Archiwum Stanów Krajowych Górnych Łużyc

Sygnatura
82/15/0
Liczba serii
13
Liczba skanów
2536

Zawartość:

1. Historia, statystyka, korespondencja /1396-1880/ Wiadomości historyczne, sprawy sejmików, rękopisy o treści historycznej, wykaz książąt i margrafów łużyckich, regulaminy dworskie, nobilitacje, sprawy ustrojowe, zamek w Budziszynie, statystyka (wykaz mężczyzn, miejscowości, majątków, gruntów i właścicieli, budynków miejskich), pomiary, sprawy graniczne, szacunki, przywileje stanów księstwa świdnicko- jaworskiego, czeska ordynacja krajowa. 2. Władanie Górnymi Łużycami /1635-1871/ Zmiany przynależności państwowej i zastaw Górnych Łużyc, hołdy, podział Łużyc, zastawy, dziedziczenie, uroczystości związane z domem książęcym i saskim domem królewskim, stosunki z Rejencją Legnicką. 3. Stosunki z ościennymi państwami i krajami /1546-1878/ Sprawy czesko-łużyckie, sprawy graniczne między Górnymi Łużycami w Saksonii i Prusach, współpraca obu części Łużyc, sprawy łużycko-sląskie, sprawy archiwalne. 4. Sprawy ustrojowe Margrabstwa Górnołużyckiego /1372-1883/ Ustrój krajowy: sprawy ustrojowe Górnych i Dolnych Łużyc, prawa, przywileje, spory, skargi wyznaniowe, przywileje dla miast i wsi ( w tym dla Związku Sześciu Miast), przywileje dla dominiów i majątków rycerskich, sprzedaż dóbr . 5. Stany /1533-1937/ Sprawy ogólne Stanów Krajowych, organizacja i działalność Sejmiku Prowincjonalnego, urzędy krajowe: ustrój stanowy, organizacja stanów, uchwały, protokoły z posiedzeń sejmików w Zgorzelcu, Dreźnie i Budziszynie, rejestry osób ze stanu szlacheckiego w księstwie zgorzeleckim i powiatach lubańskim i żytowskim, zawiadomienia o sejmikach, koresopondencja, sprawozdania, projekty spraw wnoszonych pod obrady, urzędnicy, urząd opieki nad sierotami, namiestnicy klasztorni, sekretariat ds. podatkowych, namiestnicy królewscy, starostowie, margrabstwa. 6. Wojskowość /1550-1883/ Powinności na rzecz wojska, sprawy obronne, uzbrojenie, wojna trzydziestoletnia, przemarsze, kwaterunki, zaopatrzenie, inwazja szwedzka Karola XII, rekrutacja, szpitale wojskowe. 7. Krajowa Kasa Kryminalna /1753-1840/ Koszty i opłaty dochodzeń, transport więźniów i ich zaopatrzenie. 8. Sprawy podatkowe /1582-1699/ System podatkowy, kontrybucje. 9. Fundacje /1750-1887/ Administracja funduszami dla biednych, fundacje na rzecz opieki społecznej. 10. Archiwum Krajowe /1605-1838/ Wykazy i repertoria archiwalne, zabezpieczenie i opracowanie zbiorów. 11. Sprawy ogólne /1498-1816/ Ustanowienie orderu, parenty, spory graniczne, przywileje, sprawy religijne, opieka nad czeskimi emigrantami, sprawy lenne, sprzedaż majątków, sprawy sądowe, sejmiki krajowe, rejestry szlachty, nobilitacje, nadawania tytułów, sądownictwo kościelne, klasztor w Marienthal, obsada parafii, poddani i ich powinności, sprawy monetarne, cła, akcyzy, podatki, kontrybucja szwedzka, zakaz wywozu broni w czasie wojny z Francją, poczta, epidemie, klasztor w Joachimstein ( fundacje, obsada, spory) . 12. Sejmy krajowe /1509-1926/ Sejm generalny i sejmiki prowincjonalne: zwołanie sejmików, korespondencja i sprawozdania. 13. Aneks /1549-1856/ Sprawy procesowe, spis wsi i miast Saksoni i ziem inkorporowanych, sprawy handlowe i podatkowe, konwencja w sprawie podziału Margrabstwa Górnych Łużyc, główna matrykuła rycerstwa śląskiego i górnołużyckiego.

Dzieje twórcy:

Od połowy XIII w. ustalił się podział Łużyc na Dolne i Górne. Łyżyce Górne przechodziły przez ręce różnych lenników, będąc własnością Bolka II Małego, księcia świdnickiego, a później syna Karola IV - Jana zw. Zgorzeleckim. Od końca XIV w. znajdowały się pod władzą czeskich luksemburgów, w których imieniu władzę sprawowali starostowie czescy. W okresie walk króla węgierskiego Macieja Korwina o Śląsk, starostą górnołużyckim był ks. legnicki Fryderyk I, a potem stanowisko to piastował królewicz polski Zygmunt (od 1504 r.). W czasie wojny trzydziestoletniej Łużyce przeszły jako lenno pod władzę elektora saskiego Jana Jerzego I. Organizacja stanowa pojawiła się na Górnych Łużycach w XIV w. W 1374 r. istniały dwa stany: szlachecki i miejski. Stan szlachecki składał się z trzech grup: panów, prałatów, rycerstwa i wasali, a stan miejski tworzyło 6 królewskich miast z Budziszynem na czele. Wraz z kształtowaniem się stanów jako czynnika politycznego, na Górnych Łużycach powstały też organy stanowe: sejm, sejmiki, urzędy ziemskie. Pierwszy sejm zebrał się w 1393 r. w Budziszynie. Do jego uprawnień należało m.in.. uzależnianie każdego uznania margrabiego od wystawiania tzw. rewersu gwarantującego autonomię Górnych Łużyc, oraz potwierdzenie praw, wolności i przywilejów całego kraju. Dzieliły się na zwyczajne i nadzwyczajne. Sejmiki nie miały osobnych terenów zebrań. Odbywały się razem z sejmami zwyczajnymi. Dzieliły się na ziemskie, miejskie i elekcyjne. Najważniejszymi urzędami ziemskimi były: urząd marszałka ziemskiego, oratora, syndyka ziemskiego i komisarza wojennego. W przeciwieństwie do innych krajów Stany Górnych Łużyc cieszyły się szeroką autonomią. Ustrój stanowy przetrwał na Łużycach do początku XIX w. (reformy Steina), a jego szczątkowe formy funkcjonowały także w ciągu tego wieku. Archiwum Stanów Krajowych Górnych Łużyc mieściło się na zamku w Budziszynie. Z 1680 r. pochodzą najstarsze inwentarze tego zespołu. Było dwukrotnie reorganizowane w związku z dopływami akt ( między 1790 a 1800 r., oraz po 1830 r.).

Daty skrajne:

1319 - 1937

Klasyfikacja:

Nazwa twórcy:

Daty:

1319-1937.

Nazwa dawna:

Nazwa obcojęzyczna:

Landstädtische Archiv ober Lausitz

Języki:

Dostępność:

Ogółem jednostek archiwalnych:

2503

Ogółem opracowanych jednostek archiwalnych:

2503

Ogółem jednostek archiwalnych bez ewidencji:

0

Ogółem metrów bieżących

151.0

Ogółem opracowanych metrów bieżących

151.0

Ogółem metrów bieżących bez ewidencji

0.0

Ogółem jednostek archiwalnych:

0

Ogółem plików :

0

Ogółem rozmiar (w MB):

0.0

Ogółem dokumentów

0

Ogółem spraw

0

Ogółem klas

0

Ogółem jednostek archiwalnych:

0.0

Ogółem metrów bieżących:

0.0

Daty skrajne dokumentacji niearchiwalnej:

Nazwa Inwentarz skarbowy Uwagi
inwentarz książkowy zatwierdzony Tak

Zespół zmikrofilmowany: n-ry: T.195752 - T.197583