Materiały archiwalne zespołu stanowią podstawowe źródło do dziejów PZPR na terenie miasta Słupca oraz w pewnym zakresie także samego miasta, w tym instytucji i organizacji działających na jego terenie. Zawierają, obok problematyki wewnątrzpartyjnej, również informacje dotyczące różnych aspektów działalności władz miasta, aktywności i nastrojów społecznych mieszkańców, funkcjonujących na tym terenie instytucji, organizacji społecznych, itp. Najwyższym stopniem ogólności cechują się materiały o charakterze sprawozdawczym przygotowywane i przedstawiane na konferencjach miejskich, natomiast najwięcej informacji szczegółowych zawierają materiały przygotowywane i przedstawiane na posiedzeniach komitetu miejskiego i jego egzekutywy, m.in. informacje, oceny, analizy wybranych problemów, oraz zachowane materiały dotyczące poszczególnych zagadnień, w tym informacje dotyczące różnej problematyki przygotowywane przez władze organizacji miejskiej i przesyłane do wyższych instancji. W zespole wydzielono cztery główne grupy rzeczowe - serie: 1. Władze miejskiej organizacji partyjnej PZPR, daty skrajne: 1972-1989, 44 j.a., sygn.: 1-44: 1.1. Konferencje miejskie PZPR, daty skrajne: 1972-1989, 8 j.a., sygn.: 1-8, zawartość: protokoły z konferencji miejskich z załącznikami, m.in. referaty wprowadzające, sprawozdania z działalności statutowych władz miejskiej organizacji partyjnej, programy działania miejskiej organizacji partyjnej; 1.2. Komitet Miejski PZPR, daty skrajne: 1972-1989, 10 j.a., sygn.: 9-18, zawartość: protokoły posiedzeń plenarnych z załącznikami, m.in. referaty, oceny realizacji programów i uchwał, sprawozdania z działalności i oceny pracy egzekutywy, własne wnioski i uchwały; 1.3. Egzekutywa Komitetu Miejskiego PZPR, daty skrajne: 1975-1989, 14 j.a., sygn.: 19-32, zawartość: protokoły posiedzeń z załącznikami, m.in. informacje, oceny, analizy dotyczące różnej problematyki, własne wnioski i uchwały; 1.4. Miejskie komisje kontrolne PZPR, daty skrajne: 1973-1986, 4 j.a., sygn.: 33-36, zawartość: dokumentacja miejskich komisji: rewizyjnej i kontroli partyjnej, w tym protokoły posiedzeń z załącznikami, plany pracy, sprawozdania z działalności; 1.5. Komisje i zespoły problemowe Komitetu Miejskiego PZPR, daty skrajne: 1975-1988, 8 j.a., sygn.: 37-44, zawartość: dokumentacja Komisji Ideologiczne, Komisji Młodzieżowej, Zespołu ds. działaczy ruchu robotniczego, Zespołu ds. edukacji ekonomicznej, Zespołu ds. kobiet i Zespołu ds. skarg i wniosków, w tym protokoły posiedzeń, plany pracy, sprawozdania z działalności. 2. Komisja Współdziałania Partii i Stronnictw Politycznych, daty skrajne: 1981-1989, 1 j.a., sygn.: 45, zawartość: protokoły posiedzeń z załącznikami. 3. Miejski Ośrodek Pracy Ideowo-Wychowawczej PZPR, daty skrajne: 1975-1988, 7 j.a., sygn.: 46-52, zawartość: składy rady programowej ośrodka, plany pracy, sprawozdania z działalności oraz dokumentacja działających przy ośrodku zespołów: Zespołu ds. kultury i kultury fizycznej, Zespołu ds. pracy masowo-politycznej, Zespołu ds. pracy z młodzieżą, Zespołu ds. sportu, turystyki i wypoczynku, Zespołu ds. szkolenia partyjnego i działalności odczytowej i Zespołu ds. upowszechniania wiedzy i kultury, w tym protokoły posiedzeń, plany pracy. 4. Działalność miejskiej organizacji partyjnej PZPR, daty skrajne: 1973-1989, 62 j.a., sygn.: 53-114, zawartość: materiały dyrektywne i informacyjne instancji wyższego stopnia nadesłane do realizacji, wiadomości i wykorzystania, programy działania i plany pracy, protokoły narad aktywu partyjnego, ankiety statystyczne o stanie partii (sprawozdania o członkach i kandydatach partii), informacje dla instancji wyższych dotyczące różnej problematyki, wnioski organizacji partyjnych, skargi i wnioski od ludności, sprawy wewnątrzpartyjne, dokumentacja dotycząca szkolenia partyjnego i propagandy, wyborów do Sejmu i rad narodowych, obchodów świąt i rocznic państwowych, Inspekcji Robotniczo-Chłopskiej, batalionu polityczno-obronnego, zespołów partyjnych, sprawy kadrowe i nomenklatury, protokoły posiedzeń zespołu radnych, materiały nadesłane z instytucji pozapartyjnych do wiadomości i wykorzystania, biuletyn informacyjny „Partia w Mieście”, komunikaty prasowe, wykazy członków i aktywu. Przy zespole archiwalnym przechowywana jest dokumentacja niearchiwalna w ilości 16 j.a., daty skrajne: 1974-1989, zawartość: niekompletne zbiory kopii i dubletów (wtórników, kolejnych egzemplarzy) pozostawionych w zespole materiałów archiwalnych, dokumentacja Wieczorowego Uniwersytetu Marksizmu-Leninizmu Filii w Słupcy, dzienniki szkolenia partyjnego oraz dokumentacja dotycząca naliczania i opłacania składek członkowskich.

Polska Zjednoczona Partia Robotnicza (PZPR) powstała w grudniu 1948 r. w wyniku połączenia Polskiej Partii Robotniczej (PPR) i Polskiej Partii Socjalistycznej (PPS). PZPR oficjalnie posiadała status partii politycznej, ale w rzeczywistości stanowiła strukturę administracyjną sprawującą w latach 1948-1989 rządy w Polsce, zarządzającą państwem oraz kierującą centralnie zarządzaną gospodarką nakazowo-rozdzielczą. Partia funkcjonowała w oparciu o statut. Naczelną zasadą organizacyjną jaka obowiązywała w PZPR był centralizm demokratyczny, zakładający demokratyczne wyłanianie władz partyjnych i podejmowanie decyzji oraz kierowanie działalnością partii, w rzeczywistości jednak najważniejszą rolę odgrywały władze wykonawcze organizacji partyjnych. Przy tworzeniu organizacji partyjnych stosowano zasadę produkcyjno-terytorialną - organizacje tworzono począwszy od najniższego szczebla w miejscu pracy lub zamieszkania poprzez kolejne wyższe szczeble dostosowane do istniejącego podziału administracyjnego kraju, po szczebel centralny (ogólnokrajowy). Kluczową rolę odgrywała też zasada podporządkowania organizacji stopnia niższego organizacjom stopnia wyższego. Statutową najwyższą władzą PZPR na szczeblu centralnym był zjazd partii, który ustalał linię polityczną partii, uchwalał jej statut i program oraz wybierał organy centralne PZPR, natomiast całokształtem działalności partii pomiędzy zjazdami kierował Komitet Centralny PZPR. W terenie organizacje partyjne tworzono na szczeblu województw, powiatów (do 1975 r.), miast, dzielnic większych miast, gmin (do 1954 r., i od 1973 r.) i gromad (w latach 1954-1972). Zasadniczym ogniwem organizacyjnym, do którego musiał należeć każdy członek partii, i zarazem najmniejszą jednostką organizacyjną partii była podstawowa organizacja partyjna (POP) tworzona w miejscu pracy (organizacja zakładowa) lub zamieszkania (organizacja terenowa). Statutowymi władzami organizacji partyjnych były konferencje oraz komitety partyjne odpowiednich szczebli (wojewódzkie, powiatowe, miejskie, miejsko-gminne, gminne, gromadzkie, dzielnicowe), natomiast na poziomie POP zebrania ogólne i egzekutywy, a w większych organizacjach zakładowych konferencje i komitety zakładowe. Miejska organizacja partyjna PZPR w Słupcy istniała od 1949 r. do 1990 r. i zrzeszała członków i kandydatów partii należących do POP (terenowych i zakładowych) mających siedzibę na terenie miasta. Organizacja powstała w styczniu 1949 r. w wyniku przekształcenia istniejących wcześniej i rozwiązanych miejskich organizacji partyjnych PPR i PPS w Słupcy, natomiast jej likwidacja nastąpiła na skutek samorozwiązania PZPR w styczniu 1990 r. Organizacja podlegała w latach 1949-1955 Komitetowi Powiatowemu (KP) PZPR w Koninie i następnie w latach 1956-1975 KP PZPR w Słupcy , a na wyższym szczeblu Komitetowi Wojewódzkiemu (KW) PZPR w Poznaniu, natomiast od czerwca 1975 r. KW PZPR w Koninie. Do statutowych, podstawowych zadań miejskiej organizacji partyjnej PZPR w Słupcy należało w szczególności: organizowanie działalności wszystkich członków i kandydatów partii oraz pozyskiwanie bezpartyjnych w celu realizowania polityki partii na terenie miasta, podejmowanie działań zmierzających do podnoszenia socjalistycznej świadomości i wiedzy członków i kandydatów partii oraz bezpartyjnych, przewodzenie w podejmowaniu działań na rzecz wykonania planów i zadań produkcyjnych oraz poprawy wydajności i dyscypliny pracy w zakładach pracy na terenie miasta, wykazywanie troski o poprawę materialnych, socjalnych i kulturalnych warunków pracy i życia społeczeństwa, czuwanie nad politycznym i moralnym wychowaniem młodzieży, dbanie o „właściwy” rozwój i działalność funkcjonujących na terenie miasta organizacji społecznych i zawodowych oraz legalnie działających stronnictw politycznych: Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego (ZSL) i Stronnictwa Demokratycznego (SD). Szczególnie ważną rolę odgrywała prowadzona przez PZPR za pośrednictwem organizacji partyjnych, polityka kadrowa i wpływ na obsadę stanowisk kierowniczych objętych tzw. nomenklaturą. Ponadto, członkowie partii mieli możliwość wpływania na życie społeczno-polityczne i gospodarcze poprzez swoje uczestnictwo w pracach organów władzy (Sejm, rady narodowe różnych szczebli), administracji państwowej, gospodarczej, oraz znajdujących się w spektrum szczególnego zainteresowania masowych organizacji społecznych i politycznych. Władzami statutowymi miejskiej organizacji partyjnej PZPR w Słupcy były: konferencja miejska (sprawozdawczo-wyborcza, sprawozdawcza, przedzjazdowa) i komitet miejski (KM), natomiast funkcje kontrolne realizowały miejskie komisje kontrolne - miejska komisja rewizyjna (MKR) oraz miejska komisja kontroli partyjnej (MKKP), od 1986 r. połączone w miejską komisję kontrolno-rewizyjną (MKK-R). Konferencja miejska była najwyższą władzą miejskiej organizacji partyjnej PZPR. Konferencję zwoływał KM PZPR co kilka lat (2-2,5), a od 1986 r. raz na 5 lat. Delegatów na konferencję miejską wybierały podległe POP. Na miejskiej konferencji sprawozdawczo-wyborczej omawiano najważniejsze zagadnienia i węzłowe zadania polityczne partii i własnej organizacji partyjnej, rozpatrywano i zatwierdzano sprawozdania ustępujących miejskich władz partii, wytyczano kierunki działań miejskiej organizacji partyjnej na nową kadencję, w tym przyjmowano programy realizacji uchwał centralnych i nadrzędnych władz partii. Do najważniejszych zadań konferencji należał wybór KM PZPR, MKR, delegatów na konferencje nadrzędnych organizacji partyjnych a od 1981 r. także MKKP oraz pierwszego sekretarza. Pomiędzy konferencjami sprawozdawczo-wyborczymi zwoływano konferencje sprawozdawcze poświęcone analizie i ocenie realizacji uchwał podjętych na konferencjach sprawozdawczo-wyborczych. Natomiast w okresie przed planowanym zjazdem partii zwoływano konferencje przedzjazdowe poświęcone dyskusji nad dokumentami programowymi zjazdu i wyborowi delegatów na zjazd. W okresie między konferencjami całokształtem działalności partii na terenie miasta kierował KM PZPR. Członkowie komitetu spotykali się na posiedzeniach plenarnych (plenum) kilka razy w roku, ale przynajmniej raz na trzy miesiące. Do komitetu należało zapewnianie realizacji polityki partii, wykonanie uchwał władz i organów partyjnych, właściwe wykorzystanie kadr partyjnych, kierowanie ideologicznym i politycznym kształceniem członków partii, inspirowanie i wpływanie na działalność instytucji państwowych, gospodarczych i organizacji społecznych, współdziałanie z terenowymi organizacjami stronnictw politycznych. Na posiedzeniach plenarnych komitet wyłaniał egzekutywę, do 1981 r. wybierał MKKP oraz pierwszego sekretarza. Egzekutywa kierowała polityką miejskiej organizacji partyjnej w okresie pomiędzy posiedzeniami plenarnymi komitetu, na zwoływanych co kilka tygodni posiedzeniach. Do jej zadań należało zapewnienie realizacji uchwał nadrzędnych i własnych władz partii, określenie kompetencji i zakresu obowiązków sekretarzy, kontrola ich pracy oraz podejmowanie wszelkiego rodzaju decyzji dotyczących aparatu partyjnego i obsady stanowisk podlegających wymogowi akceptacji przez miejską organizację PZPR. W skład egzekutywy wchodził pierwszy sekretarz i pozostali sekretarze (zwykle ds. organizacyjnych, ds. ideologicznych) tworzący ścisłe kierownictwo organizacji - sekretariat. Pierwszy sekretarz organizował i kierował pracą egzekutywy. Miejska organizacja partyjna powoływała organy kontrolne - MKR i MKKP. Komisja rewizyjna wybierana była na konferencji miejskiej, a jej głównymi zadaniami były: kontrola działalności finansowo-gospodarczej organizacji, trybu załatwiania spraw przez aparat partyjny, terminowości opłacania składek partyjnych oraz ich zgodności z obowiązującą taryfą, kontrola stopnia realizacji skarg i wniosków przez organizację i aparat partyjny. Komisja kontroli partyjnej wybierana była początkowo na plenum komitetu, a od 1981 r. jej skład ustalała konferencja miejska. W zakres działania komisji wchodziła kontrola przestrzegania zasad statutowych przez członków partii. Komisja wydawała orzeczenia zwalniające z odpowiedzialności lub nakładające przewidziane statutem kary partyjne. Od 1986 r. komisje rewizyjne i komisje kontroli partyjnej połączono na wszystkich szczeblach w komisje kontrolno-rewizyjne. Nowoutworzona MKK-R PZPR wybierana była przez miejską konferencję sprawozdawczo-wyborczą. W jej kompetencjach połączono zakresy działania dwóch zniesionych komisji. Komisje powoływały ze swojego grona prezydia, na których czele stali przewodniczący oraz w razie potrzeby zespoły (komisje) robocze, np. do przeprowadzenia kontroli, zespoły orzekające. KM PZPR powoływał komisje i zespoły problemowe, których głównym zadaniem było analizowanie realizacji uchwał partii, opracowywanie wniosków i przedkładanie ich miejskim władzom PZPR. W skład komisji powoływani byli członkowie komitetu, a także osoby spoza składu, m.in. delegaci na konferencje partyjne, aktyw partyjny. Komisje powoływane były dla realizacji powyższych działań w kluczowych dziedzinach zainteresowania miejskiej organizacji partyjnej, z reguły były to komisje do spraw: organizacyjnych (wewnątrzpartyjnych), ideologicznych, rolnych, skarg, i wniosków, młodzieży. Zadania KM PZPR z zakresu kształcenia ideologicznego dla miejskiego aktywu partyjnego, społecznego i gospodarczego, w tym organizowanie szkoleń i innych form kształcenia politycznego, udzielanie pomocy szkoleniowej podległym organizacjom partyjnym oraz innym organizacjom społecznym, koordynowanie wszystkich form szkolenia politycznego, realizował Miejski Ośrodek Pracy Ideowo-Wychowawczej, przekształcony w Miejski Ośrodek Kształcenia Ideologicznego.

Opracowanie zatwierdzone przez Komisję Metodyczną w dniu 24.11.2016 r. Inwentarz książkowy, oprac. Z.Marek, Konin 2016.