Miejska Rada Narodowa - protokoły posiedzeń Rady 1946-1950 (4 j.a.), Referat organizacyjny - zarządzenia władz nadrzędnych i własne, organizacja Zarządu, protokoły posiedzeń Zarządu, sprawozdania o zatrudnieniu, wykazy zakładów pracy 1945-1950 (20 j.a.), Referat finansowo-budżetowy - budżety i sprawozdania z ich wykonania, akta podatkowe, plany finansowe 1945-1950 (18 j.a.), Referat administracyjny - materiały z zakresu opieki społecznej, kwestionariusze dotyczące odszkodowań wojennych 1945-1950 (10 j.a.), Referat spraw technicznych i majątkowych - sprawozdania o ruchu budowlanym 1949 (2 j.a.), dopływ (protokoły posiedzeń Miejskiego Komitetu Opieki Społecznej, sprawozdania z działalności, budżety) 1946-1948, przes. 805 1 j.a.-0,01 mb.; nab. 8390/2016: protokoły posiedzeń Miejskiej Rady Narodowej- kopie, budżety- kopie, sprawozdania budżetowe 1946-1950 (6 j.a.); nab. 9341/2018: akta osobowe osób zatrudnionych w Zarządzie Miejskim w Kluczborku 1945-1949 (27 j.a.)

Zarządy Miejskie, obok Zarządów Gminnych i Wydziałów Powiatowych, stanowiły administrację samorządową, której podstawami prawnymi były: - ustawa z dnia 23.03.1933 roku o częściowej zmianie ustroju samorządu terytorialnego - ustawa z dnia 11.09.1944 roku o organizacji i zakresie działania rad narodowych - dekret PKWN z dnia 23.11.1944 roku o organizacji i zakresie działania samorządu terytorialnego . Rady narodowe stanowiły tymczasowe organy ustawodawcze. Pełniły funkcje kontrolne w stosunku do instytucji samorządowych poszczególnych szczebli. Do najważniejszych kompetencji terenowych rad narodowych należało: ustalanie budżetu, kontrola działalności organów wykonawczych oraz powoływanie samorządowych organów wykonawczych. Rady narodowe w swojej działalności opierały się w znacznej mierze na pracach komisji problemowych (kontroli społecznej, finansowo-budżetowych, oświatowych), wyłanianych spośród radnych. Rady wybierały ze swego grona prezydium składające się z 5 osób: przewodniczącego, zastępcy i 3 członków. Rady nie pochodziły z wyboru, w ich skład wchodzili głównie przedstawiciele ugrupowań politycznych, a także organizacji społecznych, młodzieżowych. Zgodnie z ustawą z 1933 r. do zadań Zarządów Miejskich, jako organów wykonawczych Miejskich Rad Narodowych, należało m.in.: - przygotowywanie spraw, co do których decyzje podejmowała rada narodowa - ustalanie planu wykonania budżetu - uchwalanie regulaminów własnych - decydowanie o zaciągnięciu pożyczki krótkoterminowej Pewne uprawnienia posiadał również sam burmistrz, który był kierownikiem całej administracji i gospodarki miejskiej, nadawał ogólny kierunek działalności biura zarządu. Pierwszym burmistrzem Kluczborka po 1945 r. był Wilhelm Jarasz. Pierwsze posiedzenie Zarządu Miejskiego w Kluczborku odbyło się 04.10.1946 roku W roku 1945 i pierwszych miesiącach 1946 nie istniały ogólnie obowiązujące przepisy organizacyjne dla zarządów. Panowała tu pewna dowolność, a niektóre wydziały, oddziały czy referaty tworzono w zależności od miejscowych potrzeb i warunków. Dnia 25.03.1946 r. ukazała się w Dzienniku Urzędowym Ministra Ziem Odzyskanych instrukcja kancelaryjna dla biur zarządów miejskich . Miała ona za zadanie ujednolicenie i oparcie samorządu miejskiego na Ziemiach Odzyskanych na jednolitych wzorach organizacyjnych. W lipcu 1948 r. ukazał się okólnik Ministerstwa Administracji Publicznej w sprawie wzorów statutów organizacyjnych biur zarządów miejskich 4 grup miast, w zależności od ilości mieszkańców. Kluczbork liczył w omawianym okresie powyżej 10 000 mieszkańców. Dla takich miast przewidziano następującą strukturę organizacyjną: - Referat organizacyjny - Referat finansowo-budżetowy - Referat administracyjny - Referat spraw technicznych i majątkowych -Urząd Stanu Cywilnego Zarządy Miejskie uległy likwidacji na mocy ustawy z 20.03.1950 o terenowych organach jednolitej władzy państwowej . [Na podstawie wstępu do inwentarza, oprac. Justyna Miętka , Opole 2003]

baza danych IZA