-urbanistyczne Suwałk w latach 60 i 70 XX wieku. Nie zabrakło również cennych dokumentów pergaminowych. Archiwum Państwowe we Wrocławiu wzbogaciło swój zespół Akta miasta Wrocławia o średniowieczne nadania i przywileje książąt śląskich oraz dokumenty dotyczące życia religijnego i edukacyjnego miasta. Maj przyniósł również wyjątkowe nowości z Archiwum Zamku Królewskiego w Warszawie . Wśród nich m.in. korespondencję królów Polski, dokumenty z Archiwum Cruttów, ukazujące relacje dyplomatyczne Polski z Bliskim Wschodem, czy materiały z Archiwum Sumińskich i Archiwum Kazimierza Brokla, dzięki którym możemy poznać kulisy działalności zamkowych kustoszy i życie arystokratycznych rodów. Nie mogło zabraknąć tak oczekiwanych przez użytkowników serwisu kopii cyfrowych akt stanu cywilnego, które w tym miesiącu pochodzą z archiwów w: Białymstoku, Łomży, Częstochowie, Kaliszu, Lublinie, Łodzi, Opolu, Radomiu, Szczecinie, Wrocławiu Oddział w Jeleniej Górze oraz z Archiwum Głównego Akt Dawnych. To tylko część spośród tysięcy materiałów, które w maju trafiły do naszego serwisu. Z pełnym zestawieniem nowości można zapoznać się TUTAJ .

Cyfrowe skarby Archiwum Zamku Królewskiego w Warszawie dostępne w serwisie Szukaj w Archiwach

30.05.2025 Archiwum Zamku Królewskiego w Warszawie utworzone w 1971 roku, to niezwykle ważna instytucja dokumentująca zarówno proces odbudowy Zamku, jak i jego późniejszą działalność muzealną. Jego zbiory obejmują szeroki wachlarz materiałów – od projektów architektonicznych i dokumentacji konserwatorskiej, przez fotografie i filmy z przebiegu prac rekonstrukcyjnych, aż po korespondencję, akta administracyjne oraz spuścizny osób zaangażowanych w przywracanie świetności tej rezydencji królewskiej. Archiwum Zamku Królewskiego w Warszawie dołączyło właśnie do grona instytucji publikujących swoje unikatowe materiały w serwisie „Szukaj w Archiwach”. To prawie 2 tysiące skanów wyjątkowych dokumentów, zawartych w 5 następujących zespołach archiwalnych:   Dokumenty, listy, akta luźne, nr zesp. 1 (D I)   Zespół obejmuje dokumenty, listy i akta luźne z okresu od połowy XV do końca XVIII wieku, zawierające akta prawne królów polskich, m.in. Władysława III Warneńczyka, Zygmunta III czy Stanisława Augusta. Znajdziemy tu nadania ziemskie, dyplomy szlachectwa, nominacje wojskowe oraz bogatą korespondencję królewską i prywatną, w tym pisma ks. Józefa Poniatowskiego i prezydentów II RP. Archiwum Laskarysów, nr zesp. 10 (R IV)   Archiwum Laskarysów to fragment archiwum rodzinnego weneckiego rodu Lascari, spolonizowanego w XVIII wieku. Zawiera testamenty, dokumenty majątkowe i urzędowe, korespondencję oraz wywody genealogiczne potwierdzające wenecko-bizantyjskie korzenie rodziny. Znajdują się tu także dokumenty związane z działalnością duchownych i wojskowych Laskarysów. Archiwum Cruttów, nr zesp. 11 (R V)   Archiwum Cruttów to przede wszystkim dokumenty Antoniego Łukasza Crutty, tłumacza języków wschodnich i dyplomaty Stanisława Augusta, związane z działalnością konsulatu weneckiego na Cyprze. Znajduje się tu korespondencja dyplomatyczna, paszport osmański, nominacje oraz materiały dotyczące polskiej szkoły orientalnej w Stambule. Ten unikalny zespół pokazuje polsko-weneckie relacje i polską obecność dyplomatyczną na Bliskim Wschodzie w XVIII wieku. Archiwum Sumińskich, nr zesp. 12 (R VI)   Archiwum Sumińskich przedstawia dokumenty rodziny Sumińskich herbu Leszczyc z ziemi dobrzyńskiej. To głównie nadania królewskie z czasów Stanisława Augusta, dotyczące majątków i urzędów, w tym wojewody inowrocławskiego Piotra Sumińskiego. Zespół zawiera także materiały genealogiczne i prywatną korespondencję. Archiwum Kazimierza Brokla, nr zesp. 36 (AD III)   Z kolei Archiwum Kazimierza Brokla to zbiór materiałów po wybitnym kustoszu Zamku Królewskiego z okresu międzywojennego. Zawiera rękopisy, notatki o przebudowach i wyposażeniu Zamku, rysunki mebli i dokumenty ruchu eksponatów, a także dziennik z września 1939 roku, kiedy Brokl zginął, ratując zbiory. Zespół obejmuje także bogatą korespondencję oraz inwentarze zabytków, dzięki którym poznajemy codzienną pracę muzealnika i dzieje zamkowych kolekcji.   Zachęcamy do korzystania z zasobów Archiwum Zamku Królewskiego w Warszawie dostępnych już teraz na portalu „Szukaj w Archiwach”. To wyjątkowa kolekcja dokumentów, które pozwalają spojrzeć z bliska na dzieje Zamku i lepiej zrozumieć jego ważną rolę w historii Polski.   Źródła: Beata Gadomska, W czterdziestą rocznicę utworzenia Archiwum Zamku Królewskiego w Warszawie , „Kronika Zamkowa” 2011, nr 1–2, s. 205–213. Informator o zasobie Archiwum Zamku Królewskiego w Warszawie – Muzeum , red. B. Gadomska, Warszawa 2018.

Nowości SwA - kwiecień 2025

12.05.2025 Kwiecień przyniósł kolejne cenne nabytki w zasobach cyfrowych dostępnych w serwisie Szukaj w Archiwach. Użytkownicy portalu mogą zapoznać się z kolejnymi wyjątkowymi kopiami cyfrowymi materiałów pochodzących z wielu archiwów państwowych w Polsce. W sumie to aż około 900 tys. nowych skanów. Wśród bezcennych materiałów opublikowanych w ubiegłym miesiącu znajdują się Księgi ziemskie i grodzkie ciechanowskie z XVII i XVIII wieku, przechowywane w Archiwum Głównym Akt Dawnych. Dokumentują one m.in. sprawy sądowe, wyroki, akty prawne oraz dokumenty królewskie i szlacheckie, będące świadectwem funkcjonowania staropolskiego parlamentaryzmu. Z tego samego archiwum pochodzą również dokumenty z pocz. XX wieku z Kancelarii Generała-Gubernatora Warszawskiego – jednego z najważniejszych urzędów administracyjnych w Królestwie Polskim, sprawującego władzę w imieniu Imperium Rosyjskiego. Z kolei w Zbiorze Kartograficznym wspomnianego archiwum, interesujące materiały odnajdą miłośnicy XIX-wiecznych map, planów i rysunków architektonicznych. Narodowe Archiwum Cyfrowe udostępniło kolejną część fotografii Henryka Poddębskiego – wybitnego dokumentalisty międzywojennej Polski, znanego z fotografii krajoznawczej i współpracy z Polskim Towarzystwem Krajoznawczym. Archiwum Narodowe w Krakowie opublikowało dokumentację C.K. Komisji Ministerialnej dla zniesienia ciężarów gruntowych w Krakowie , ukazującą przebieg reformy uwłaszczeniowej w Galicji po Wiośnie Ludów. Udostępniono także XIX-wieczne Akta miasta Zgierza , z zasobu Archiwum Państwowego w Łodzi, zawierające bogaty materiał administracyjny i społeczny z różnych dziedzin funkcjonowania miasta. Wśród nowości znalazły się również Akta Miasta Tomaszowa Mazowieckiego (AP Piotrków Trybunalski Oddział w Tomaszowie Mazowieckim) – dokumentujące m.in. życie miejskie, decyzje burmistrza, korespondencję urzędową oraz rozkazy administracyjne z XIX wieku. Z kolei Archiwum Państwowe w Rzeszowie opublikowało m.in. XVI i XVII-wieczne dokumenty, w tym inwentarze dóbr, cesje, zapisy majątkowe oraz korespondencję i sprawy sądowe z regionu czudeckiego . Wśród udostępnionych w kwietniu materiałów znalazły się również akta stanu cywilnego z wielu archiwów w Polsce – m.in. z Białegostoku, Kalisza, Krakowa, Lublina, Opola, Poznania, Płocka, Siedlec, Szczecina czy Zamościa – umożliwiające prowadzenie poszukiwań genealogicznych. Zapraszamy do odwiedzenia serwisu Szukaj w Archiwach i zapoznania się z nowo udostępnionymi materiałami – każdy dokument to opowieść, która czeka by ją poznać. Pełne zestawienie kwietniowych nowości odnajdziecie TUTAJ .

Gdańsk w dawnych dokumentach - nowe skany z Archiwum Państwowego w Gdańsku

16.04.2025 Zespół „Akta miasta Gdańska” stanowi wyjątkowy zbiór dokumentów, ukazujących działalność władz miejskich Gdańska od średniowiecza aż po początek XX wieku, stanowiąc nieocenione źródło do badań nad historią tego miasta. Wśród materiałów znajdują się akta licznych urzędów miejskich, księgi gruntowe, dokumenty cechowe, akta szkolnictwa, spraw zdrowotnych i wojskowych, a także bogata kolekcja map, planów i korespondencji. To niezwykle cenne źródło wiedzy o przeszłości miasta, jego strukturze administracyjnej, życiu codziennym i relacjach z otoczeniem. W tym roku serwis Szukaj w Archiwach wzbogacił się o ponad 85 tysięcy nowych skanów dokumentów pochodzących z tego zespołu, datowanych od XV do XVIII wieku. Udostępnione materiały obejmują kluczowe dziedziny życia miasta, takie jak polityka, gospodarka, żegluga i kultura. Na szczególną uwagę zasługują księgi Urzędu Prezydującego Burmistrza Gdańska z okresu XVII-XVIII w. Księgi te zawierają dokumenty, które ukazują wiele aspektów życia miasta i jego mieszkańców przez pryzmat spraw prowadzonych przez urząd prezydującego burmistrza. Rozsądzał on m.in. spory pomiędzy kapitanami statków, załogą i kupcami, wydawał certyfikaty okrętowe, przyjmował zeznania w sprawach oszacowania szkód spowodowanych sztormami i awariami statków, zajmował się także sprawami spadkowymi i opiekuńczymi, wydawał również pozwolenia na pobyt oraz występy i handel w mieście (sygn. 300,1). https://www.szukajwarchiwach.gov.pl/jednostka/-/jednostka/40439642 Wartościowy materiał do badań nad historią Gdańska stanowią także opublikowane w serwisie recesy ze zjazdów miast hanzeatyckich z XV-XVI w., które zawierają m.in. ustalenia miast członkowskich w sprawach handlowych i politycznych (sygn. 300,28). https://www.szukajwarchiwach.gov.pl/jednostka/-/jednostka/40485888 Kolejnym ciekawym zbiorem dokumentów udostępnionych w serwisie są księgi missivów z lat 1588 - 1729. Obejmują one odpisy ważniejszej korespondencji kierowanej przez Radę miasta Gdańska w sprawach politycznych i gospodarczych, istotnych z punktu interesów Gdańska, do dworów królewskich i książęcych, miast, duchowieństwa oraz poselstw i sekretarzy miejskich rezydujących w Dworze Gdańskim w Warszawie (sygn. 300,27). https://www.szukajwarchiwach.gov.pl/jednostka/-/jednostka/25088886 Zapraszamy do zapoznania się z tymi bezcennymi  dokumentami i odkrywania fascynującej historii Gdańska w serwisie Szukaj w Archiwach.     Tekst opracowany we współpracy z Archiwum Państwowym w Gdańsku

Brak możliwości rejestracji i logowania w dniach 11–14 kwietnia 2025 r.

10.04.2025 Drodzy użytkownicy, Informujemy, że w związku z niezbędnymi pracami dotyczącymi infrastruktury IT rejestracja oraz logowanie w serwisie www.szukajwarchiwach.gov.pl będą niedostępne od godzin popołudniowych 11 kwietnia 2025 r. do godzin przedpołudniowych  14 kwietnia 2025 r. Przepraszamy za wszelkie niedogodności. Prosimy o wyrozumiałość oraz zaplanowanie działań wymagających logowania do konta użytkownika w innym terminie. Zespół Szukaj w Archiwach

Nowości SwA - marzec 2025

04.04.2025 W marcu serwis Szukaj w Archiwach wzbogacił się o blisko 1,3 miliona nowych skanów, pochodzących z różnych instytucji archiwalnych w Polsce. Nowe kopie cyfrowe obejmują szeroki zakres materiałów, które zainteresują zarówno badaczy historii administracyjnej, jak i tych poszukujących źródeł do badań genealogicznych czy kulturowych. Wśród nowo dodanych materiałów znajdują się dokumenty z Archiwum Głównego Akt Dawnych, ze zbioru „Archiwum Gospodarcze Wilanowskie” , w tym akta administracyjno-gospodarcze związane z latyfundium wilanowskiego. Zbiory stanowiące zawartość wspomnianego zespołu sięgają czasów Stanisława Kostki Potockiego i jego następcy, Ksawerego Branickiego i obejmują nie tylko dokumenty dotyczące ziem mazowieckich, ale także nieruchomości w Petersburgu oraz na Ukrainie. Nowe skany pojawiły się także z „Zbiorze Kartograficznym” wspomnianego archiwum. Zawartość zespołu to zbiór map, planów oraz atlasów z okresu od XVI do XX wieku. W serwisie znalazły się również nowe dokumenty z Archiwum Akt Nowych, w tym akta z zespołu „Prezydium Rady Ministrów w Warszawie” . W zbiorze znajdują się materiały dotyczące sytuacji wewnętrznej i polityki zagranicznej Polski w latach 1917-1939, w tym protokoły posiedzeń Rady Ministrów oraz Rady Obrony Państwa. Dodatkowo, do serwisu trafiły kopie cyfrowe z „Archiwum Ignacego Jana Paderewskiego” . Są to m.in. dokumenty związane z działalnością polityczną Paderewskiego, jego majątkiem oraz wydatkami na cele narodowe. W archiwum znajdują się także fotografie Paderewskiego, jego rodziny oraz różnych osobistości czy zdjęcia krajobrazowe. Z Archiwum Państwowego w Katowicach Oddział w Raciborzu udostępniono akta dotyczące Miasta Raciborza . Nowo dodane materiały to skany dokumentów administracyjnych z okresu od I połowy XIX do połowy XX wieku. Akta te stanowią ważne źródło do badań nad historią miasta, które przez wiele lat pełniło funkcję administracyjną na Śląsku. Warto również wspomnieć o kolejnych dokumentach z Rządu Gubernialnego Piotrkowskiego z Archiwum Państwowego w Łodzi. Zbiory te zawierają materiały administracyjne z końca XIX wieku, które dotyczą funkcjonowania administracji gubernialnej w Królestwie Polskim pod władzą rosyjską. Z kolei nowe skany ze „Zbioru plakatów i afiszy” z Archiwum Państwowego w Zielonej Górze to unikalny zbiór materiałów archiwalnych, który dokumentuje wydarzenia kulturalne w regionie Lubuskim w latach 1946-2000. W zespole tym znajdują się plakaty związane z festiwalami, koncertami, a także z propagandą PRL, w tym antyopozycyjną. Z kolei Fundacja Arton udostępniła kopie cyfrowe z „Archiwum Hanny Orzechowskiej” , „Archiwum Andrzeja Dudka-Dürera” , „Archiwum Janiny Węgrzynowskiej” oraz „Archiwum Anny i Krystiana Jarnuszkiewiczów” . Na koniec warto również wspomnieć, o kolejnych aktach stanu cywilnego pochodzących z archiwów państwowych z różnych części Polski, w tym z Białegostoku, Częstochowy, Łodzi, Płocka, Poznania, Radomia, Szczecina oraz Zielonej Góry. Akta te obejmują urodzenia, małżeństwa i zgony z różnych okresów, stanowiąc nieocenione źródło dla osób prowadzących badania genealogiczne. Zachęcamy do zapoznania się z pełnym spisem nowo dodanych materiałów, który dostępny jest TUTAJ . To doskonała okazja, by sięgnąć po unikalne dokumenty, które stanowią część naszej wspólnej historii.

Nowe skany fotografii Andrzeja Ryfczyńskiego!

01.04.2025 W serwisie Szukaj w Archiwach pojawiły się nowe skany fotografii autorstwa Andrzeja Ryfczyńskiego, jednego z najwybitniejszych polskich fotografów, który przez ponad 60 lat dokumentował życie Pomorza Zachodniego. Jego prace stanowią niezwykle cenne świadectwo historii, kultury oraz codzienności tego regionu. Andrzej Ryfczyński był mistrzem w swoim fachu, zdobywając liczne nagrody i wyróżnienia za swoje osiągnięcia fotograficzne. Jego pasja do fotografii rozpoczęła się w młodości, kiedy to angażował się w kołach fotograficznych przy Zakładowym Domu Kultury „Odra” w Świnoujściu. Z biegiem lat jego talent rozwijał się, a fotografie Ryfczyńskiego zaczęły dokumentować kluczowe wydarzenia, zarówno te lokalne, jak i szersze, w Świnoujściu, Międzyzdrojach i okolicach. W latach 1967–1971 pracował jako fotograf w „Głosie Szczecińskim”, a w 1974 roku założył własny zakład fotograficzny „Fotos”. W bogatym dorobku fotografa znajdują się zdjęcia, które ukazują życie codzienne Świnoujścia i Międzyzdrojów, wydarzenia miejskie, ważne uroczystości, a także fotografie związane z architekturą, żeglugą i portem. Nowo dodane do serwisu materiały obejmują fotografie z różnych okresów, w tym z lat 1967–2017. Warto zwrócić uwagę na unikalne zdjęcia przedstawiające zmiany w miejskim krajobrazie, fotografie z życia szkolnego, a także obrazujące codzienną działalność handlową i społeczną. Kolejnym istotnym elementem są zdjęcia związane z żeglugą i działalnością portu, które stanowią cenne źródło wiedzy o historii tego regionu. W sumie to ponad 300 nowych skanów. Twórczość Andrzeja Ryfczyńskiego jest niezastąpionym źródłem informacji dla badaczy, historyków, jak i dla każdego, kto chce lepiej poznać historię Pomorza Zachodniego. Zapraszamy do zapoznania się z nowymi materiałami w serwisie Szukaj w Archiwach. Dzięki temu unikalnemu zbiorowi zdjęć, każdy ma szansę odkryć fascynującą historię tego wyjątkowego regionu, uchwyconą w obiektywie Andrzeja Ryfczyńskiego .   Źródła: muzeumwolin.pl; szczecin.tvp.pl 

Nowości SwA - luty 2025

13.03.2025 Luty przyniósł kolejną porcję zdigitalizowanych archiwaliów, z którymi już teraz możecie zapoznać się w naszym serwisie. Wśród nowości znalazły się dokumenty urzędowe, materiały kartograficzne, fotografie, archiwalia prasowe oraz związane z edukacją. W sumie udostępniono prawie 5500 jednostek archiwalnych! Z zasobu Archiwum Głównego Akt Dawnych pochodzą skany z zespołu o nazwie „Komisja Rządowa Spraw Wewnętrznych” (1815-1867), zawierające akta Wydziału Administracji Ogólnej, dokumenty z Sekcji Administracyjno-Policyjnej oraz Sekcji Miast. Dodatkowo udostępniono materiały ze „Zbioru Kartograficznego” oraz „Archiwum Warszawskiego Radziwiłłów” (XVI-XX w.), obejmujące dokumenty rodowe i majątkowe tej znamienitej rodziny. Serwis został również wzbogacony o nowe skany fotografii z zasobu Narodowego Archiwum Cyfrowego, pochodzące z zespołu „Wydawnictwo Prasowe Kraków-Warszawa” (1939–1945) – niemieckiego wydawnictwa prasowego działającego w czasie II wojny światowej na terenach Generalnego Gubernatorstwa. Z Archiwum Państwowego w Lublinie udostępniono materiały z „Archiwum Ordynacji Zamojskiej ze Zwierzyńca” (1589-1944), prezentujące bogate dziedzictwo jednej z najważniejszych ordynacji magnackich w Polsce. Fotografie ze „Spuścizny Andrzeja Ryfczyńskiego” , dokumentujące życie codzienne i krajobrazy Świnoujścia oraz Międzyzdrojów, to nowości pochodzące z Archiwum Państwowego w Szczecinie. Zasoby Archiwum Państwowego w Warszawie dostępne w naszym serwisie, wzbogaciły się o skany dokumentacji Biura Odbudowy Stolicy (1945-1951), instytucji, która odegrała kluczową rolę w powojennej rekonstrukcji Warszawy. W zbiorze znajdziecie plany, raporty i szkice obrazujące odbudowę miasta z ruin. Pierwsze skany w nowych zespołach obejmują m.in. „Zbiór dokumentów pergaminowych i papierowych” (XVII-XIX w.) Archiwum Państwowego w Białymstoku, zawierający cenne akta lokacyjne i królewskie przywileje. Archiwum Narodowe w Krakowie udostępniło materiały ze „Zbioru fotograficznego” (XIX-XXI w.), obejmującego fotografie związane z historią miasta oraz „Archiwum Planów Budownictwa Miejskiego w Krakowie” (XIX-XX w.), dokumentujące rozwój urbanistyczny miasta. Z kolei w zasobach Archiwum Państwowego w Łodzi Oddział w Sieradzu dostępne są teraz skany akt „Inspektoratu Szkolnego Obwodu Łaskiego w Łasku” (1906-1943), zawierające dokumentację organizacji szkolnictwa w tym okresie. Dodatkowo, z wielu archiwów w całej Polsce udostępniono nowe kopie cyfrowe akt stanu cywilnego, pochodzące m.in. z Archiwum Państwowego w Białymstoku, Częstochowie, Kaliszu, Lublinie, Płocku, Opolu, Przemyślu oraz Szczecinie. Zachęcamy do odkrywania nowych materiałów w serwisie Szukaj w Archiwach. Pełne zestawienie nowości znajdziecie TUTAJ .

Dzieje Rzeczypospolitej Obojga Narodów w szlacheckich „silva rerum”

26.02.2025 Unikalne materiały "silva rerum", zawarte w zespole archiwalnym "Zbiór Ignacego Przyjemskiego" (sygn. 390), przechowywanym w zasobie Archiwum Głównego Akt Dawnych, to niezwykle cenny zbiór dokumentów. Stanowi on skarbnicę wiedzy o życiu politycznym i społecznym Rzeczypospolitej Obojga Narodów.   "Silva rerum" (łac. "las rzeczy") to rodzaj wielopokoleniowej kroniki rodzinnej, prowadzonej przez polską szlachtę od XVI do XVIII wieku. Pełniła ona funkcję pamiętnika, w którym zapisywano zarówno ważne wydarzenia rodzinne, jak i istotne dokumenty, przepisy, utwory literackie czy refleksje dotyczące życia społecznego i politycznego. Były to dzieła zbiorowe, tworzone przez kolejne pokolenia, co czyni je wyjątkowym źródłem wiedzy o kulturze, tradycjach i codziennym życiu w dawnej Polsce.   W skład "Zbioru Ignacego Przyjemskiego" wchodzi dziewięć jednostek archiwalnych, w tym sześć tomów "Silva rerum" zawierających kopie dokumentów z XVI-XVIII wieku, z dominującymi materiałami z lat 1733-1734, a także jeden tom korespondencji twórcy zbioru.   Ignacy Przyjemski, starosta łomżyński, zgromadził w swoim zbiorze cenne informacje dotyczące ówczesnych wydarzeń politycznych, działalności sejmowej oraz codziennego życia szlachty. Dzięki temu zbiór stanowi nieocenione źródło do badań nad historią Rzeczypospolitej Obojga Narodów, pozwalając badaczom zgłębiać realia epoki, obyczaje oraz sposób myślenia ówczesnych elit.   Zachęcamy do zapoznania się z tymi unikatowymi materiałami i odkrywania fascynujących treści, które przez wieki kształtowały polską tożsamość kulturową. Odnajdziecie je w „Zbiorze Ignacego Przyjemskiego” Archiwum Głównego Akt Dawnych.

Nowości SwA - styczeń 2025

12.02.2025 Styczeń przyniósł kolejne fascynujące skany materiałów archiwalnych, które wzbogaciły zasoby serwisu Szukaj w Archiwach. W sumie to ponad 800 tys. kopii cyfrowych archiwaliów. Wśród nich znajdują się unikalne dokumenty, mapy, fotografie i akta, które z pewnością zainteresują badaczy historii, genealogów i pasjonatów przeszłości.   Dzięki zasobom Archiwum Głównego Akt Dawnych do serwisu trafiły nowe skany "Ksiąg grodzkich zakroczymskich" , zawierających wpisy sądowe, królewskie oblaty oraz materiały dotyczące staropolskiego parlamentaryzmu.   Z tego samego archiwum udostępniona została również korespondencja z zespołu "Archiwum Potockich z Łańcuta" , obejmująca dokumenty rodzinno-majątkowe Potockich, spadkobierców dóbr łańcuckich, leżajskich i łąckich.   Z kolei miłośnicy kartografii mogą zapoznać się z nowymi skanami "Zbioru Kartograficznego" . W skład tej kolekcji wchodzą m.in. mapy ziem zaborów pruskiego i austriackiego sporządzone w latach 1802-1803 oraz 1799 r., a także XIX-wieczne mapy Królestwa Polskiego.   Zasób serwisu powiększył się także o nowe skany "Akt Miasta Gdańska" , przekazane przez Archiwum Państwowe w Gdańsku. Obejmują one dokumentację urzędów miejskich oraz archiwalia dotyczące administracji miasta w różnych okresach historycznych.   Nowe skany z Archiwum Państwowego w Katowicach to akta Biura Sejmu Śląskiego z pierwszej kadencji (1922-1929). Instytucja ta sprawowała władzę ustawodawczą w zakresie autonomii województwa śląskiego, decydując o sprawach administracyjnych, szkolnictwie, finansach, policji oraz organizacji samorządu.   Materiały z Archiwum Państwowego w Lublinie to XVIII-wieczne "Księgi ziemskie chełmskie" , dokumentujące działalność sądu ziemskiego chełmskiego. W zbiorze znajdują się zapisy inskrypcyjne, wyroki sądowe oraz relacje z postępowań.   Z Archiwum Państwowego w Łodzi Oddział w Sieradzu pochodzą "Akta Miasta Wielunia" , w tym księgi ludności stałej z ostatnich dekad XIX i pierwszych dekad XX wieku, które stanowią cenne źródło do badań genealogicznych.   Zasób serwisu wzbogacił się także o kolejne dokumenty "Akt Miasta Opola" , udostępnione przez Archiwum Państwowe w Opolu. Zawartość zespołu obejmuje nadania i potwierdzenia przywilejów, transakcje kupna-sprzedaży, umowy, nadanie statutów oraz księgi miejskie.   Nowo udostępnione skany z Archiwum Państwowego w Przemyślu to akta rodziny Dolańskich z Grębowa . Dokumenty osobiste tej rodziny pochodzą z lat 1896-1944 i ukazują historię jednego z mniej znanych rodów szlacheckich.   Zasób wzbogacił się również o skany ze zbioru "Rękopisy i Spuścizny" , obejmującego spuścizny osób odgrywających ważną rolę w dziejach Pomorza. Materiały te zawierają rękopisy, maszynopisy i druki z zasobu Pomorskiego Towarzystwa Historyczno-Archeologicznego. Te niezwykłe skany zostały przekazane przez Archiwum Państwowe w Szczecinie.   Z kolei Europejskie Centrum Solidarności udostępniło skany "Uncensored Poland News Bulletin" , anglojęzycznego biuletynu informującego o wydarzeniach w PRL w latach 1980-1992. Dokumenty te dostarczają nieocenzurowanych informacji o polityce i społeczeństwie w tamtym okresie.   Na koniec warto wspomnieć o nowościach w zakresie akt stanu cywilnego, które pochodzą z licznych archiwów państwowych w całej Polsce. Dokumenty te stanowią bezcenne źródło do badań genealogicznych i historycznych.   Pełen spis styczniowych nowości na Szukaj w Archiwach dostępny jest TUTAJ . Zapraszamy do odkrywania tych unikatowych materiałów!

Ankieta w ramach ewaluacji Strategii rozwoju Archiwów Państwowych na lata 2021-2030

31.01.2025 Szanowni Państwo, w imieniu Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych zapraszam do udziału w badaniu ankietowym. Jego celem jest poznanie Państwa opinii na temat jakości obsługi oraz świadczonych usług przez sieć Archiwów Państwowych. Ankieta jest anonimowa i składa się z 12 pytań. Będzie ona dostępna online do 14 lutego 2025 r. Link do ankiety: https://forms.office.com/e/ZL6Qs4pZR0 . Zapraszam do wypełnienia ankiety.   Piotr Zawilski Dyrektor Narodowego Archiwum Cyfrowego

Przedwojenna Łódź na fotografiach Włodzimierza Pfeiffera

30.01.2025 Odkryj nowe materiały autorstwa Włodzimierza Pfeiffera w serwisie Szukaj w Archiwach!   W ubiegłym miesiącu serwis SwA wzbogaciły unikalne dokumenty oraz fotografie, ukazujące życie i architekturę Łodzi oraz okolic w okresie międzywojennym. Włodzimierz Pfeiffer – księgarz, fotograf, esperantysta i miłośnik Łodzi – przez lata dokumentował codzienność miasta, tworząc bogaty zbiór ponad 900 negatywów przedstawiających jego ulice, place, mieszkańców oraz ważne wydarzenia.   Nowe materiały obejmują akta dotyczące działalności księgarskiej, w tym dokumenty związane z pracą Pfeiffera w księgarni Ludwika Fischera i Szarlotty Seipelt, a także ankiety księgarskie z okresu międzywojennego.   Bardzo dużą część wspomnianych, wyjątkowych skanów stanowią fotografie z lat 30. XX wieku, przedstawiające m.in. Stary Rynek, Plac Wolności, pochód 3 Maja ulicą Piotrkowską, Dworzec Łódź-Fabryczna, przędzalnię Scheiblera i wiele innych miejsc w Łodzi oraz okolicznych miejscowościach, takich jak Pabianice, Zgierz czy Brzeziny.   W zbiorze znajdują się również dwie unikatowe pocztówki z 1908 roku, ukazujące panoramę Łodzi.   W sumie to aż 7545 jednostek archiwalnych, czyli blisko 3,5 tysiąca skanów, które czekają na odkrycie! Zapraszamy do przeglądania tych wyjątkowych materiałów, pochodzących z Archiwum Państwowego w Łodzi , dostępnych już teraz w serwisie Szukaj w Archiwach!

Kolekcja archiwaliów Europejskiego Centrum Solidarności dołączyła do serwisu SwA!

16.01.2025 Na portalu Szukaj w Archiwach udostępniono nowe skany materiałów archiwalnych pochodzących z zasobu Europejskiego Centrum Solidarności (ECS) – instytucji, która w ubiegłym roku dołączyła do grona publikujących w naszym serwisie. To wyjątkowa okazja by zapoznać się z dokumentami, które ukazują historię ruchu Solidarności oraz przemian społecznych i politycznych w Polsce.   Europejskie Centrum Solidarności to nowoczesna instytucja, która nieustannie pracuje nad digitalizacją i udostępnianiem swoich zasobów, aby przybliżyć szerokiemu gronu odbiorców dziedzictwo Solidarności oraz idee związane z walką o wolność i prawa człowieka. Wśród bezcennych archiwaliów znajdujących się w zasobie Centrum, znajdują się zarówno: pamiątki historyczne, dzieła sztuki, fotografie, jak również nagrania audiowizualne. Wszystkie te różnorodne materiały dotyczą działalności antykomunistycznej na całym świecie oraz są świadectwem dziedzictwa kulturowego Stoczni Gdańskiej.   W naszym serwisie już teraz możecie zapoznać się z tymi wyjątkowymi skanami zawartymi w 11 zespołach archiwalnych. W sumie to ponad 1000 wyjątkowych i różnorodnych kopii cyfrowych.  Wśród nich znajdują się m.in. niezależne wydawnictwa z lat 1976-1990, publikowane przez organizacje opozycyjne takie jak NSZZ „Solidarność” czy Konfederacja Polski Niepodległej.   Unikatowe archiwalia Europejskiego Centrum Solidarności, to również fotografie polskiego fotografa i fotoreportera, członka i byłego prezesa Zarządu Okręgu Gdańskiego Związku Polskich Artystów Fotografików – Janusza Bałandy Rydzywskiego (1931-2014).  Ukazują one m.in. przełomowe dla ruchu Solidarności momenty, tj. I Krajowy Zjazd Delegatów NSZZ Solidarność w 1981 roku, strajki i demonstracje opozycyjne w latach 1981-1988 czy wybory czerwcowe w 1989 roku.   Wśród wspomnianych niezwykłych materiałów dostępnych na naszym portalu, nie brakuje także bogatych kolekcji grafik autorów tj. Andrzej Popiel, Lech Sobocki, Jacek Krzysztof Zieliński, Zygmunt Januszewski, Anna Mizeracka czy Jacek Fedorowicz. W swoich pracach wspomniani artyści próbują przedstawić trudne realia życia w okresie PRL, pod komunistycznym reżimem. Z pewnością wyróżniają się wśród nich błyskotliwe satyry sytuacji społeczno-politycznej w Polsce w latach 80. XX wieku, autorstwa Jacka Fedorowicza.   Materiały związane z pocztą internowanych pochodzące z ośrodków odosobnienia i zakładów karnych w różnych miastach Polski, tj. stemple, znaczki oraz karty, również odnajdziecie w zasobie wspomnianej instytucji.   Odwiedźcie już dziś Szukaj w Archiwach i zgłębiając fascynujący zasób Europejskiego Centrum Solidarności , odkryjcie niezwykłe historie, które ukształtowały współczesną Polskę i Europę.