Księgi główne, katalogi klasyfikacyjne, księgi ocen.

Po odzyskaniu niepodległości w 1918 roku wzrosło zainteresowanie społeczne sprawami oświatowymi. Ustawa konstytucyjna RP z dnia 17 marca 1921 roku, a poprzednio Dekret o Obowiązku Szkolnym z dnia 7 lutego 1919 roku zatwierdzony przez Sejm Ustawodawczy w dniu 22 lipca 1919 roku postanowiły, że nauka dzieci w zakresie szkoły powszechnej będzie obowiązkowa. Wiek szkolny dziecka trwał od 7 do 14 roku życia . Do czasu utworzenia pełnych szkół 7-klasowych dekret przewidywał szkoły z czteroletnią dzienną i trzyletnią uzupełniającą lub trzyletnią codzienną z dwuletnią nauką uzupełniającą. Dekret nie nakładał obowiązku ukończenia odpowiedniej ilości klas, nie ustalał w związku z tym minimum wykształcenia dla obywateli. Dla umożliwienia dzieciom w wieku 7-14 lat wypełnienia obowiązku szkolnego dekret przewidywał tworzenie obwodów szkolnych w których droga do szkoły nie powinna przekraczać 3 kilometrów. Została również unormowana tymczasowo sprawa kształcenia nauczycieli szkół podstawowych.. Dnia 17 lutego 1922 roku zostały uchwalone przez Sejm ustawy: "O zakładaniu i utrzymaniu publicznych szkół powszechnych" i "O budowie publicznych szkół powszechnych". Powyższe uregulowania prawne normowały najważniejsze problemy z zakresu szkolnictwa podstawowego a mianowicie problem sieci szkolnej, stopień organizacyjny szkół, zakres świadczeń w dziedzinie szkolnictwa przez samorządy terytorialne i państwo. Stopień organizacyjny szkoły został uzależniony od liczby dzieci w obwodzie szkolnym . Ustawa o budowie publicznych szkół powszechnych nakładała na gminy obowiązek dostarczania pomieszczeń dla szkoły i mieszkań dla nauczycieli. Władze państwowe zaś miały udzielać gminom zapomóg w wysokości 50% kosztów budowy szkoły. W pierwszych latach niepodległości władze położyły główny nacisk na podniesienie poziomu organizacyjnego szkolnictwa podstawowego poprzez reorganizację sieci szkolnej.. Ostateczną formę ustroju szkolnego ustalono dopiero na podstawie reformy szkolnej min. J. Jędrzejewicza 11 marca 1932 roku odkąd obowiązywała zasada, że w zakresie szkoły powszechnej nauka jest obowiązkowa dla wszystkich obywateli państwa. W wyniku tej ustawy szkoły powszechne podzielono na trzy stopnie organizacyjne. Szkoła każdego stopnia była siedmioletnia . Od roku 1939 Niemiecka administracja wojskowa nie stwarzała z zasadzie przeszkód przy uruchamianiu szkół. W okresie od września do października komendantury wojskowe a później starostwa nie tylko wydawały zezwolenia ale nawet nakazywały otwieranie szkół. Na rozpoczęcie pracy szkół powszechnych poważny wpływ miała funkcjonująca jeszcze legalnie polska administracja szkolna. Z tych też względów pod koniec października i na początku listopada czynne były prawie wszystkie szkoły powszechne. Żywiołowe uruchamianie szkolnictwa powszechnego dotyczyło przede wszystkim terenów, które z dniem 26 października 1939 roku weszły w skład Generalnego Gubernatorstwa. Stosunek do polskiego szkolnictwa zmienił się radykalnie już na przełomie października i listopada 1939 roku. Niemiecka władza cywilna coraz bardziej umacniała się na terenie Generalnego Gubernatorstwa. Szkoły średnie zamykano, nauczycieli aresztowano. Zachowano jedynie szkoły powszechne, które miały udzielać najprostszych, podstawowych wiadomości z zakresu rachunków, czytania i pisania. Nauka geografii, historii i literatury była.Po zakończeniu II wojny światowej władze szkolne projektując nową sieć szkolną planowały jej zwiększenie w stosunku do międzywojnia co wynikało z dążenia do przybliżenia szkoły dzieciom. W wytycznych Ministerstwa Oświaty w sprawie organizacji publicznych szkół powszechnych w roku szkolnym 1944/45 uczyniono poważny wyłom w postanowieniach ustawy jędrzejewiczowskiej, zalecając by wszystkie klasy w szkołach były jednoroczne i miały jednakowy program nauczania. W związku z tym proponowano przy planowaniu organizacji szkół kierować się zasadą, że szkoły I stopnia o 1 nauczycielu mogą być przekształcone w szkoły niepełne o trzech lub czterech pierwszych klasach jednorocznych a szkoły I stopnia o 2 nauczycielach w szkoły realizujące program pięciu lub sześciu jednorocznych klas III stopnia. Dzieci z terenu szkół niepełnych należałoby kierować do klas wyższych V, VI, VI pobliskich szkół zwanych zbiorczymi . Zapoczątkowana na Zjeździe Łódzkim zorganizowanym w dniach 18-22 czerwca 1945 roku dyskusja na temat reformy szkolnictwa zaowocowała powstaniem siedmioklasowej szkoły podstawowej i 4 letniego liceum ogólnokształcącego, które ostatecznie wprowadzono od roku szkolnego 1947/48 .Odbudowa szkolnictwa po wojnie oparta została na zasadach programowo-organizacyjnych okresu międzywojennego ale od początku wprowadzane były w tym zakresie istotne zmiany. Nie przyjęto jednak żadnego aktu prawnego o randze ustawy - o przeobrażeniach decydowano na podstawie zarządzeń resortowych. Zasadniczą sprawą była likwidacja trójstopniowej struktury programowo-organizacyjnej szkoły powszechnej. Pierwszy wyłom uczyniły już wytyczne resortu oświaty w roku szkolnym 1944/45 na zjeździe łódzkim. W roku szkolnym 1945/46 instrukcja o organizacji roku szkolnego utrzymała 7-klasową szkołę podstawową ale zniosła trójstopniowe szkolnictwo powszechne. Jednym z najpilniejszych zadań było uruchomienie szkół nieczynnych oraz zapewnienie minimalnej choćby obsady kadrowej dla najbardziej zniszczonych powiatów. W związku z nierównomiernym rozmieszczeniem ludności, słabą siecią dróg, dużym zalesieniem terenu, zniszczeniami mostów, zaminowanymi terenami i brakiem środków łączności planowana przebudowa sieci szkolnej i tworzenie szkół zbiorczych stanowiło niemały problem. W roku szkolnym 1945/46 sieć szkolna nie była jeszcze w pełni ustabilizowana a liczba czynnych placówek zmieniała się wielokrotnie. Terenowe władze uznawały za niezbędne uruchamianie placówek wszędzie tam gdzie istniały one przed wojną, a ponadto powoływanie nowych w celu zlikwidowania obwodów bezszkolnych, chociaż kłóciło się to z ideą szkoły wysoko zorganizowanej zbiorczej. Poziom organizacyjny był nadal niski. Najniżej zorganizowane placówki stanowiły ponad połowę wszystkich czynnych wówczas szkół powszechnych w okręgu kielckim .