Wydział Organizacyjno-Prawny; sesje powiatowej rady narodowej, realizacja uchwał PRN, wybory do sejmu i rad narodowych, spotkania posłów i radnych z wyborcami, realizacja wniosków i postulatów wyborczych, interpelacje wnioski i postulaty radnych oraz rejestry i ewidencja, posiedzenia komisji PRN, ewidencja i rejestry wniosków komisji, posiedzenia Prezydium PRN, ewidencja uchwał prezydium i ich realizacja, konferencje i narady członków organów kolegialnych, posiedzenia konwentu seniorów, realizacja zarządzeń prezydium i przewodniczącego prezydium, organizacja urzędu, ankiety, instrukcje kancelaryjne, plany pracy i sprawozdania z ich wykonania, podział administracyjny powiatu, analiza materiałów rad niższych szczebli, samorząd mieszkańców, sprawozdania i informacje z działalności prezydium, wykazy i informacje o radnych, analiza skarg i wniosków, biuletyny informacyjne, kontrole zewnętrzne jednostek podległych i nadzorowanych 1947-1975 (540 j.a.), Powiatowa Komisja Planowania Gospodarczego; posiedzenia Kolegium PKPG, plany pracy, wieloletnie i roczne plany gospodarcze powiatu oraz miast i gromad, analizy sytuacji gospodarczej powiatu, kontrole zewnętrzne i jednostek podległych, lokalizacja inwestycji, koordynacja inwestycji, koordynacja działalności gospodarczej 1950-1975 (92 j.a.), Wydział Finansowy; sprawozdania finansowe, zbiorcze sprawozdania o dochodach i wydatkach budżetowych, organizacja własnej jednostki, kontrole zewnętrzne i jednostek podległych, budżety, bilanse zamknięcia 1950-1975 (99 j.a.), Wydział Oświaty; konferencje kierowniczek przedszkoli, narady pracowników, narady kolegiów i zespołów, plany pracy, projekty organizacji przedszkoli, szkół, kontrole zewnętrzne, kontrole i lustracje przedszkoli, sprawozdania wizytatorów, sprawozdania i informacje z działalności oświatowej w powiecie, sprawozdania jednostkowe szkół średnich, podstawowych i przedszkoli, wyniki klasyfikacji uczniów, walka z analfabetyzmem, oświata dla dorosłych, obsada szkół, wykazy nauczycieli, akta szkół i przedszkoli 1945-1975 (238 j.a.), Wydział Kultury; sprawozdania i informacje z działalności kulturalnej w powiecie, program rozwoju kultury, plakat na zlot przodowników 1952-1968 (3 j.a.), Powiatowy Komitet Kultury Fizycznej i Turystyki; organizacja własnej jednostki, analiza skarg i wniosków, plany i sprawozdania z ich realizacji 1957-1975 (5 j.a.),Wydział Spraw Wewnętrznych; organizacja własnej jednostki, zmiana imion i nazwisk, stowarzyszenia, uznanie za obywatela polskiego, stwierdzenie utraty obywatelstwa, poświadczenie obywatelstwa polskiego, wyjazdy do Niemiec, weryfikacja, kontrole jednostek podległych, sprawozdania statystyczne ze stanu i ruchu ludności, statystyczne opracowania końcowe, biura ewidencji ludności, sprawy wywłaszczeniowe, walka z rewizjonizmem, sprawy Kościoła katolickiego 1949-1975 (139 j.a.), Wydział Spraw Wewnętrznych – Referat Wojskowy; kontrole zewnętrzne, sprawozdania z działalności referatu 1963-1971 (9 j.a.), Wydział Rolnictwa i Leśnictwa; powiatowy zespół kierowniczy, sejmik rolników, wieloletnie i roczne plany gospodarcze z zakresu rolnictwa, sprawozdania i informacje z działalności rolnej w powiecie, plany gospodarcze i sprawozdania spółdzielni, ochrona roślin, analizy ekonomiczne produkcji rolniczej, wyniki klasyfikacji gruntów, spisy areału i zwierząt gospodarskich, kontrole zewnętrzne i jednostek podległych, budżety i sprawozdania budżetowe wydziału, organizacja własnej jednostki, inwestycje i kapitalne remonty, realizacja czynów społecznych, rada łowiecka, działalność referatu leśnictwa, pomniki i rezerwaty przyrody 1950-1975 (139 j.a.), Wydział Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej; organizacja własnej jednostki, narady i odprawy, plany pracy, opracowywanie planów gospodarczych i inwestycyjnych, plany wieloletnie i roczne z zakresu gospodarki komunalnej i mieszkaniowej, sprawozdania z działalności, czyny społeczne, opracowani statystyczne własne, analizy ekonomiczne wydziału, budżet wydziału i jego realizacja, kontrole zewnętrzne i jednostek podległych, analiza skarg i wniosków, inwestycje i kapitalne remonty, lokalizacja inwestycji komunalnych, nieruchomości, cmentarze komunalne, ogólne zasady pracy i płacy 1950-1975 (104 j.a.), Wydział Komunikacji; plany inwestycyjne sprawozdania z ich wykonania, ewidencja dróg 1952-1964 (4 j.a.), Wydział Budownictwa Urbanistyki i Architektury; nadzór nad budowami prywatnymi, Lokalizacja szczegółowa, plany zagospodarowania przestrzennego, mapy 1953-1972 (93 j.a.),Wydział Handlu Przemysłu i Usług; organizacja wydziału handlu własnej jednostki i jednostek podległych, wytyczne obrotu artykułami spożywczymi, narady i odprawy wydziału, plany i sprawozdania z działalności wydziału handlu, analizy wydziału handlu, ewidencja przedsiębiorstw gastronomicznych, podział masy towarowej, sieć handlu, handel prywatny, kontrole zewnętrzne, jednostek podległych i nadzorowanych, budżet wydziału, plany i programy rozwoju usług oraz przemysłu, likwidacja zakładów, młyny 1950-1975 (85 j.a.), Wydział Zdrowia i Opieki Społecznej; stan sanitarny przedszkoli, higiena szkolna 1966-1970 (3 j.a.), Wydział Zatrudnienia; plany pracy i sprawozdania z ich wykonania, bilanse siły roboczej, informacje o zatrudnieniu, sprawozdania z zakresu pośrednictwa pracy 1958-1975 (23 j.a.), Wydział Statystyki; plany pracy i sprawozdania z ich wykonania, sprawozdania statystyczne, kontrole i inspekcje 1953-1962 (12 j.a.), Powiatowa Komenda Straży Pożarnych; ochrona przeciwpożarowa w powiecie 1966-1970 (3 j.a.), Rada Zakładowa przy PPRN w Strzelcach Opolskich; zebrania sprawozdawczo-wyborcze, rady zakładowej, kontrole 1955-1973 (4 j.a.), świadectwa szkolne, duplikaty świadectw, protokoły przeprowadzonych egzaminów, ewidencja nauczycieli PO, egzaminy kwalifikacyjne nauczycieli, zaświadczenia o zatrudnieniu, ewidencja zatrudnionych nauczycieli, karty dzieci wychowujących się w rodzinach zastępczych 1951-1973 (23 j.a.), dopływ (sprawy notarialne, rejestracja, legalizacja, ograniczanie działalności, rozwiązywanie i likwidacja stowarzyszeń) 1958-1975 nab.4548 - 10 j.a., przes.936/2007 - wybory do Sejmu - sprawozdania i informacje z przygotowań 1952 (1 j.a.), nab.5334/2008: biuletyn informacyjny Prezydium PRN 1972 (1 j.a.), nab.5442/2009: akty nadania działek 1947-1974 (1 j.a.), akty własności ziemi 1973-1974 (2 j.a.), decyzje o nadaniu nieruchomości 1968-1974 (1 j.a.), przekazywanie terenów, sprzedaż, dzierżawy wieczyste 1972-1975 (1 j.a.), prawo pierwokupu, wywłaszczenie 1975 (1 j.a.), inwentaryzacja nieruchomości 1973-1975 (1 j.a.), cmentarze i grobownictwo wojenne - ewidencja poległych żołnierzy w czasie I i II wojny światowej, opis pomników z okresu I i II wojny światowej, karty ewidencyjne pomników pamięci narodowej 1954-1971 (3 j.a.), sprawy notarialne - sprzedaż budynków 1947-1972 (3 j.a.), nab.6640/2012: sprawozdania z obrotu nieruchomościami 1970-1974 (1 j.a.), uporządkowanie stanu prawnego nieruchomości 1974-1975 (1 j.a.), nab.7589/2015: książki meldunkowe miejscowości Błotnica Strzelecka 1951-1979 (21 j.a.); nab. 7679/2015 domowe 9gromadzkie) książki meldunkowe 1945-1955 (5 j.a.); nab. 7927/2015: rejestry mieszkańców, książki meldunkowe 1945-1977 (75 j.a.); nab. 7986/2015 ewidencja ludności- rejestry i książki 1947-1991 (14 j.a.); nab.8089/2015 nadzór nad działalnością urzędów stanu cywilnego 1956-1972 (1 j.a.); nab. 8263/2016: akta osobowe 1945-1980 (9 j.a.); nab. 8448/2016: domowe książki meldunkowe 1945-1957 (12 j.a.); nab. 8613/2016: książki meldunkowe, rejestry mieszkańców, wykazy i książki osób zameldowanych na pobyt czasowy- cudzoziemcy, książka zameldowań 1945-2000 (161 j.a.), przes. 2504/2016; nab. 8705/2016- zmiana rozmiaru zespołu (mb.); ub. 764/2016- brak jednostki o sygn. 1289 stwierdzony podczas skontrum.

Ustawa z dnia 20 III 1950 r. o terenowych organach jednolitej władzy państwowej zlikwidowała dualizm aparatu rządowego i samorządowego (Dz. U. RP 1950, nr 14, poz.130). Na szczeblu powiatowym zniesiono związki samorządu terytorialnego (Powiatowe Rady Narodowe, Wydziały Powiatowe), stanowiska starostów, i starostwa. Wszystkie funkcje zniesionych władz i urzędów przeszły do rad narodowych, do ich prezydiów oraz do właściwych komórek organizacyjnych. Ponadto w radach zespolono szereg agend państwowych, w szczególności zaś władz administracyjnych, które do 1950 r. były wyodrębnione. I tak w powiecie stanowisko starosty, starostwo powiatowe i wydział powiatowy zostały zastąpione przez Prezydium Powiatowej Rady Narodowej. Pierwsza uroczysta sesja Powiatowej Rady Narodowej w Strzelcach Opolskich odbyła się w dniu 5 VI 1950 r. w sali Powiatowej Rady Związków Zawodowych. Podczas tej sesji wybrano skład jej Prezydium. Pierwsze posiedzenie nowo powołanego organu powiatu strzeleckiego – Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Strzelcach Opolskich odbyło się 5 VI 1950 r. Tymczasową częściową organizację wewnętrzną Wydziałów i poszczególnych Referatów Prezydium Powiatowej Rady Narodowej wraz ze składem powołano Zarządzeniem organizacyjnym nr 1. z 28 lipca 1950 r. Prezydium PRN podzielone było wówczas na następujące wydziały: Wydział Ogólny, Wydział Finansów, Wydział Oświaty, Wydział Rolnictwa i Leśnictwa, Wydział Komunikacyjny, Wydział Zdrowia, Wydział Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej, Referat Kadr, Referat Kontroli, Referat Społeczno-Administracyjny, Referat Wojskowy, Referat Budownictwa, Referat Przemysłu, Referat Handlu, Referat Kultury, Referat Pracy i Pomocy Społecznej, Referat do Spraw Wyznań Powołano także Powiatową Komisję Planowania Gospodarczego wraz ze składem. Struktura Prezydium ulegała ciągłym modyfikacjom. Zmieniała się liczba wydziałów, ich nazwy, struktura wewnętrzna i funkcje. Dopiero po 1958 r. ogólne ramy tej struktury stabilizują się. W 1961 r. wprowadzone zostało w życie nowe rozporządzenie Rady Ministrów z 24 XI w sprawie zasad tworzenia wydziałów przez prezydia rad narodowych (Dz. U. 1961, nr 53. poz. 300). Załącznik nr 2, stanowiący integralną część rozporządzenia, zalecał powołanie następujących wydziałów i równorzędnych im jednostek. Powiatowa Komisja Planowania Gospodarczego, Wydział Budownictwa, Urbanistyki i Architektury, Wydział Budżetowo-Gospodarczy, Wydział Finansowy, Wydział Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej, Wydział Komunikacji, Wydział Organizacyjno-Prawny, Wydział Oświaty i Kultury, Wydział Przemysłu i Handlu, Wydział Rolnictwa i Leśnictwa, Wydział Skupu, Wydział Spraw Wewnętrznych, Wydział Statystyki (w 1962 r. zniesiony na mocy uchwały z 15 II 1962 r. o organizacji statystyki powiatowej), Wydział Zatrudnienia, Wydział Zdrowia i Opieki Społecznej, Powiatowy Komitet Kultury Fizycznej i Turystyki, Wydział Gospodarki Wodnej i Ochrony Powietrza Tym samym zakończył się proces kształtowania struktury organizacyjnej prezydium. Ten stan utrzymał się do końca 1973 r. Ustawa z dnia 22 XI 1973 r. o zmianie Konstytucji PRL i ustawy o radach narodowych (Dz. U. PRL 1973, nr 47 poz. 275 i 276), nadawała nowy charakter powiatowym radom narodowym. Oprócz funkcji organów władzy państwowej spoczęła na nich rola podstawowych organów samorządu społecznego. Zmieniły się organizacja i funkcje prezydium rady. Funkcje administrowania poszczególnymi dziedzinami życia zostały wydzielone z zakresu działania rad narodowych i przekazane nowo utworzonym terenowym organom administracji państwowej, którymi ustanowieni zostali w powiatach naczelnicy powiatów (Dz. U. PRL 1973, nr 47 poz. 280). Dotychczasowy aparat prezydium – wydziały dostosowano do wymogów organizacyjnych urzędu powiatowego. Prezentowały się następująco (rozporządzeniem Rady Ministrów z 23 XI 1973 r. w sprawie zasad organizacji urzędów terenowej organów administracji państwowej): Biuro Rady Narodowej, Powiatowa Komisja Planowania, Wydział Finansowy, Wydział Oświaty i Wychowania, Kultury, Kultury Fizycznej i Turystyki, Wydział Spraw Wewnętrznych, Wydział Rolnictwa, Leśnictwa i Skupu, Wydział Gospodarki Komunalnej, Przestrzennej, Ochrony Środowiska i Komunikacji, Wydział Handlu, Przemysłu i Usług, Wydział Zdrowia i Opieki Społecznej, Wydział Zatrudnienia i Spraw Socjalnych, Powiatowa Komenda Straży Pożarnych. Urzędy Powiatowe zostały zniesione z dniem 1 VI 1975 r. na mocy ustawy z 28 V 1975 r. o zmianie Konstytucji PRL i o dwustopniowym podziale administracyjnym kraju (Dz. U. PRL 1975, nr 17, poz. 92). Kompetencje przejęły urzędy miast i gmin i urzędy gmin. [Na podstawie wstępu do inwentarza, oprac. Tomasz Foltyn, Opole 2004]

Zmiany w rozmiarze zespołu zatwierdzono na posiedzeniu Komisji Metodycznej w dniu 04.12.2009 (protokół nr 10/09); zmianę rozmiaru zespołu (mb.) zatwierdzono na posiedzeniu Komisji Metodycznej w dniu 28.11.2016 r. protokół nr 7/16.