Urząd Stanu Cywilnego Okręgu Bóżniczego Szydłowiec

Sygnatura
58/192/0
Liczba serii
2
Liczba skanów
7497

Zawartość:

Akta metrykalne urodzeń, ślubów i zgonów - duplikaty 1826-1913, 1916-1917, 1919-1921 sygn. 1-103; alegata do akt zaślubionych 1826-1830, 1832-1848, 1850-1852, 1854-1867, 1869-1889, 1891-1898, 1900, 1902, 1906 , 1908-1909, 1916, 1921 sygn. All. 1-74. Szczegółowo zawartość rodzajową akt, wraz z lukami, oddaje baza PRADZIAD.

Dzieje twórcy:

Świeckie urzędy i księgi stanu cywilnego utworzone zostały na terenie Księstwa Warszawskiego na mocy wprowadzonego z dniem 1 maja 1808 r. Kodeksu Napoleona (Dziennik Praw Księstwa Warszawskiego t. I: s. XXXVI, Nr 2, s. 46-47; Nr 9, s. 195-201; Nr 10, s. 231-236); obowiązywały do końca 1825 r. W tym okresie obowiązki urzędnika stanu cywilnego dla ludności wyznania mojżeszowego wypełniali przełożeni parafii rzymsko-katolickich. Od 1826 r., na mocy postanowienia Księcia Namiestnika z 3 listopada 1825 r. na terenie Królestwa Polskiego wprowadzono właściwie religijny charakter akt stanu cywilnego: w wyznaniach chrześcijańskich akta stanu cywilnego połączono z metrykami kościelnymi - urzędnikami stanu cywilnego byli przełożeni parafii, a w wyznaniach niechrześcijańskich (m.in. mojżeszowym) - burmistrzowie (Dziennik Praw Królestwa Polskiego: t. 10, s. 41-84; t. 11 s. 15-29). Postanowienie Rady Administracyjnej z 7 września 1830 r. wprowadzało, w miejsce parafii, nazwę Okręgów Dozorów Bóżniczych oraz określało, obowiązujący dla ludności żydowskiej (starozakonnych), tryb dokonywania wpisów, tj. nakładało na rabinów w Okręgach obowiązek prowadzenia („utrzymywania”) oddzielnej od urzędnika stanu cywilnego księgi urodzeń, zgonów, małżeństw i zapowiedzi oraz zgłaszania się z zainteresowanymi i księgą do urzędnika stanu cywilnego celem dokonania wpisów cywilnych; nadzór nad prowadzeniem księgi należał do urzędników „utrzymujących” akta stanu cywilnego dla Żydów oraz do dozorów bóżniczych (Dziennik Praw Królestwa Polskiego: t. 11 s. 18-20, 22-29; t. 13 s. 147-160). Sprawy osób prowadzących księgi stanu cywilnego wyznań niechrześcijańskich w osadach (wcześniej miastach) normowało postanowienie Komitetu Urządzającego z dnia 24 października/5 listopada 1869 oraz z dnia 15/27 stycznia 1871 (Postanovleniâ Učreditel?nogo Komiteta v Carstve Pol?skom, t. XVII vypusk II, Warszawa 1869, art. 2821, s. 115-118 oraz t. XXI vypusk I, Warszawa 1871, art. 3188, s. 22-23). Nowe, ogłoszone 24 czerwca 1836 r., Prawo o Małżeństwie zawarcie małżeństwa uzależniało od władz duchownych, a obrzęd religijny zyskał pierwszeństwo przed czynnościami cywilnymi tj. spisaniem aktu. Skutki cywilne zawartych małżeństw przekazano do kompetencji sądom cywilnym (Dziennik Praw Królestwa Polskiego, t. 18 s. 46-297). Wyznaniowe prowadzenie ksiąg stanu cywilnego oparte na postanowieniu Księcia Namiestnika z 3 listopada 1825 r. obowiązywało na terenie byłego Królestwa Polskiego do 31 grudnia 1945 r. Świeckie urzędy stanu cywilnego jako jednolite w całym kraju organy administracji państwowej powołane zostały na mocy dekretu z 25 września 1945 r. (Dz. U. 1945 Nr 48, poz.: 272, 273). Urzędnicy stanu cywilnego (burmistrzowie lub osoby świeckie uprawnione przez władze) podlegali administracji ogólnej i resortowi sprawiedliwości. Okręg istniał od 1826 r. (Dz. U. Woj. Sandomierskiego, 1826, s. 183). Siedzibą urzędnika stanu cywilnego był Szydłowiec. Do zadań urzędników stanu cywilnego należało prowadzenie ksiąg w dwu egzemplarzach. Wpisywano do nich, w określonej przepisami formule, akta: urodzenia dziecka, uznania dziecka pozamałżeńskiego, przysposobienia, zapowiedzi małżeństwa (do 1825 r.), małżeństwa i śmierci. Egzemplarz „rządowy” stanowiła księga podzielona na trzy części, z których każda przeznaczona była do zapisywania jednego rodzaju akt: urodzeń, ślubów i zgonów, zamykanych protokolarnie corocznie; stanowiła ona duplikat, który wraz z allegatami, czyli załącznikami do akt metrykalnych (głównie do akt ślubów), po kontroli, przekazywano do archiwum hipotecznego właściwego terytorialnie sądu pokoju (i jego późniejszego odpowiednika). Unikat, czyli egzemplarz gruntowy pozostawał w miejscu sporządzenia; wpisów dokonywano w trzech odrębnych księgach: każda prowadzona w okresie wieloletnim (do czasu całkowitego zapisania), przeznaczona na wpis jednego rodzaju akt metrykalnych: urodzeń, ślubów, zgonów. Przepis Rady Ministrów z 29 kwietnia 1909 r. nałożył na władze sądowe Królestwa Polskiego obowiązek wprowadzania, w przechowywanych w archiwach hipotecznych egzemplarzach ksiąg stanu cywilnego (duplikatach), na marginesach akt urodzeń informacji o zawarciu małżeństwa, otrzymanych od prowadzących księgi stanu cywilnego (Sobranie Uzakonenij i Rasporâženij Pravitel'stva, 1909 Oddz. I, No 90, poz. 715, s. 1474). Wpisy prowadzono w języku polskim, a od 1 stycznia 1868 r., na mocy rozporządzenia Komitetu Urządzającego w Królestwie Polskim, księgi o urodzonych, zaślubionych i zmarłych wszystkich wyznań - w języku rosyjskim; jedynie odpisy akt osób wyznania rzymsko-katolickiego wydawano, w miarę potrzeb, w dwu językach: rosyjskim i polskim. Od 1915 r. księgi prowadzono w języku polskim. Na mocy Rozporządzenia Naczelnego Wodza C. i K. Armii Austriacko-Węgierskiej z dnia 23 kwietnia 1915 roku (Dziennik Rozporządzeń C. i K. Zarządu Wojskowego w Polsce, część III N 9) zmieniona została m. in. forma sporządzania aktów metrykalnych – akty, w sformalizowanych rubrykach, sporządzała gmina izraelicka. Na mocy Rozporządzenia Naczelnego Wodza C. i K. Armii z 8 września 1916 Nr 67 dotyczącego rejestrów stanu, z dniem 1 stycznia 1917 r. weszły znowu w życie przepisy obowiązujące przed Rozporządzeniem z 23 kwietnia 1915 r. Od 1 stycznia 1867 r. do okręgu miały należeć, zamieszkiwane przez ludność żydowską, miasta: Bodzentyn i Szydłowiec oraz wsie w gminach: Blizin, Bodzentyn, Chlewiska, Niekłań, Samsonów, Suchedniów, Szydłowiec; od 1870 r. do Okręgu dołączono, z Okręgu Przysucha, wsie położone w nowych granicach pow. koneckiego, a od Okręgu odłączono miasteczko Bodzentyn oraz wsie położone w nowych granicach pow. kieleckiego.

Daty skrajne:

1826-1934

Klasyfikacja:

urzędy stanu cywilnego i akta metrykalne

Nazwa twórcy:

Daty:

1826-1934.

Nazwa dawna:

Nazwa obcojęzyczna:

Języki:

rosyjski, polski

Dostępność:

Udostępniany w całości

Ogółem jednostek archiwalnych:

178

Ogółem opracowanych jednostek archiwalnych:

174

Ogółem jednostek archiwalnych bez ewidencji:

0

Ogółem metrów bieżących

2.88

Ogółem opracowanych metrów bieżących

2.81

Ogółem metrów bieżących bez ewidencji

0.0

Ogółem jednostek archiwalnych:

0

Ogółem plików :

0

Ogółem rozmiar (w MB):

0.0

Ogółem dokumentów

0

Ogółem spraw

0

Ogółem klas

0

Ogółem jednostek archiwalnych:

0.0

Ogółem metrów bieżących:

0.0

Daty skrajne dokumentacji niearchiwalnej:

Nazwa Inwentarz skarbowy Uwagi
inwentarz książkowy zatwierdzony Tak 174 j.a.
elektroniczny inwentarz archiwalny roboczy Nie 4 j.a.

księgi (duplikaty) mikrofilmowane do 1877 r. – Mf: G 102156-102200, GR 1162-1179; akta rejestrowane w bazie PRADZIAD; poddane odkażaniu gazem “Rotanox” w XI 1987 i 1998 r., dopływy odkażane na bieżąco