Majątek Nietków /Polnisch Nettkow/

Sygnatura
89/6/0
Liczba serii
0
Liczba skanów
8

Zawartość:

1. Dokumenty z lat 1689-1703, sygn. D1-D2 (nadanie wsi Nietków rodzinie Rothenburg) 2. Akta z lat 1833-1760, sygn. 3-8 (parcelacja majątku, rozgraniczenia gruntów, serwituty, sprawy szkolne-szkoła w Drzewicy, księga rachunkowa, umowa między mieszkańcami Czerwieńska o hrabią Aleksandrem Rudolphem von Rothenburg na dostarczenie wina i piwa do majątku)

Dzieje twórcy:

Nietków był osadą znaną już zapewne w XIV w. skoro przyjmuje się, że w 1420 r. należała ona do Nicela von Nawenweldera z Nietkowa. Niewątpliwie po opanowaniu Księstwa Krośnieńskiego przez Brandenburgię w 1480 r. stał się własnością Siegismunda von Rothenburg, który był także landwójtem w Cottbus. Od tego czasu rodzina von Rothenburg gromadziła posiadłości, zarówno na prawnym jak i lewym brzegu Odry. Wkrótce należały do niej prawie wszystkie wsie leżące na wschód od Krosna Odrzańskiego. Prawa do zdobytych posiadłości zostały ugruntowane w 1519 r., kiedy król Ludwik Węgierski nadał synom Sigismunda dotychczasowe posiadłości ich ojca w lenno. W 1555 r. do rodziny należały m.in. Osada targowa (miasteczko) Nietkowice, Tarnów, Gronów, Kosierz, część wsi Kukadło, Górzyn, Wełmice, Bytnica. Rodzina ta dzierżawiła także starostwo w Sulechowie. Niebawem nastąpiły rodzinne podziały. W 1564 r. w Nietków i Górzyn należał do Hansa von Rothenburg W 1605 r. wsie te były we władaniu jego syna Hansa Christopha von Rothenburg. Zmarł on krotko przed 1626 r., a jego syn Aleksander ostatecznie pozostał jedynym właścicielem majątku. W 1662 r. prawa lenne uzyskali jego synowie Christoph Georg i Hans Christoph. Po wygaśnięciu rodu von Rothenburg, w 1788 r. ich dotychczasowe dobra zostały sprzedane księciu kurlandzko-żagańskiemu Piotrowi Bironowi. Następnie odziedziczyła je jego córka księżna Paulina Maria Luiza, która wyszła za księcia von Hohenzollern–Hechingen, a w 1838 r. jej syn Fryderyk Wilhelm, ostatni książę Hohenzollern –Hechingen. Ożenił się on w 1850 r. z młodszą od siebie o 31 lat Amalią Schenk von Geyern, która w dniu ślubu przyjęła tytuł hrabiny von Rothenburg. Prawo do majątku po nim oraz tytuł von Rothenburg w 1866 r. uzyskały dzieci Amalii: Fryderyka Wilhelmina Elżbieta, Fryderyk Wilhelm Karl i Wilhelm Fryderyk Ludwig Gustaw, osiadły koło Ostródy. W 1808 r. z majątku w Nietkowie wydzielono miasto Czerwieńsk, które otrzymało samodzielność prawną oraz władze niezależne od właściciela majątku. W połowie lat trzydziestych XIX wieku w majątkach należących do rodziny von Rothenburg rozpoczęto regulacje, w wyniku których część gruntów została wykupiona przez okolicznych chłopów. W 1872 r. ustanowiono "Fideikomis Polnisch Nettkow", który liczył 9358 ha. Składał się on z folwarków w Nietkowie, Pyrniku, Płotach, Przylepie, Strużce i Radomii, leżących w powiecie zielonogórskim, Chełmka, Buczkowa i Lubięcina w powiecie kożuchowskim, Słupa i Sichówka w powiecie legnickim oraz Piotrowic koło Jaworzna. W 1928 r. fideikomis rozwiązano. Dobra składające się z lasów (liczące ogółem 4635 ha), leżące na terenie obrębów wsi Chełmek, Buczków i miasta Czerwieńsk, poddano pod wspólny Zarząd Leśny w Nietkowie (Forstverwaltung). Grunty orne należące do folwarku Friedrichshof w pobliżu Nietkowa, w Nietkowicach, Buczkowie i Lubięcinie wydzierżawiono. Zawiadywał nimi Urząd Rentowy w Nietkowie, którym kierował ekonom. Liczne parcelacje i sprzedaż dużej części ziem doprowadziły do tego, iż na początku lat trzydziestych XX w. folwark w Nietkowie liczył zaledwie 156 ha gruntów ornych oraz 13 ha łąk, na których hodowano bydło. Kolejny właściciel Nietkowa Fryderyk Wilhelm Karl był trzykrotnie żonaty. Po nim majątek odziedziczył pochodzący z drugiego małżeństwa Friedrich Wilhelm Leopold Konstantin. W 1936 r. Nietków należał do małoletniego Eitela Friedricha hrabiego von Rothenburg. [Na podstawie wstępu do inwentarza opracowanego przez Tadeusza Dzwonkowskiego]

Daty skrajne:

1689-1862

Klasyfikacja:

Nazwa twórcy:

Daty:

1689-1689, 1703-1703, 1760-1760, 1834-1862.

Nazwa dawna:

Nazwa obcojęzyczna:

Języki:

Dostępność:

Ogółem jednostek archiwalnych:

8

Ogółem opracowanych jednostek archiwalnych:

8

Ogółem jednostek archiwalnych bez ewidencji:

0

Ogółem metrów bieżących

0.0

Ogółem opracowanych metrów bieżących

0.1

Ogółem metrów bieżących bez ewidencji

0.0

Ogółem jednostek archiwalnych:

0

Ogółem plików :

0

Ogółem rozmiar (w MB):

0.0

Ogółem dokumentów

0

Ogółem spraw

0

Ogółem klas

0

Ogółem jednostek archiwalnych:

0.0

Ogółem metrów bieżących:

0.0

Daty skrajne dokumentacji niearchiwalnej:

Nazwa Inwentarz skarbowy Uwagi
inwentarz książkowy zatwierdzony Tak