O zagubionych "gołych membranach"

Data dodania
11.12.2023

Skany (5)

  • Obraz 1 z kolekcji "O zagubionych "gołych membranach""
  • Obraz 2 z kolekcji "O zagubionych "gołych membranach""
  • Obraz 3 z kolekcji "O zagubionych "gołych membranach""
  • Obraz 4 z kolekcji "O zagubionych "gołych membranach""
  • Obraz 5 z kolekcji "O zagubionych "gołych membranach""

Opis

Membrana to jedna z nazw dokumentu odnoszącego się do prawa wekslowego, związanego z pożyczaniem lub zastawianiem pieniędzy. Konstytucja sejmowa z 1620 roku uznała membrany za szkodliwe i wprowadziła obowiązek ich oblatowania w aktach grodzkich lub ziemskich. Nakaz ten odnosił się wprawdzie tylko do województwa wołyńskiego i bracławskiego, ale z czasem był poszerzany o kolejne terytoria.W zasobie Archiwum Głównego Akt Dawnych natomiast zachowały się materiały, które świadczą o różnych nadużyciach związanych z tzw. „gołymi membranami”. Były to dokumenty i formularze podpisywane in blanco przez urzędników, które następnie powierzano zaufanym sługom i niższym urzędnikom. Z zachowanych wypisów z ksiąg sądowych z 1647 roku dowiadujemy się, że po śmierci Tomasza Sapiehy, wojewody nowogrodzkiego, jego sługa Hieronim Górski nie tylko nie zwrócił „gołych membran” z podpisami zmarłego, ale deklarował, że wykorzysta je przeciw wdowie, Zuzannie z Chreptowiczów Sapieżynie. Ta złożyła na niego skargę w aktach Trybunału Litewskiego. Wobec akt grodzkich mińskich ta sama wdowa oświadczała, że przekazała zmarłemu mężowi „czyste membrany” ze swoim podpisem. Niektóre wykorzystał on do swoich potrzeb, a część z nich zaginęła. Ona sama zaś nie poczyniła żadnych zapisów na rzecz franciszkanów holszańskich ani pana Wołkowicza, wobec czego ich roszczenia finansowe uznaje za nieuzasadnione. Po śmierci Stanisława Puzyny (zm. przed 1653 rokiem) jego małżonka, Maryna z Kroniewiczów oświadczyła, że jej zmarły mąż posiadał dwa „gołe obligi” powierzone mu przez Aleksandra Hilarego Połubińskiego, podkomorzego słonimskiego, które gdzieś zaginęły. Gdyby jednak się kiedyś odnalazły, mają zostać unieważnione. (AGAD, Archiwum Warszawskie Radziwiłłów, dz. 10, sygn. 225, s. 19-20, 33-34; sygn. 324, s. 1)

Tagi

tagi użytkowników indeksy nadawane przez archiwa