I. Archiwum i „muzeum" Brezów, lata 1772-1941 r., sygn. 1-17. Materiały zgromadzone lub opracowane głównie przez Achillesa Brezę: katalogi kartkowe: dokumentów, pamiątek rodzinnych i cenniejszych rzeczy, osobowy Brezów od XVI; sumariusze akt, odpisy dokumentów i inne materiały do dziejów rodu, w tym genealogiczne i heraldyczne, związane z potwierdzeniem szlachectwa, rękopisy i drukii. II. Brezowie - materiały osobiste i majątkowe, lata 1751-1945, sygn. 18-145. Akta Brezów z linii wołyńskiej i nieliczne wielkopolskiej oraz krewnych ( Żórawskich, Żółkiewskich, Pruszyńskich m.in. drzewo genealogiczne) o różnym charakterze: osobiste - metryki, intercyzy, paszporty, nekrologi, majątkowe - m.in. działy spadkowe, akta związane z Chorostkiem i Siekierzyńcami z XVIII w., procesowe, np. związane z zabójstwem Michała Brezy i Onufrego Brezy o długi, akta gospodarcze. Edukacja m.in. w Gimnazjum Krzemienieckim a później Liceum Wołyńskim, Szkole Głównej Warszawskiej. Twórczość własna: pamiętniki, druki i rękopisy prac i notatki warsztatowe, rysunki, np. portret Honoraty Brezy, akwarele, materiały związane z wynalazkami Teofila Brezy. Akwarela Jana Rosena „Śmiertelna choroba „Słowa" (ok. 1888 r.), szkic z polowania J. Fałata (1900) i akwaforta Ninetty Ordężanki (1914), fotografie. Akta Komitetu odbudowy kościoła w Ostrogu (1895-1898). III. Hipolit, Achilles i Stanisław Brezowie - akta majątkowo-gospodarcze, lata 1778-1936, sygn.146-176. Działy majątkowe, regulacja własności, rozliczenia, w tym związne z reformami rolnymi w XIX w., zakupem i sprzedażą dóbr i gruntów (Wołyń, Płouszowice i Kolonia Sławinek, pow. lubelski), plany, liczne umowy, ewakuacja do Polski w 1918 r., długi, podatki, sprawy gospodarcze. Plan dworu w Siekierzyńcach z 1778 n i inne akta z nim związane. IV. Brezowie - korespondencja, lata 1768-1937, sygn. 177-274. Listy otrzymywane i bruliony Brezów. Spisy nadawców. Trzy tomy korespondencji rodzinnej Brezów oraz listy od Jabłonowskich z przełomu XVIII/XIX w. Obfita korespondencja rodzinna (Brezowie, Stablewscy, Mogilniccy, Pruszyńscy, Radzimińscy i Wrotnowscy), urzędowa, związana ze sprawowaniem funkcji urzędowych lub społecznych, związana z interesami Jabłonow-skich i od nich. Listy Maksymiliana i Teofila Brezów, w tym z okresu pobytu na emigracji. ^Listy Józefa I. Kraszewskiego, ks. Romana Sanguszki, księdza Piotra Wawrzyniaka, znanego społecznika wielkopolskiego, Tytusa Chałubińskiego. Przeważa korespondencja Achillesa Brezy. V. Czarneccy - akta osobiste i majątkowe, lata 1690-1934 r., sygn. 275-350. W zasadzie odrębne archiwum. Akta Nikodema Czarneckiego i jego przodków (procesowe, prawno-majątkowe, spadkowe), Kajetana, s. Nikodema i jego żony Antoniny z Krukowieckich Czarneckich - osobiste, związane z działalnością publiczną (marszałek powiatowy), procesowe, prawno-majątkowe, rozliczenia, pożyczki, gospodarcze - Bajrakówki, Kustowiec, miasteczka Stobychwy i Werchów. Korespondencja prywatna i urzędowa. Akta krewnych: Drzewieckich dot. własności w Krzemieńcu i trzy listy oraz Krukowieckich - akta procesowe, prawno-majątkowe oraz korespondencja. VI. Rohlandowie- akta osobiste i majątkowe, lata 1811-1943 r., sygn. 351-397. Związane gł. z Heleną z Brezów Rohland, córką Achillesa - zapiski i materiały z podróży zagranicznych, w tym album „pamiątek" z podróży do Włoch z 1898 r. (widokówki, reprodukcje, bilety, fotografie i in.). Dwie księgi gości dworu w Żabiej Woli z XX w. Akta majątkowo-gospodarcze Rohlandów, m.in. kilka rejestrów pomiarowych i planów (Bychawka, Wierciszów, Żabia Wola). VII. Rodziny i osoby spokrewnione lub spowinowacone z Brezami - akta osobiste i majątkowe, lata 1767-1934, sygn. 398- 447. Mikoszewscy, z lat 1767-1934, sygn. 398- 428. Gł. akta Antoniego Mikoszewskiego (1777 - 1858): działy, rozliczenia z rodziną, akta dot. dóbr posiadanych i dzierżawionymi, korespondencja prywatna i urzędowa, notatki i materiały związane z rolnictwem, myślistwem, techniką, chemią, itp., własna twórczość literacka. Materiały krewnych, m.in. testament Tomasza Kołyszki (ok. 1843 r.). Potoccy h. Szeliga, lata 1778-1857, sygn. 429- 437. Akta osobiste, prawno-majątkowe i korespondencja Wojciecha, Ignacego i Alberta Potockich oraz innych osób z tego rodu. Radzimińscy, lata 1800-ok. l900, sygn. 438- 447. Korespondencja i akta prawno-majątkowe Wincentego Radzimińskiego, syna Filipa, jego brata Godfryda i żony tegoż Felicjanny z Mikoszewskich. Materiały związane z zainteresowaniami literackimi i własna twórczość. VIII. Książęta Jabłonowscy - akta osobiste i majątkowo-gospodarcze, lata 1772-1847, sygn. 448-474. Akta związane głównie z majątkami na Wołyniu i w Galicji (Bazalia, Jezupol, Niżniów) Antoniego B. Jabłonowskiego, żony Tekli oraz ich dzieci Teresy i Maksymiliana, a także ks. Macieja i jego syna Ludwika. Są to plenipotencje, umowy, rachunki, inwentarze oraz korespondencja. Nieliczne akta majątkowe Celestyna Czaplica, ojca Tekli Jabłonowskiej oraz Lubomirskich, skoligaconymi z Jabłonowskimi (intercyzy, akta prawno-majątkowe i listy z lat 1784-1847).' IX. Inne rody i dobra. Rzeczyccy, lata 1555-1749, sygn. 475- 488. Akta prawno-majątkowe i procesowe Jerzego Rzeczyckiego (zm. 1648), m.in. starosty urzędowskiego, jego synów i wnuków w tym procesy z Janiszewskimi, Krzynieckimi, Krasickimi i in. dot. miasteczka Stobychwy i wsi Werchy, Obzyr i Krzeczewicze ( Wołyń). Najstarszy dokument w zespole z 1555 r. dot. granic starostwa urzędowskiego w woj. lubelskim. Dokumenty różnych osób i dóbr, lata 1689-1930 r., sygn. 489-506. m. in. pismo króla Szwecji Karola XII z 1704 r., pergaminowy przywilej ks. Michała Serwacego Wiśniowieckiego dla cechu szewskiego w Starym i Nowym Wśniowcu (1738 r.), reskrypt Augusta w sprawie granic królewszczyzny Wąglewo (1755 r.), instruktarze ks. Hieronima Sanguszki dla administracji jego dóbr (1777 r.). Akta osobiste Ludwika Podgórskiego, lokaja i służącego u Radzimińskich i Brezów, 1834-1895 r., sygn. 504. X. Varia, lata 1600-1939, sygn. 507-532. Nominacje Augusta III dla woźnych sądowych z „okienkami", druki i rękopisy tekstów literackich, kazań, pism publicystycznych, podręczników, druki, w tym religijne, materiały ulotne różnego typu, plan i mapa. XI. Puste teki, obwoluty i wywieszki, ok. 1880-1905 r., sygn. 533-535. Materiały techniczne z „Archiwum Brezów" nie wykorzystane przy obecnym opracowaniu.

Archiwum rodowo-majątkowe Brezów i rodzin spokrewnionych związane głównie z terenem Wołynia ale też Warszawą, Krakowem i Wielkopolską. Brezowie - ród wywodzący się z Francji lub Śląska, znany był w Polsce od XVI w. Związani najpierw z Wielkopolską (Goraj, Lewice) a od poł. XVIII w. również z Ukrainą. Archiwum związane jest przede wszystkim z wołyńską linią rodu, a mianowicie z Michałem, stolnikiem lubaczowskim (zm. 1771 r.), żonatym z Ewą z Żórawskich ( 2. v za Wojciechem Potockim h. Szeliga), ich synami Maciejem (zm. 1836 r.) i Antonim Brezą(1758-1818), szambelanem Stanisława Augusta, mniej ze Stanisławem (1753-1847), ministrem Księstwa Warszawskiego, który powrócił na tereny Wielkopolski (od niego linia wielkopolska). Antoni Breza z Anną z Czarneckich miał dziesięcioro dzieci, które dożyły pełnoletności (linia wołyńska). Brezowie związani byli z książętami Jabłonowskimi, zwłaszcza Antonim Barnabą, kasztelanem krakowskim. Od nich Brezowie przejęli swoje główne majątki wcześniej wchodzące w skład ordynacji ostrogskiej - wsie Chorostek i Siekierzyńce w pow. łuckim a później ostrogskim. Siekierzyńce stały się siedzibą Antoniego Brezy, jego syna Hipolita (1806-1882) i żony tegoż Honoraty z Radzimińskich, wnuka Achillesa (1845-1905), magistra prawa, żonatego z Felicją z Pruszyńskich, ich syna Stanisława i jego żony Mari z Żółkiewskich (rodzice pisarza Tadeusza Brezy). Natomiast Chorostek dzierżawiony od poł. XVIII w. przez Michała Brezę od schyłku tego wieku do 1854 r. posiadali Potocy, następnie Hipolit Breza i jego syn Roman. Brezowie wyróżnili się postawą patriotyczną, m. in. czterech synów Antoniego i czterech jego brata Stanisława wzięło udział w powstaniu listopadowym, następnie niektórzy z nich wymigrowali do Francji. W Krakowie a następnie w Siekierzyńcach Achilles Breza tworzył „Bibliotekę i Archiwum. Breza" oraz "muzeum". W 1918 r. Siekierzyńce znalazły się w Rosji Radzieckiej i Stanisław Breza osiedlił się z rodziną na Lubelszczyźnie. Mieszkała tu od 1901 r. jego siostra Helena, żona Pawła Rohlana, właściciela Żabiej Woli, gdzie ostatecznie trafiły zbiory ich ojca. Dzieci Stanisława Brezy w 1. 20 przeniosły się do Wielkopolski i Warszawy. W XIX w. do zbiorów Brezów trafiło archiwum brata Anny z Czarneckich, Kajetana zm. bezpotomnie w 1852 r., a z nim fragment archiwaliów Rzeczyckich. Koligacje Brezów z linii wołyńskiej z Potockimi h. Szeliga, Mikoszewskimi, Mogilnickimi, Pruszyńskimi, Radzimińskimi, Rohlandami, Żółkiewskimi i Żórawskimi spowodowały włączenie materiałów z nimi związanych.

przes. 2008 nr 826 do zespołu 76 listu Pawła Cieszkowskiego z adnotacjami Jeremiego Woronieckiego liczącego 4 strony o metrażu 0,00 mb dołączonego w zespole 76 do sygn.354 jako strony 818-821; przes. 2008 nr 827 wyciągu z Tabuli Galicyjskiej dot. majątku Berezowskich w ilości 4 kart (metraż 0,00 mb) z sygn. 130 (później 129) w zespole 72 do zespołu 78 jako sygn. 124 We wstępie do zespołu z 1952 r. określono metraż zespołu na 3,80 mb akt., później w ewidencji podawano metraż mniejszy o 1 mb. Różnica pomiędzy danymi z 1952 r. a obecnymi - 4,30 mb wynika z rozłożenia materiałów znajdujących się wcześniej w teczkach w dwóch plikach a także zwiększenia liczby jednostek ze 129 do 535. Inwentarz książkowy sporządzony w systemie ZOSIA.