Komisja budowy szosy Brok - sprawy związane z zarządzeniami komisji kredytowej 1891 - 1892 (1 j. a.) sygn. 1

Organem nadzorującą budowę Wojskowej Szosy Brok było Ministerstwo Wojny, a dokładniej Warszawski Okręg Wojenny. Warszawski Okręg Wojenny został utworzony w 1862 roku, jako jeden z czterech okręgów na zachodnich ziemiach cesarstwa rosyjskiego (oprócz niego-okręgi wileński, kijowski i odeski). Obejmował dziesięć guberni: kaliską, kielecką, lubelską, łomżyńską, piotrkowską, płocką, siedlecka, warszawską i suwalską (w 1875 r. włączono ją do Okręgu Wileńskiego). Na czele Sztabu Warszawskiego Okręgu Wojennego stał namiestnik Królestwa Polskiego. W kwestiach gospodarczo – prawnych obowiązywała go konsultacja z Wojenną Radą Okręgową – najwyższą instancją decyzyjną w sprawach gospodarczych. Sztab Warszawskiego Okręgu Wojennego składał się z : -Zarządu Generała Warszawskiego Kwatermistrza (mobilizacja, rozmieszczenie i szkolenie wojskowe), -Zarządu Szefa Komunikacji Wojskowej, (komunikacja i inspekcje wojskowe), -Okręgowego Zarządu Intendentury (finanse i zaopatrzenie), -Okręgowego Zarządu Artylerii (zaopatrzenie typowo wojskowe, nadzór nad poligonami, warsztatami), -Okręgowego Zarządu Inżynierii (budownictwo, remonty), -Okręgowego Zarządu Medycyny Wojskowej (służby medyczno – sanitarne i weterynaryjne). Warszawski Okręg Wojenny miał duże znaczenie taktyczne, przewidywano, że w razie zagrożenia główne działania wojenne będą się odbywały na tym terenie. Szczególny nacisk przykładano na rozbudowę umocnień i linii transportu, które tworzyły doskonałą bazę do działań ofensywnych a także do powstrzymywania wojsk przeciwnika. Jednym z takich przedsięwzięć była budowa szosy Brok. Wojskowa Komisja do Budowy szosy Brok miała swą siedzibę w Broku a później w Nowo-Mińsku (dziś Mińsk Mazowiecki). Nie udało się dotrzeć do bardziej szczegółowych informacji. Dokumentacja zawarta w zespole obejmowała tereny guberni warszawskiej i łomżyńskiej, sporządzono ją w języku rosyjskim. Z zachowanego materiału archiwalnego trudno jest określić jaki był system kancelaryjny. Akta Komisji Wojskowej Budowy Szosy Brok zawierają przede wszystkim korespondencję (głównie o charakterze finansowym) ze Sztabem Warszawskiego Okręgu Wojennego, z Łomżyńską Izbą Skarbową, z Warszawską Izbą Skarbową, z Powiatowym Urzędem Skarbowym w Ostrowie Maz., z Powiatowym Urzędem Skarbowym w Nowo – Mińsku, z Ministerstwem Wojny, z Magistratem miasta Nowo – Mińsk, z a także asygnaty, talony, telegramy oraz raporty finansowe. Zachowały się również odezwy, polecania i raporty naczelnika Sztabu Warszawskiego Okręgu Wojennego. Księga zawiera 355 spraw, które zostały spisane na 451 arkuszach. Oprócz drobnych informacji akta te nie mogą stanowić pełnowartościowego źródła historycznego.

akt nie brakowano, nie mikrofilmowano