Archiwum ks. Juliana Łukaszkiewicza (1857-1937; ksiądz katolicki, działacz społeczno - kulturalny)

Sygnatura
59/96/0
Liczba serii
10
Liczba skanów
10666

Zawartość:

Materiały prywatne - lata 1885 - 1937, sygn. 1 - 29 - Korespondencja, rękopisy pamiętników, legitymacje członkowskie, dekrety nadania odznaczeń i tytułów. Działalność społeczno - polityczna - lata 1887 - 1939, sygn. 30 - 102 - Akta związane z prowadzeniem szkół polskich w Wiedniu, biblioteki, stowarzyszeń, akta dotyczące Towarzystwa Regionalnego i Muzeum Ziemi Rzeszowskiej. Działalność naukowa i twórczość literacka - lata 1863 - 1937, sygn. 103 - 112 - Opracowania z dziedziny historii i kultury, materiały warsztatowe do pracy naukowej i publicystycznej. Materiały obce związane z działalnością społeczną - lata 1856 - 1929, sygn. 113 - 114 - Zbiór dokumentów księdza Michała Klamuta, akta rodziny Ziemiałkowskich zebrane w Wiedniu.

Dzieje twórcy:

Ksiądz Julian Antoni Łukaszkiewicz urodził się 14 grudnia 1857 r. w Rzeszowie, w rodzinie mieszczańskiej, jako syn Józefa i Anny ze Staltensteinów. Ukończył klasyczne gimnazjum w Rzeszowie (matura 1878 r.) i seminarium Duchowne we Lwowie oraz Wydział Teologiczny Uniwersytetu Lwowskiego . W latach 1881 - 1884 pracował jako wikariusz (Sasów, Chorostków, Skała) ucząc religii w szkołach powszechnych. Przez kilka lat (1890 - 1893) był kapelanem i bibliotekarzem u rodziny Sapiehów w Krasiczynie. Chory na płuca leczył się w Zakładzie ks. S. Kneippa w Worishofen (Bawaria). Odbył liczne podróże po krajach nad Morzem Śródziemnym (Dalmacja, Bośnia, Jerozolima, Egipt). W latach 1901 - 1920 mieszkał w Wiedniu, gdzie kierował szkółkami ludowymi (cztery) Fundacji im. Floriana Ziemiałkowskiego (1907-1920) i współpracował z miejscowymi polskimi organizacjami (Polskie Stowarzyszenie Chrześcijańskich Robotników i robotnic „Ojczyzna”, Polskie Towarzystwo Szkoły Ludowej, Polskie Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół”, Polskie Towarzystwo Śpiewackie „Lutnia”). Łączyła go przyjaźń z inicjatorem ruchu ludowego w Galicji księdzem Stanisławem Stojałkowskim. Od 1913 r. współpracował z „Gazetą Grudziądzką” m.in. pod pseudonimem – Staropolanin . W czasie pierwszej wojny światowej opiekował się Polakami ewakuowanymi z Galicji, udzielał pomocy legionistom na froncie. W 1920 r. po powrocie z Wiednia brał udział w przygotowaniach plebiscytu na Górnym Śląsku (Bytom). W Bytomiu razem z księdzem Kubiną zorganizował Towarzystwo Przyjaciół Nauk (1920). Przekazał bibliotece Towarzystwa Przyjaciół Nauk na Śląsku kilka tysięcy książek i broszur o charakterze naukowym, przechodzących z dawnej Biblioteki Polskiej w Wiedniu, której zbiory przywiózł na Śląsk. Pozostałą część księgozbioru przekazał Towarzystwu Czytelni Ludowych w Poznaniu . W latach 1920 - 1921 był dyrektorem Prywatnej Szkoły Wyższej w Pniewach, potem dyrektorem Państwowego Seminarium Nauczycielskiego Męskiego w Liskowie koło Kalisza (1922 - 1923). W latach 1921 -1929 mieszkał w Grudziądzu, gdzie był nauczycielem j. polskiego i historii w Państwowej Szkole Budowy Maszyn i kierownikiem Archiwum Miejskiego (1923 - 1929). W latach 1923 - 1924 był słuchaczem Wydziału Filozoficznego Uniwersytetu Poznańskiego. Był działaczem Stronnictwa Mieszczańskiego na Pomorzu i redaktorem jego organu „Mieszczanin”, pisał do „Gazety Grudziądzkiej”. Współpracował ze Związkiem Hallerczyków. Od 1929 r. mieszkał w Rzeszowie, gdzie był fundatorem Zakładu Wychowawczego Księży Misjonarzy Saletynów dla katolickiej młodzieży rzemieślniczej. Tu także powstała fundacja stypendialna jego imienia dla dzieci chrześcijańskich szewców . Był współinicjatorem założenia Towarzystwa Regionalnego Ziemi Rzeszowskiej i Muzeum Rzeszowskiego. Ksiądz Julian Łukaszkiewicz był autorem prawie 70 pozycji książkowych adresowanych głównie do ludu i młodzieży. Ogłaszał popularne prace o tematyce religijnej m.in.. „Żywoty Świętych”, (Wintenberg 1904) i historycznej m.in.. „Nad wodami Adriatyku”, „posłannictwo historyczne polskie”, moralizatorskie powieści jak: „Dzwony w Krośnie”, „Światło w ciemnościach” i opowiadania obyczajowe przeznaczone dla scen amatorskich, utwory dramatyczne m.in.. „Jasełka polskie”, (Cieszyn 1912), wspomnienia z podróży, a także wiersze. Wydał liczne książeczki do nabożeństwa i kalendarze . Przetłumaczył wszystkie dzieła ks. S. Kneippa o wodolecznictwie jak: „Moje leczenie wodą”, Jak żyć trzeba”, Mój testament dla zdrowych i chorych”. Ta różnorodna twórczość nie posiadała trwalszego znaczenia, częściową wartość informacyjną zachowały tylko jego przewodniki: „Przewodnik po Włoszech ze szczególnym uwzględnieniem Rzymu” (Kraków 1897), „Przewodnik do Egiptu i Palestyny” (Poznań 1902), oraz niektóre prace historyczne: „Jak prześladowali Prusacy lud polski na Górnym Śląsku” (Gliwice 1920), Archiwum miasta Grudziądza” (Grudziądz 1925) . Jego działalność społeczna, polityczna i publicystyczna została nagrodzona wieloma odznaczeniami kościelnymi m.in.. Orderem Bułgarskim Cyryla i Metodego, Kościelnym Złotym Krzyżem, był również Honorowym Kapelanem Bazyliki Loretańskiej. Zmarł 2 listopada 1937 r. w Rzeszowie. [autor Ewa Słonka]

Daty skrajne:

1856-1939

Klasyfikacja:

archiwa prywatne i spuścizny

Nazwa twórcy:

Daty:

1856-1939.

Nazwa dawna:

Nazwa obcojęzyczna:

Języki:

polski

Dostępność:

Udostępniany w całości

Ogółem jednostek archiwalnych:

114

Ogółem opracowanych jednostek archiwalnych:

114

Ogółem jednostek archiwalnych bez ewidencji:

0

Ogółem metrów bieżących

2.2

Ogółem opracowanych metrów bieżących

1.35

Ogółem metrów bieżących bez ewidencji

0.0

Ogółem jednostek archiwalnych:

0

Ogółem plików :

0

Ogółem rozmiar (w MB):

0.0

Ogółem dokumentów

0

Ogółem spraw

0

Ogółem klas

0

Ogółem jednostek archiwalnych:

0.0

Ogółem metrów bieżących:

0.0

Daty skrajne dokumentacji niearchiwalnej:

Nazwa Inwentarz skarbowy Uwagi
inwentarz książkowy zatwierdzony Nie
elektroniczny inwentarz archiwalny roboczy Tak