W aktach znajdują się: zarządzenia, okólniki, sprawozdania, wykazy, spisy, akta śledcze, akta agentów, opinie o lojalności, korespondencja, tłumaczenia z prasy polskiej, druki, ulotki i listy, zdjęcia i inne dokumenty rzeczowe. Akta zawierają materiał do historii politycznej Guberni Warszawskiej, rozwoju ruchu robotniczego poswatania partii politycznych, organizacji i związków.

Początki żandarmerii na ziemiach Królestwa Polskiego sięgają czasów Księstwa Warszawskiego, ściślej roku 1812, kiedy to Napoleon utworzył 4 pułki żandarmerii w guberniach litewskich. Żandarmeria zależna była od władz administracji cywilnej. Do zakresu jej działania należała służba wojenno-policyjna (eskortowanie transportów, egzekwowanie podatków, rekwizycja, śledzenie włóczęgów, przestępców itp.) W Królestwie Polskim zmiany w organizacji żandarmerii nastąpiły po upadku powstania listopadowego. Została ona przebudowana wg ogólnych zasad organizacyjnych żandarmerii rosyjskiej. Ogólna reorganizacja żandarmerii nastąpiła w związku z wielkimi zmianami, jakie zaszły w administracji Królestwa Polskiego po klęsce powstania styczniowego. Polityka rządu carskiego zmierzająca do wprowadzenia jednolitego aparatu administracyjnego, sądowego i policyjnego w Królestwie wymagała oparcia w sprawnie zorganizowanym aparacie policyjnym. Duże zadania przypadały w tym aparacie zarządom żandarmerii. W myśl ustawy z 21.XII.1866 r. zmieniono nazwę okręgu z 3 Okręg na Okręg Warszawski, który pozostawał pod kierownictwem szefa żandarmów. Zniesiono zależność od namiestnika. Pod względem organizacyjnym dostosowano organizację żandarmerii do nowego podziału administracyjnego. Utrzymano zarząd okręgu, któremu w każdej z 10 guberni podlegał gubernialny zarząd żandarmerii. Zarządowi Okręgu podlegały: Gubernialne zarządy żandarmerii, Warszawski Dywizjon Żandarmerii i Żandarmsko-policyjny zarząd kolejowy. Gubernialnemu zarządowi żandarmerii podlegały: Powiatowe Zarządy Żandarmerii, Komendy w twierdzach. Po ustaleniu organizacji żandarmerii przystąpiono do określenia jej funkcji. Sformułowane one zostały w instrukcji dla oficerów Warszawskiego Okręgu Żandarmów z dnia 31.XII. 1866 r. Zatwierdzała ona, że żandarmeria powołana jest do "ochraniania pomyślności i spokojności mieszkańców wszystkich stanów, tudzież przestrzegania nienaruszenia prawa i wymierzania przez wszystkie władze ścisłej sprawiedliwości. Z tego powodu winna ochraniać społeczeństwo od szkodliwego wpływu ludzi źle myślących i od przewagi osób, mających złe zamiary i usiłujących zakłócić spokojność publiczną i bezpieczeństwo kraju". Dekretem z 19.V.1871 r. rozszerzono zakres uprawnień żandarmerii przekształcając ją w organ prowadzący dochodzenia i śledztwa sądowe w sprawach politycznych. Ustawa z 1878 r. nadała żandarmerii prawo przeprowadzenia w każdej chwili rewizji w zakładach i fabrykach oraz aresztowania osób podejrzanych. Po zakończeniu śledztwa sprawy polityczne żandarmeria przekazywała właściwym sądom. Uchwała z 1877 r. zrównywała żandarmów z szyldwachami i zapewniała osobom należącym do Korpusu Żandarmerii wzmożoną ochronę prawną. Wreszcie przepisy z 10.X.1879 r. dały żandarmerii nieograniczone prawa użycia broni. W 1880 r. zniesiono III Oddział Osobistej Kancelarii Jego Cesarskiej Mości, którego naczelnik był dotychczas szefem Korpusu Żandarmów. Tytuł szefa żandarmów przejął minister spraw wewnętrznych. Funkcje wywiadu politycznego ześrodkowały się w Departamencie Policji MSW, w skład którego weszła też żandarmeria. Bezpośrednio żandarmerią kierował osobny komendant korpusu. Kolejne rozszerzenie uprawnień żandarmerii przyniosła ustawa o stanie wzmożonej ochrony państwa z 17-27.VIII.1881 r., która przewidywała ogłoszenie w całym państwie lub jego poszczególnej części stanu wzmożonej lub nadzwyczajnej ochrony oraz dawała żandarmerii i policji prawo aresztowania wszelkich osób podejrzanych o działalność antypaństwową i przynależność do podejrzanych stowarzyszeń, oraz prawo dowolnego przeprowadzenia rewizji, otwierając zwłaszcza przed żandarmerią możliwości dopuszczania się nadużyć, gwałtów, prowokacji. Na mocy ustawy z 21.XII.1866 r. rozpoczął działalność Warszawski Gubernialny Zarząd Żandarmerii, oraz podległe mu zarządy powiatowe. Zarząd Żandarmerii prowadził następujące rodzaje spraw: • sprawy polityczne, • sprawy przestępstw politycznych, • sprawy administracyjne. Warszawski Gubernialny Zarząd Żandarmerii działał w Warszawie do roku 1915, następnie został ewakuowany do Moskwy i tam, w 1917 r. zakończył swoją działalność