Akta stanu cywilnego Okręgu Bożniczego w Stawiszynie

Номер документа
11/755/0
Количество серий
3
Количество сканов
918

содержание:

Akta urodzeń (1826-1910), akta małżeństw (1847-1910), akta zgonów (1826-1910).

История создателя:

Obowiązek urzędowej rejestracji urodzeń, małżeństw i zgonów na ziemiach polskich wprowadził w XVI w. kościół katolicki. W niektórych kahałach księgi metrykalne zaczęto prowadzić w XVIII w. Początkowo rejestracja aktów stanu cywilnego miała charakter wyznaniowy. W 1792 r. w rewolucyjnej Francji powierzono ją urzędnikom świeckim, a w 1804 r. Kodeks cywilny Napoleona wprowadził pojęcie - akta stanu cywilnego i oddzielił je od metryk kościelnych. Stopniowo Kodeks przyjął się w innych krajach europejskich, m.in. w Księstwie Warszawskim (1 V 1808 r.), a potem w Królestwie Polskim. Stanowił on, że akta stanu cywilnego miały być sporządzane dla wszystkich obywateli, bez różnicy wyznania. Na mocy dekretu króla saskiego z dnia 23 lutego 1809 r. zadanie ich sporządzania powierzono duchownym pełniącym obowiązki parafialne, z tym że mieli oni najpierw spisać akt cywilny, a dopiero po nim dokonać obrzędu religijnego. W praktyce w zdecydowanej większości rolę urzędników stanu cywilnego pełnili proboszczowie rzymskokatoliccy, a obwód urzędu stanu cywilnego pokrywał się z terenem parafii, którą zarządzali. Do jednej księgi chronologicznie wpisywali urodzenia, małżeństwa i zgony katolików, ewangelików i żydów. Każdy akt zapisywany był równolegle w dwóch księgach. Pierwsza z nich, zwana unikatem, zostawała w parafii. Zawierała tylko jeden rodzaj aktu stanu cywilnego i była prowadzona aż do całkowitego jej zapisania. Natomiast druga księga, zwana duplikatem, była wewnętrznie podzielona na trzy części, zawierała wszystkie rodzaje wpisów, ale obejmowała okres tylko jednego roku. Dla bezpieczeństwa składano ją w archiwum właściwego terytorialnie sądu pokoju. Karty (strony) ksiąg były ponumerowane, a po ich zakończeniu duchowny spisywał krótki protokół o ustalonej przez władze formule. Obie księgi uznawano za oryginały. Kodeks Cywilny Królestwa Polskiego (KCKP) z 1825 r. wprowadził z początkiem nowego roku zasadnicze zmiany wprowadzając religijny charakter akt stanu cywilnego. W wyznaniach niechrześcijańskich (m.in. mojżeszowym) urzędnikami stanu cywilnego zostali burmistrzowie lub inne osoby świeckie. Nadal jednak akty były zapisywane równocześnie w unikacie i duplikacie, nie zmieniono także miejsca ich przechowywania. Postanowienie Rady Administracyjnej z 7 września 1830 r. wprowadzało okręgi dozorów bożniczych (gmin wyznaniowych) oraz nakładało na rabinów obowiązek prowadzenia specjalnej księgi zapisów urodzeń, zapowiedzi, małżeństw i zgonów. Dopiero po przeprowadzeniu obrzędu religijnego rabin zgłaszał się do urzędnika stanu cywilnego z osobami, których obecność była niezbędna przy sporządzeniu aktu (w tym świadków), dla dokonania właściwej rejestracji. Początkowo zapisy w księgach prowadzono w języku polskim, a od 1 stycznia 1868 r. do czasu ustąpienia Rosjan z Królestwa Polskiego w okresie I wojny światowej, w języku rosyjskim, by następnie powrócić do języka polskiego. Na ziemiach byłego zaboru rosyjskiego rejestracja wyznaniowa oparta na KCKP, praktycznie niezmieniona, trwała do końca 1945 r. (z przerwą na okres okupacji hitlerowskiej). W 1940 r., na terenach włączonych do państwa niemieckiego (III Rzeszy) w 1939 r., religijny system rejestracji stanu cywilnego zastąpiono świeckim, tzn. utworzono na wzór niemiecki okręgi i urzędy stanu cywilnego, a sporządzanie aktów stanu cywilnego powierzono świeckim urzędnikom, działającym na podstawie niemieckiego prawa o rejestracji stanu cywilnego. Po wyzwoleniu spod okupacji niemieckiej na krótko (1944/1945 r.) częściowo przywrócono rejestrację stanu cywilnego na zasadach obowiązujących przed 1940 r. Natomiast z początkiem 1946 r., na mocy dekretu "Prawo o aktach stanu cywilnego" z dnia 25 września 1945 r. (Dz.U., nr 48, poz. 273), w całej Polsce wprowadzono świecką rejestrację aktów stanu cywilnego, tworząc w tym celu nowe organy administracji państwowej - urzędy stanu cywilnego.

Крайние даты:

1826-1910

классификация:

urzędy stanu cywilnego i akta metrykalne

Имя создателя:

Даты:

1826-1910.

Бывшее название:

Akta stanu cywilnego Okręgu Bożniczego Stawiszyn, Urząd Stanu Cywilnego Stawiszyn - wyznanie mojżeszowe, Księgi metrykalne gminy żydowskiej Stawiszyn (pow. kaliski)

Название иноязычные:

Языки:

rosyjski, polski

Наличие:

Полностью доступный

Всего архивных единиц:

11

Всего разработанных архивных единиц:

11

Всего архивных единиц без записей :

0

Всего текущих материалов

0.14

Ogółem opracowanych materiałów bieżących

0.14

Всего разработанных текущих материалов

0.0

Всего архивных единиц:

0

ogolem.plikow:

0

ogolem.rozmiar:

0.0

ogolem.dokumentow

0

ogolem.spraw

0

ogolem.klas

0

Всего архивных единиц:

0.0

Всего погонных метров:

0.0

Крайние даты неархивной документации:

Имя Казначейский инвентарь uwagi
рабочий список Tak
электронный архивный инвентарь утвержденный Tak