Akta miasta Cieplice Śląskie Zdrój

Reference code
83/4/0
Number of series
0
Number of scans
0

Content:

1. Akta administracji ogólnej, 1829-1945, sygn. 1-37 2. Akta opieki społecznej, 1926-1945, sygn. 38-74 3. Stowarzyszenia i związki, 1925-1945, sygn. 75-92, 337 4. Akta budowlane, 1875-1944, sygn. 93-112, 226-334 5. Akta cechowe, 1804-1936, sygn. 113-184 6. Akta sądowe, 1743-1788, sygn. 185 7. Akta komunalne, 1898-1944, sygn. 186-211, 337-338 8. Akta szkolne, 1920-1945, sygn. 212-215, 336 9. Sprawy kulturalno-społeczne i polityczne, 1740-1944, sygn. 216-225

About the Creator:

Cieplice stanowią od 1976 r. część Jeleniej Góry, ale wcześniej były samodzielną miejscowością uzdrowiskową, która odegrała ogromną rolę w rozwoju turystyki karkonoskiej. Tradycja przypisuje odkrycie tutejszych ciepłych źródeł księciu Bolesławowi Wysokiemu w 1175 r. Jednak pierwsza pisana wzmianka pochodzi z 1261 r., gdy Bolesław Rogatka osiedlił tu augustianów, którzy odeszli po 20 latach. W 1281 r. Bernard Lwówecki osiedlił na ich miejscu joannitów, którzy w 1288 r. otrzymali prawo posiadania karczmy w sąsiednim Malinniku, lecz ok. 1290 r. odeszli stąd do Lwówka. W następnych latach Cieplice zostały przez książąt sprzedane lub podarowane różnym rodom rycerskim, m.in. Gerstenbergom i Zedlitzom. W 1381 r. współwłaścicielem wsi stał się Gotscho II Schoff, przejmując ją niemal cała do 1409 r. Gotscho stał się założycielem rodu Schaffgotschów, którzy posiadali Cieplice do 1945 r. W 1403 r. ufundował on w Cieplicach prebendę dla cystersów z Krzeszowa. Cystersi zarządzali tutejszymi ciepłymi źródłami wraz z Schaffgotschami. Źródła te stały się największą atrakcją miejscowości, której przynosiły utrzymanie i niemałe dochody, zwłaszcza od końca XVI w. W 1537 r. wybudowano tu specjalny dom kuracyjny, a w 1569 r. lekarz Caspar Hoffmann sporządził pierwszy naukowy opis cieplickiego uzdrowiska. W 1618 r. wydano status uzdrowiska. W Cieplicach kurowało się wielu Polaków jak: polska królowa Marysieńka Sobieska (1685), hetman Stanisław Koniecpolski (1625), Krzysztof Opaliński (1652), kanclerz Albrycht Stanisław Radziwiłł (1653), podkanclerzy Michał Kazimierz Radziwiłł (1677), Rafał Gurowski (1758, 1787), Hugo Kołłątaj (1792 i 1808), Józef Wybicki (1802), Księżna Izabela Czartoryska (1816), Wincenty Pol (1847) i inni. Licznie gościli tu też niemieccy dostojnicy z królem pruskim Fryderykiem Wilhelmem III na czele (1800). Przebywali tu również: Johann Wolfgang Goethe (1790), Karl von Holtei, C.D. Friedrich, E.T.A. Hoffmann i inni. Rozwój uzdrowiska pociągnął za sobą rozwój drobnego przemysłu. W XVIII w. funkcjonowały tu liczne szlifiernie szkła. W 1741 r. Cieplice otrzymały prawo osady targowej, a w rok potem ewangelikom zezwolono na wzniesienie własnej świątyni. Samo uzdrowisko, do sekularyzacji klasztoru cystersów 1810 r. i wykupieniu ich majątku przez Schaffgotschów w 1812 r., rozwijało się dwubiegunowo – oddzielenie część klasztorna, a oddzielnie hrabiowska. Po 1812 r. uzdrowisko rozwijało się jednolicie. Powstały też wówczas rozmaite urządzenia i instytucje publiczne. W 1814 r. uruchomiono regularne połączenia pocztowe. W 1820 r. powstało szereg budynków służących kuracjuszom, w tym waflarnia i oranżeria. W 1824 r. wybudowano nowy budynek kąpielowy zwany „łazienkami Leopolda”. Od 1825 r. zaczęła działać poczta i policja (początkowo tylko w sezonie kuracyjnym). Ważnym wydarzeniem stało się oddanie do powszechnego użytku w 1834 r. biblioteki Schaffgotschów, zawierające bezcenne zbiory (80 tys. woluminów). Zbiory przyrodnicze udostępniono w 1876 r. W 1836 r. powstał budynek teatru. W 1841 r. urząd pocztowy. W 1848 r. po rozruchach chłopskich, zniesiono pańszczyznę. W 1854 r. H. Füllner założył tu warsztat naprawy maszyn papierniczych, który przekształci się w największą fabrykę maszyn papierniczych na Śląsku. W 1891 r. uruchomiono połączenie kolejowe z Jelenią Górą, zaś w 1897 r. połączenie tramwajowe. W 1902 r. otwarta tu została znana szeroko szkoła snycerska. Lata 20-te XX w. to, mimo kryzysu, dalszy rozwój uzdrowiska. W 1925 r. odnotowano tu 9 hoteli, 9 sanatoriów oraz 20 pensjonatów (łącznie o 750 miejscach). W 1925 r. nazwy miejscowości „Warmbrunn” dodano przydomek Bad (Zdrój). W 1931 r. wybudowano nowoczesny dom zdrojowy. W 1935 r. Cieplice otrzymały prawa miejskie. W 1941 r. zostały powiększone o sąsiednią gminę Malinnik. W 1945 r. władze polskie przejęły miasto nie zniszczone, ale zdewastowane przez Armię Czerwoną, która wywiozła wyposażenie miejscowych fabryk oraz większości pensjonatów i zakładów przyrodoleczniczych. W 1946 r. przyjęto pierwszych kuracjuszy, a w 1948 r. uruchomiono fabrykę maszyn papierniczych.

Border dates:

1740 - 1945

Classification:

administracja ogólna

Creator's name:

Dates:

1740-1945.

Former name:

Foreign language name:

Magistrat Bad Warmbrunn

Languages:

niemiecki

Availability:

Available in full

Total archival files:

533

Total archival files processed:

334

Total archival files without records:

0

Total linear metres

7.12

Total linear metres processed

5.5

Total linear metres without records

0.0

Total archival files:

0

Total files:

0

Total size (in MB):

0.0

Total documents

0

Total cases

0

Total classes

0

Total archival files:

0.0

Total running meters :

0.0

Dates of non-archival documentation :

Name Quantity Inventory uwagi
Draft list Nie
Delivery and acceptance report Nie
Approved book inventory Tak

Inwentarz zespołu wpisany do bazy danych IZA.