1. Konferencje Powiatowe z lat 1947-1948, sygn. 1 2. Rada Powiatowa z lat 1947-1948, sygn. 2 3. Powiatowy Komitet z lat 1946-1948 , sygn. 3 4. Powiatowa Komisja Rewizyjna z lat 1947-1948, sygn. 4 5. Powiatowy Sąd Partyjny z lat 1947-1948, sygn. 5-6 6. Sekretariat Powiatowy z lat 1946-1948 sygn. 7-25 7. Referat Ogólno-Organizacyjn z lat 1945-1948y, sygn. 26-37 8. Referat Polityczno-Propagandowy z lat 1946-1948, sygn. 38-43 9. Referat Kadr z lat 1946-1948, sygn. 44-47 10. Referat Społeczno -Zawodowy i Komunikacyjny z lat 1946-1948, sygn. 48-49 11. Referat Samorządowo- Administracyjny z lat 1946-1948, sygn. 50-51 12. Referat Wiejski z lat 1946-1948, sygn. 52-53 13. Referat Ekonomiczny z lat 1946-1948, sygn. 54-55 14. Referat Kobiet z lat 1948, sygn. 56 15. Referat Finansowo-Gospodarczy z lat 1946-1948, sygn. 57-58 16. Rzecznik Kontroli Partii z lat 1946-1948, sygn. 59

12 stycznia 1945 r. ruszyła ofensywa zimowa Armii Czerwonej i w połowie lutego większość miast leżących między Odrą a Obrą została zdobyta. Tuż po przejściu frontu na jego tyłach rozpoczęto organizację tymczasowej administracji wojskowej - komendantów wojennych, którymi byli oficerowie Armii Czerwonej. W większości miast z Niemców, którzy nie opuścili swych dotychczasowych miejsc zamieszkania powołano tymczasowe zarządy miejskie oraz wznawiano działalność zakładów mających wpływ na aprowizację i zabezpieczenie zaplecza frontu. Jednocześnie na Ziemie leżące między Odrą i Obrą, które teraz coraz śmielej zaczęto nazywać Ziemią Lubuską zaczęły napływać delegowane przez władze centralne tzw. grupy operacyjne na czele z pełnomocnikami. Zadaniem każdej z nich było organizowanie polskiej władzy cywilnej w wyznaczonych obwodach. Były nimi najczęściej powiaty istniejące przed 1945 r. Wkrótce tuż za grupami operacyjnymi zaczęła się osiedlać ludność z pobliskiej Wielkopolski. Najwcześniej bo już 20 marca 1945 r. rozpoczęli swą działalność pełnomocnicy w Międzyrzeczu, od 27 marca w Gorzowie, od 28 marca w Świebodzinie. Na początku maja utworzono administracje powiatowe w Krośnie Odrz., Słubicach, Szprotawie, Głogowie, i w Strzelcach Krajeńskich. W drugiej połowie maja w Skwierzynie i Zielonej Górze. Dopiero 10 czerwca powołano grupę operacyjną w Gubinie. 7 lipca 1945 r. rozstrzygnięto ostatecznie przynależność większości powiatów do poszczególnych Okręgów, co faktycznie umożliwiało powstawanie stabilnych struktur partyjnych. Najczęściej wraz z powstaniem władzy państwowej, jaką były biura Pełnomocników Rządu RP rozpoczynano organizację komórek poszczególnych partii. Inicjatorami powstania organizacji Polskiej Partii Socjalistycznej byli przede wszystkim członkowie grup operacyjnych, którzy przybyli na teren powiatu. Również pierwsi członkowie PPS rekrutowali się przede wszystkim z kadr administracji państwowej i samorządowej. Już w marcu do Gorzowa przybyła ekipa działaczy PPS wydelegowanych przez zachodnio-pomorską grupę operacyjną. 27 kwietnia 1945 r. zorganizowano tam Powiatowy Komitet na czele z wiceprezydentem miasta Leonem Kruszoną. Również w Słubicach PPS utworzyła swe ogniwa w maju 1945 r. W czerwcu powstały powiatowe Komitety PPS w Nowej Soli i Szprotawie. W powiatach dolnośląskich działalność nabrała szerszego rozmachu, co wiązało się z aktywnością tamtejszego Wojewódzkiego Komitetu wykonawczego PPS, na czele z pełnomocnikiem Okręgu mgr Stanisławem Piaskowskim. W Szprotawie Powiatowy Komitet PPS utworzono 12 czerwca 1945 r. Na zebraniu było obecnych 42 osoby. Przewodniczącym został wicestarosta Stanisław Kiliński. W Zielonej Górze władze powiatowe PPS ukonstytuowały się 15 lipca 1945 r. Komitet ten inicjował powstanie kół w Gubinie, Krośnie, Świebodzinie i w Wolsztynie. Znacznie później bo w styczniu 1946 r. zaczęto organizować PPS we Wschowie. Według niepełnych danych w 11 powiatach Ziemi Lubuskiej PPS liczyła w grudniu 1945 r. 1510 członków, najwięcej w Kożuchowie, Krośnie, Gorzowie. Konferencja PPS w Poznaniu odbyta 24 lutego 1945 r. miała decydujące znaczenie dla wzrostu ilości członków partii. W efekcie podjętych latem działań w końcu 1946 r. do PPS należało 8187 osób w tym w Zielonej Górze blisko 1,5 tysiąca, w Gorzowie 1180. Od marca do sierpnia działania skierowane były przede wszystkim na budowę struktur władzy politycznej i administracyjnej. Takie zadania postawiono przed pełnomocnikami skierowanymi przez władze wojewódzkie PPS. W początkowej fazie organizacji, która zakończyła się we wrześniu 1945 r. powiatowe komitety miały charakter struktur tymczasowych. Komitet składał się z 6-15 członków, przy czym o wielkości składu zazwyczaj decydowała liczba członków danej organizacji. W początkowej fazie przewodniczącym PK zostawał z reguły delegat Wojewódzkiego Komitetu PPS. Pozostałych członków wybierano metodą kooptacji. Zwykle byli to członkowie lokalnych władz. Regułą był wybór do tego gremium szefa Powiatowego Urzędu Informacji i Propagandy, z-cy komendanta MO, starosty lub wicestarosty, kierownika Urzędu Ziemskiego, kierownika aprowizacji. Rzadziej burmistrzów lub kierowników podległych służb. Wraz z powiatowymi tworzono struktury niższego szczebla: komitety miejskie i koła w gminach. Te pierwsze zwykle miały siedzibę w PK i społeczną obsadę, te drugie nie miały stałej siedziby i obsługi etatowej. Wraz z ogłoszeniem Referendum Ludowego w kwietniu 1946 r. wzmożono pracę organizacyjną. Duże zmiany persnalne zaszły od marca do września 1947 r. i w drugiej połowie 1948 r. W niektórych przypadkach usunięto nawet wszystkich członków Komitetu i wybrano nowych. Związane to było ze wzmożeniem walki politycznej w kraju. PPS zorganizowana była w opraciu o zasady demokratyczne. Najważniejszą osobą w komitecie powiatowym był przewodniczący. Do września 1948 r. był on wyłaniany przez członków komitetu i zatwierdzany przez Przewodniczącego WK PPS. Przewodniczący odpowiadał za całokształt pracy partii w powiecie. Na forum Komisji Porozumiewawczej opiniował kandydatów do obsady najważniejszych stanowisk w powiecie. Posiedzenia komitetu zwoływano nieregularnie, przynajmniej raz w miesiącu. Na przełomie 1946 i 1947 r. zdecydowanie wzrosła ilość członków pozyskiwanych najczęściej w uruchamianych zakładach pracy. W znaczących zakładach zakładano koła. Rozszerzono skład powiatowych komitetów do 18-25 osób a ich przewodniczących wymieniono na " jednolitofrontowych". Z wymianą kadr urwaliła się struktura powiatowych komitetów. Modelowy składał się z członków komitetu i Sądu Partyjnego, wybieranych na Konferencjach Sprawozdawczo-Wyborczych. Przewodniczącego Komitetu wybierało na posiedzeniu Plenum Komitetu po konsultacji z Przewodniczącym WK. Komitet był obsługiwany przez aparat wykonawczy, zwykle w postaci sekertariatu i referatów: ogólno-organizacyjnego, polityczno-propagandowego, kadr, społeczno-zawodowego, komunikacji, zawodowego, administracyjno-samorządowego, kobiecego, personalnego, ogólno-gospodarczego i komisju kontroli partyjnej. W poszczególnych referatach zatrudniono przynajmniej po jednym referencie lub instruktorze oraz obsługę biura - sekretarka, maszynistka, kancelistka. 24 kwietnia 1948 r. rozpoczęto przygotowania do zjednoczenia PPR i PPS. Poszerzono aparat komitetów o zespoły weryfikacyjne. Jesienią 1948 r. rozpoczęto prace zjednoczeniowe i w końcu listopada większość komitetów uległa likwidacji. Po 15 grudnia 1948 r. po powołaniu PZPR , kadry, lokale i majątek Powiatowych komietów PPS weszły w skład Komitetów Powiatowych PZPR.