I. Referat Ogólny: zarządzenia, pisma okólne, organizacja starostwa, protokoły komisji, narad, sesji, zjazdów, sprawozdania z kontroli, ankiety o stanie ludności z lat 1945-1950, sygn. 1-45 II. Referat Społeczno-Polityczny: wykazy władz, urzędów, organizacji politycznych i stowarzyszeń, sprawozdania sytuacyjne starosty, rejestracja stowarzyszeń i związków, sprawy dotyczące ludności wyznania mojżeszowego i Świadków Jehowy z lat 1945-1950, sygn. 46-167 III. Referat Administracyjno-Prawny: wykazy urzędów stanu cywilnego, sprawy wyznaniowe, budżety i księgi rachunkowe starostwa z lat 1945-1950, sygn. 168-188 IV. Referat Wojskowy: wykazy szkód wojennych, ewidencja poborowych z lat 1945-1948, sygn. 189-192 V. Referat Karno-Administracyjny: rejestr karny, sprawy dotyczące amnestii z 1947 roku z lat 1945-1950, sygn. 193-197 VI. Referat Aprowizacji: Komisja do Świadczeń Rzeczowych, protokoły zebrań Komisji Rozdzielczej, sprawozdania o sytuacji aprowizacyjnej w powiecie, wytyczne dla poborców, sprawy kontyngentów i świadczeń rzeczowych, instrukcje, zarządzenia i okólniki dotyczące spraw aprowizacyjnych z lat 1945-1949, sygn. 198-216 VII. Referat Przemysłu i Handlu: spisy zakładów przemysłowych, wykazy spółdzielni i prywatnych przedsiębiorstw, protokoły posiedzeń Komisji Notowań i Komisji Cennikowej, koncesje na prowadzenie handlu, karty rzemieślnicze z lat 1945-1950, sygn. 217-265 VIII. Referat Opieki Społecznej: wykazy zakładów opiekuńczych, fundacji dobroczynnych, opieka nad wdowami i sierotami wojennymi, opieka nad repatriantami, sprawozdania z lustracji zakładów opiekuńczych z lat 1945-1950, sygn. 266-281 IX. Referat Zdrowia: organizacja służby zdrowia, walka z chorobami zakaźnymi, statystyki urodzeń i zgonów, statuty okręgowych ośrodków zdrowia i szpitali z lat 1945-1950, sygn. 282-299 X. Referat Weterynarii: sprawozdania z działalności instytucji weterynaryjnych, zwalczanie wścieklizny z lat 1946-1948, sygn. 300-302; XI. Referat Odbudowy: ewidencja zniszczeń wojennych, kwestionariusze dotyczące szkód wojennych, plany inwestycyjne z lat 1945-1950, sygn. 303-333; XII. Referat Kultury i Sztuki: organizacja Komitetów Obchodu Urodzin Adama Mickiewicza i Fryderyka Chopina z lat 1949, sygn. 334-335 XIII. Referat Pomiarów: operaty techniczne parcelacji gruntów, rejestry pomiarowe z lat 1945-1950, sygn. 336-347 XIV. Referat Rolnictwa i Reform Rolnych: wykazy państwowych nieruchomości ziemskich, statystyka ustroju rolnego, wykazy gruntów znajdujących się we władaniu prywatnym, wykazy gruntów stanowiących własność kościoła, statystyka użytkowania gruntów, parcelacje majątków z lat 1945-1950, sygn. 348-387 XV. Inspektorat Oświaty Rolniczej: korespondencja dotycząca kursów, konferencji i odpraw nauczycieli z lat 1948, sygn. 388 Wydział Powiatowy: zarządzenia przewodniczącego wydziału powiatowego, okólniki wojewody krakowskiego, protokoły posiedzeń, protokoły konferencji burmistrzów, wójtów, sołtysów, protokoły wyborów sołtysów i podsołtysów, kwestionariusze inwestycyjne, budżety gmin z lat 1945-1950, sygn. 389-547 Dopływ: księga kontroli podatków od kin, remont Państwowego Gimnazjum Mechanicznego w Olkuszu z lat 1945-1947, sygn. 548-549

Starostwo Powiatowe w Olkuszu rozpoczęło urzędowanie w 1945 roku na podstawie dekretu PKWN z dnia 21 sierpnia 1944 roku o trybie powołania władz administracji ogólnej I i II instancji (Dz. U. RP Nr 2, poz. 8) oraz dekretu PKWN z 23 listopada 1944 roku o organizacji i zakresie działania samorządu terytorialnego (Dz. U. R.P. Nr 14, poz. 74). W myśl wspomnianych dekretów starostwa powiatowe stanowiły organ wykonawczy administracji ogólnej I instancji. Na ich czele stali starostowie odpowiedzialni za swą działalność przed powiatową radą narodową, która sprawowała nad nimi kontrolę społeczną. Stawali się automatycznie członkami powiatowej rady narodowej z tytułu zajmowanego przez nich stanowiska. Byli również zwierzchnikami wydziału powiatowego, który był organem wykonawczym powiatowej rady narodowej. Art. 14 dekretu PKWN o organizacji i zakresie działania samorządu terytorialnego przewidywał powiązania organizacyjne organów wykonawczych samorządu terytorialnego z organami wykonawczymi administracji ogólnej tj. na szczeblu powiatowym wydziału powiatowego ze starostwem powiatowym. Ustawa z dnia 23 marca 1950 roku o terenowych organach jednolitej władzy państwowej kompetencje starostwa przejęło Prezydium Powiatowej rady Narodowej (Dz. U. Nr 14, poz. 130). [na podstawie wstępu do inwentarza, oprac. J. Gębicka, Katowice 2002]

KM 13.12.2002, 0010-4