akta cechu bednarzy i stolarzy 1690-1884 (18 j.a.), akta cechu browarników i słodowników 1739-1913 (9 j.a.), akta cechu garncarzy 1564-1886 (22 j.a.), akta cechu guzikarzy i grzebieniarzy 1797 (2 j.a.), akta cechu kapeluszników 1668-1854 (5 j.a.), akta cechu kowali 1537-1902 (17 j.a.), akta cechu kramarzy 1625-1832 (5 j.a.), akta cechu krawców 1569-1893 (21 j.a.), akta cechu kuśnierzy 1615-1801 (7 j.a.), akta cechu łodziarzy 1851-1934 (4 j.a.), akta cechu murarzy i ciśli 1851-1934 (35 j.a.), akta cechu mydlarzy 1756-1889 (5 j.a.), akta cechu piekarzy i piernikarzy 1650-1899 (7 j.a.), akta cechu płócienników i tkaczy 1502-1898 (9 j.a.), akta cechu rzeźników 1608-1854 (5 j.a.), akta cechu szewców 1470-1922 (44 j.a.), akta cechu ślusarzy 1754-1886 (2 j.a.), izba rzemieślnicza 1888-1922 (2 j.a.), poświadczenia dobrego urodzenia 1596-1804 (8 j.a.), towarzystwo pogrzebowe 1754-1825 (2 j.a.), bractwo kurkowe 1698-1906 (23 j.a.); nab.7006/2014: dyplom cechowy 1902 (1 j.a.); nab. 8116/2015: wybory mistrza cechowego i osadzenie urzędu kasjer, potwierdzenia, dzierżawa gruntów i nieruchomości, sprawozdania z dochodów i wydatków kasy, zezwolenia, ochrona miasta, bractwo kurkowe 1750-1936 (19 j.a.).

Cechy były to zawodowe organizacje rzemieślników, do których należeli wszyscy majstrowie chcący uprawiać rzemiosło w mieście. Zasadniczym celem cechów była obrona interesów ich członków przed kupcami oraz przed konkurencją ze strony rzemieślników nie zrzeszonych w cechu a także przed majstrami innych specjalności. Do głównych zadań cechu należało wykształcenie uczniów i czeladników na przyszłych mistrzów cechowych . Wiek XVI i początek XVII ze względu na długi okres pokoju oraz stosunkowo pomyślną sytuację gospodarczą wsi śląskiej był szczególnie korzystny dla rozwoju produkcji rzemieślniczej w miastach . Powstawały nowe specjalizacje zawodowe a także następował wzrost liczebny już istniejących. Cechy opolskie uzyskały przed wojną trzydziestoletnią szereg nowych przywilejów lub potwierdzenie starych. I tak opolscy piekarze przywileje te otrzymali w latach 1531, 1533, 1592, płóciennicy w 1502, krawce w 1564 i 1612 roku, kuśnierze w latach 1536,1564, 1579, 1619, szewce w 1605roku, sukiennicy w 1580roku, i garncarze w 1599 roku. W 1593 roku powstał w Opolu cech kowalsko-ślusarski grupujący kilkanaście rzemiosł zajmujących się obróbką metali. W Opolu na przełomie XVI i XVII wieku było 12 cechów rzemieślniczych. Wojna 30-letnia pogorszyła w znacznym stopniu położenie rzemiosła. Nastąpiło znaczne zniszczenie warsztatów rzemieślniczych w czasie działań wojennych a także nastąpił znaczny spadek ludności. Zagrożone rzemiosło miejskie starało się uzyskać potwierdzenie dawnych praw i przywilejów. I tak potwierdzenie poprzednich przywilejów uzyskali szewcy opolscy w 1655r., w latach 1665, 1668 i 1722 bednarze w Opolu. Obawiając się konkurencji cechy stosowały utrudnienia w przyjęciach do cechu. Do opolskiego cechu garncarzy w latach 1686-1742 przyjęto 43 uczniów a więc przeciętnie jednego ucznia na rok. Mimo to Opole posiadało w XVIII w. jedną z największych liczbę mistrzów cechowych. W 1787 roku wynosiła ona 330 majstrów. Rozwój przemysłu w XIX w. i zmiana ordynacji miejskiej spowodowały spadek rzemiosła miejskiego. Wprawdzie istniało ono nadal ale nie miało już takiego wpływu na życie gospodarczo-kulturalne miasta. [Na podstawie wstępu do inwentarza, oprac. Janina Domska , Opole 2003]

Zmikrofilmowano jednostki archiwalne o sygnaturach 1-4, 27-37, 49, 56, 73-76, 99, 150, 157-158, 166, 171-176, 222-223, 225.