Akta Komisji Szacunkowej sprawy ogólne (dzienniki pism, dziennik czynności, korespondencja, etc.), 1891 - 1906, 11 j. a., sygn. 1 -11, Akta Komisji Szacunkowej sprawy związane z wywłaszczeniem, 1891 - 1898, 39 j. a., sygn. 12 - 50, Akta Komisji Szacunkowej sprawy związane z wypłatą odszkodowań, 1896 – 1906, 28 j. a., sygn. 51 - 78, protokoły Komisji Szacunkowej Kołbiel - Ostrów 1898, sygn.79, komisja szacunkowa do oceny mienia wywłaszczonego pod trasę Kołbiel-Ostrów 1891-1898, sygn.80-95, wykaz placów horyzontalnych w gminie Kuflew 1898, sygn.96, mapa osady Kołbiel-Ostrów 1898, sygn.97, rejestr mierniczy szosy strategicznej (mapa) 1898-1899, sygn.98

Rozwój szlaków komunikacyjnych na ziemiach polskich zaboru rosyjskiego w dużej mierze zależny był od względów strategicznych. Po rozpadzie przymierza państw zaborczych oraz zachwiania równowagi trzech sił w drugiej połowie XIX w, rozwój transportu i komunikacji nabrał dużego znaczenia wojskowego i politycznego. Ministerstwo Wojny (a dokładniej Warszawski Okręg Wojenny) zainteresowane było szczególnie rozwojem komunikacji i transportu na terenach położonych na wschód od Wisły, w guberniach Suwalskiej, Łomżyńskiej, Siedleckiej, Lubelskiej i części Warszawskiej. Dlatego też w pozostałej części Kraju ograniczono się jedynie do utrzymywania traktów, zbudowanych jeszcze w pierwszej połowie XIX wieku. Warszawski Okręg Wojenny szczególnie cenny pod względem taktycznym (przewidywano, że w razie zagrożenia główne działania wojenne będą się „odbywały” na tym terenie) zainicjowało rozbudowę wielu umocnień i linii transportu, w tym też budowę szosy strategicznej Kołbiel – Ostrów (dziś część drogi krajowej nr 50). Szosa strategiczna Kołbiel – Ostrów przebiegała przez trzy gubernie: warszawską, łomżyńską i siedlecką. Gub. łomżyńska – 12,534 wiorst , w tym:12,534 – wiorsty szosy, Gub. siedlecka – 22,461 wiorst, w tym: 22,111 – wiorsty szosy, 0,350 – wiorsty bruku, Gub. warszawska- 51,534 wiorst w tym: 50,307 wiorsty szosy i 1,227 wiorsty bruku 4 marca 1891 roku na mocy wysokiego ukazu państwowego utworzono Komisję Szacunkową oraz zapowiedziano wywłaszczenie gruntów leżących na trasie planowanej szosy. 1 sierpnia 1891 roku doszło do prawnego zajęcia ziemi w powiatach węgrowskim, radzymińskim i nowo-mińskim. Do głównych zadań Komisji Szacunkowej, należało przede wszystkim - planowanie przebiegu szosy, kontrola nad procesem wywłaszczania oraz wypłata odszkodowań. W powiecie radzymińskim trasa szosy przebiegała przez następujące miejscowości: Borki, Czernik A, Czernik B, Flakowiznę, Jadów, Jadwisin, Jaźwie, Kąty – Wielgie, Kąty – Borucze, Kąty – Miąski, Ludwików, Myszadła, Ołdakowiznę, Owsiankę, Rozalin, Strachówkę, Warmiaki i Zawiszyn. W powiecie węgrowskim przez: Baczki B, Barchów, Jasiorówkę, Kołodziąż, Liwiec, Łochów, Łojewo, Międzyleś, Ogrodniki, Płatkownicę, Sadoleś, Sadowne, Wymysły, Zajezierze i Zieleniec. Zaś w nowo-mińskim przez : Arynów, Brzózę, Gliniankę, Kąty Czernickie, Kędzierak, Kojdony, Kołbiel, Lubomin, Ładzyń, Mińsk, Podrudzie, Poręby, Rudniki, Rudno, Rudzienko, Rządzę, Stanisławów, Starą – Wieś, Stojadła, Wólkę Czarnińską i Zamienie. Odszkodowania zaczęto wypłacać w 1897 roku, na ten cel Sztab Warszawskiego Okręgu Wojennego przeznaczył sumę 16662 rubli i 62 kopiejek (na powiat radzymiński i nowo-miński). Ostatni dokument sygnowany był w 1906 roku. Dokumentację sporządzono w języku rosyjskim. Z zachowanego materiału archiwalnego można stwierdzić, iż posługiwano się system kancelaryjnym dziennikowym. Akta Komisji Szacunkowej Szosy Strategicznej Kołbiel - Ostrów zawierają przede wszystkim akta spraw danych miejscowości w których znaleźć możemy wszelkie informacje związane z wywłaszczeniem gruntów oraz wypłatą odszkodowań należnych z tego tytułu. Jest to przede wszystkim korespondencja (głównie o charakterze finansowym) ze Sztabem Warszawskiego Okręgu Wojennego, z Warszawską Izbą Skarbową, plany, szkice sytuacyjne oraz raporty finansowe. Zachowały się również odezwy, polecania i raporty naczelnika Sztabu Warszawskiego Okręgu Wojennego. Poza tym zachowały się dzienniki pism przychodzących, wychodzących oraz dziennik czynności.

wydruk karty po walidacji nazwy