Urząd Stanu Cywilnego w Lyskach

Sygnatura
18/501/0
Liczba serii
4
Liczba skanów
0

Zawartość:

Zespół zawiera jednorodną dokumentację w postaci pierwopisów: – Księga urodzeń z lat 1874–1907 – Księga małżeństw z lat 1874–1907 – Księga zgonów z lat 1874–1907; brak ksiąg zgonów z lat 1886-1889 – Skorowidze do ksiąg urodzeń, małżeństw i zgonów z lat 1874–1907 odtworzone w Urzędzie Stanu Cywilnego w Lyskach w 2016 roku

Dzieje twórcy:

Urzędy Stanu Cywilnego w Prusach zostały powołane do życia na mocy ustawy „Gesetz über die Beurkundung des Personenstandes und die Form der Eheschliessung” z 9 marca 1874 roku. Ustawa weszła w życie 1 października 1874 roku, a następnie została zastąpiona ogólnoniemiecką ustawą z 6 lutego 1875 roku obejmującą całą Rzeszę Niemiecką. Ustawa ta wprowadziła między innymi obowiązek cywilnej rejestracji faktów stanu cywilnego, czyli urodzeń, małżeństw i zgonów zastępując tym samym rejestrację prowadzoną do tamtej pory przez urzędy parafialne, czy gminy wyznaniowe. Wprowadzono obowiązek rejestrowania urodzeń, małżeństw i zgonów wszystkich obywateli bez względu na wyznanie, w trzech rodzajach ksiąg prowadzonych w języku niemieckim. Wszystkie trzy serie ksiąg sporządzono w dwóch egzemplarzach. Księgi podzielono na dwa rodzaje: tzw. oryginały (Hauptregister) oraz wtóropisy (Nebenregister). Całe państwo pruskie podzielono na okręgi urzędów stanu cywilnego (Standesamtsbezirk), na które składały się od jednej do kilku gmin, w zależności od gęstości zaludnienia. W okręgach obejmujących jedną gminę czynności rejestracji sprawowali: burmistrz, wójt lub za zezwoleniem wyższych władz administracyjnych (w praktyce nadprezydenta prowincji) ich zastępcy. Gdy okręg urzędu stanu cywilnego obejmował kilka gmin, urzędnik stanu cywilnego i jego zastępca byli mianowani przez nadprezydenta prowincji. Na mocy ustawy o właściwości władz administracyjnych i sądowych z 1 sierpnia 1883 roku, nadzór nad działalnością urzędników stanu cywilnego sprawowali: starosta jako przewodniczący wydziału powiatowego (Kreisausschuss) oraz w wyższej instancji prezydent rejencji i minister spraw wewnętrznych. Lyski (niem. Lissek) to wieś położona w województwie śląskim, w powiecie rybnickim, w gminie Lyski. Pierwsza wzmianka źródłowa o niej pochodzi z 1313 roku. Początkowo wioska należała do książąt raciborskich, w XIV wieku była własnością dominikanek raciborskich, a następnie ponownie weszła w skład dóbr kameralnych. W XVII wieku miejscowość podzielona była na dwie części, ich właścicielami byli Franciszek Zmeskal i Franciszek Rogojski. Pod koniec XVIII wieku Józef von Tluk połączył ze sobą obydwa działy. Od początku dziewiętnastego stulecia dobra należały do rodziny von Adlersfeld, od której w 1823 roku kupił je Józef Benedykt Polednik. W 1847 roku zmarł Edward, jedyny syn i dziedzic Józefa Polednika. Aby upamiętnić pamięć po zmarłym synie Edwardzie, Józef Polednik założył fundację oraz nakazał wybudować „Dom Ubogich pw. Św. Józefa”, gdzie umieszczono Zakład Wychowawczy dla Dziewcząt z rodzin ubogich. Po II wojnie światowej mieścił się w tym miejscu Dom Opieki nad Psychicznie Chorymi a obecnie znajduje się tu Dom Pomocy Społecznej św. Józefa przeznaczony dla kobiet przewlekle chorych psychicznie. Fundacja im. Polednika zarządzała dobrami w Lyskach do końca drugiej wojny światowej. W 1937 roku majątek fundacji liczył powierzchnię ponad 910 ha. Urząd Stanu Cywilnego w Lyskach (Standesamt Lissek) został utworzony 3 września 1874 roku aktem wykonawczym do ustawy z 1874 roku, decyzją Nadprezydenta Prowincji Śląskiej we Wrocławiu. Siedziba urzędu mieściła się w Lyskach. Rejestracji w urzędzie podlegały zdarzenia z terenu: gminy wiejskiej Lyski i obszaru dworskiego Lyski, gminy wiejskiej Nowa Wieś (niem. Neudorf) i obszaru dworskiego Nowa Wieś, gminy wiejskiej Górki (niem. Gurek) i obszaru dworskiego Górki oraz gminy wiejskiej Sumina (niem. Summin) i obszaru dworskiego Sumina. Pierwszym naczelnikiem Urzędu Stanu Cywilnego w Lyskach został Koschatzky, dzierżawca i naczelnik z Lysek, a jego zastępcą Przigoda, zagrodnik i naczelnik gminny z Lysek. W kolejnych latach w Lyskach funkcje urzędnika sprawował Waibel. mgr Wojciech Mitręga

Daty skrajne:

1874-1907

Klasyfikacja:

urzędy stanu cywilnego i akta metrykalne

Nazwa twórcy:

Daty:

1874-1907.

Nazwa dawna:

Nazwa obcojęzyczna:

Standesamt Lissek

Języki:

niemiecki

Dostępność:

Udostępniany w całości

Ogółem jednostek archiwalnych:

69

Ogółem opracowanych jednostek archiwalnych:

69

Ogółem jednostek archiwalnych bez ewidencji:

0

Ogółem metrów bieżących

0.8

Ogółem opracowanych metrów bieżących

0.8

Ogółem metrów bieżących bez ewidencji

0.0

Ogółem jednostek archiwalnych:

0

Ogółem plików :

0

Ogółem rozmiar (w MB):

0.0

Ogółem dokumentów

0

Ogółem spraw

0

Ogółem klas

0

Ogółem jednostek archiwalnych:

0.0

Ogółem metrów bieżących:

0.0

Daty skrajne dokumentacji niearchiwalnej:

Nazwa Inwentarz skarbowy Uwagi
elektroniczny inwentarz archiwalny zatwierdzony Nie