Starszy Inspektor Fabryczny Guberni Warszawskiej

Reference code
72/1151/0
Number of series
0
Number of scans
0

Content:

W zespole znajduje się 1. korespondencja zawierająca poza pismami cyrkularnymi i rozporządzeniami władz nadrzędnych raporty i sprawozdania Inspektorów oraz indywidualne lub zbiorowe skargi robotników. 2. akta przedsiębiorstw przemysłowych. 3. akta kas chorych. 4. sprawy pomocnicze, rozporządzenia oraz arkusze statystyki przemysłowej. 5. dzienniki korespondencji i spisy akt.

About the Creator:

Na mocy ustawy z dn. 16 czerwca 1894 r. zlikwidowany został urząd Głównego Inspektora i okręgowych inspektorów fabrycznych. Utworzona została sieć gubernialnych inspektorów fabrycznych, podporządkowanych bezpośrednio Departamentowi Handlu i Przemysłu Ministerstwa Finansów. Gubernie uprzemysłowione podzielono na rejony, z których każdy podlegał odpowiedniemu inspektorowi fabrycznemu. Jeden z inspektorów fabrycznych nosił tytuł „starszego”, pozostali zaś „ rejonowych”. Gdy liczba rejonów przekraczała 4, starszy Inspektor nie otrzymywał już swego rejonu, lecz obejmował ogólne kierownictwo całej guberni. Gubernia Warszawska, wraz z miastem Warszawą podzielona została na 7 rejonów. W roku 1913 liczba rejonów wzrosła do 9. Każdy z rejonów obejmował zwykle kilka cyrkułów miasta Warszawy oraz jeden lub więcej powiatów guberni warszawskiej. Na inspektorów nałożono nowe obowiązki i powierzono im m.in. rejestrację i nadzór techniczny nad kotłami parowymi zainstalowanymi w zakładach przemysłowych, kontrolę opłat skarbowych oraz różnorodną statystykę przemysłową, głównie dla celów fiskalnych. Ustawa o wynagrodzeniu robotników poszkodowanych podczas wypadków przy pracy z dnia 2 czerwca 1903 r. zobowiązywała inspektora (poza kontroli nad jej przestrzeganiem) do prowadzenia rejestracji zakładów podległych ustawie. Do zadań Starszego Inspektora należało również sporządzanie spisów zakładów podległych działaniu ustawy z 1886 r. Ze względu na niejasność i wieloznaczność przepisów w tej dziedzinie, ilość zakładów w spisie zależała od ich interpretacji przez Inspektora. Działalność Starszego Inspektora Guberni Warszawskiej zmierzała do powiększenia tej liczby. Od 1906 r. (data ustawy o stowarzyszeniach i związkach) Starszemu Inspektorowi przysługiwały uprawnienia w sprawach: opiniowania podań założycieli związków zawodowych, zatwierdzenia statutów i otrzymywanie od nich sprawozdań rocznych. Dwie ustawy z 1912 r.: o ubezpieczeniach robotników na wypadek choroby i ubezpieczeniu od wypadków przy pracy rozszerzyły zakres działania inspekcji fabrycznej o zagadnienia związane z organizacją Kas Chorych. Każdy z inspektorów rejonowych występował w terenie jako przedstawiciel jednolitego organu nadzoru – gubernialnej inspekcji fabrycznej. W większości wypadków zarządzenia Inspektora rejonowego miały charakter ostateczny; kiedy indziej znów dokonywał on czynności wstępnych poprzedzających zarządzenia Starszego Inspektora, był wreszcie wykonawcą tych zarządzeń. Inspekcję fabryczną wobec Urzędu Gubernialnego d/s Fabrycznych i Górniczych, jako instancji odwoławczej od zarządzeń inspektorów rejonowych, reprezentował Starzy Inspektor Fabryczny, który zresztą wchodził w skład kolegium tego urzędu. W roku 1899 przywrócono urzędy okręgowych inspektorów fabrycznych. Mieli oni kontrolować działalność starszych inspektorów, inspektorować zarządzenia władz nadrzędnych, a w razie potrzeby, wydawać konieczne decyzje. Podlegało im 10 guberni b. Królestwa Polskiego oraz gubernie: grodzieńska, wileńska i kowieńska. Równocześnie powołano też do życia Główny Urząd do Spraw Fabrycznych i Górniczych, któremu podporządkowano istniejące już miejscowe urzędy. W latach 1902 – 1909 obowiązki inspektora okręgowego pełnili starsi inspektorzy fabryczni guberni warszawskiej. Inspektorzy obowiązani byli składać gubernatorom sprawozdania ze swej działalności okresowo, lub na każdorazowe ich żądanie. Po roku 1903 można mówić więc o faktycznym podporządkowaniu inspekcji fabrycznej Ministerstwu Spraw Wewnętrznych (mimo, iż formalnie podlegała Ministerstwu Finansów, później zaś, od roku 1905, Ministerstwu Przemysłu i Handlu). Działalność Starszego Inspektora Gubernii Warszawskiej przerwał wybuch I wojny światowej (ostatni dokument nosi datę 30 lipca 1915 r.).

Border dates:

1886-1919

Classification:

administracja specjalna

Creator's name:

Dates:

1886-1919.

Former name:

Foreign language name:

Staršij Fabričnyj Inspektor Varšavskoj Gubernîi; Старшiй Фабричный Инспекторъ Варшавской Губернiи

Languages:

rosyjski

Availability:

Available in full

Total archival files:

1473

Total archival files processed:

1455

Total archival files without records:

0

Total linear metres

14.07

Total linear metres processed

14.0

Total linear metres without records

0.0

Total archival files:

0

Total files:

0

Total size (in MB):

0.0

Total documents

0

Total cases

0

Total classes

0

Total archival files:

0.0

Total running meters :

0.0

Dates of non-archival documentation :

Name Quantity Inventory uwagi
Approved book inventory Tak T. 74;
Draft list Nie