Zespół
Content:
Katalogi główne klas I i II oraz eksternów z lat szkolnych 1928/29-1937/38, 1928-1939, sygn. 1-9; Katalogi i dzienniki lekcyjne klas I i II, Jednorocznego Koedukacyjnego Kursu Handlowego dla Absolwentów Szkół Średnich Towarzystwa Liceum Handlowego oraz Wojskowego Kursu Licealnego z lat szkolnych 1929/30-1937/38, 1929-1938, 1948, 1958, sygn. 10-28, 30-31; Sprawozdanie Dyrekcji Prywatnego Liceum Handlowego Koedukacyjnego Towarzystwa Liceum Handlowego w Przemyślu za rok szkolny 1933/34, 1934, sygn. 29; Księga protokołów Towarzystwa Liceum Handlowego w Przemyślu, 1928-1929, sygn. 32; Tematy prac i zadań pisemnych poprawianych przez nauczycieli, 1933, sygn. 33; Prośba ucznia Edwarda Osławskiego o przyjęcie do Liceum Handlowego wraz z odpowiedzią Kuratorium Okręgu Szkolnego Lwowskiego, 1935, sygn. 34; Zaświadczenie z Koedukacyjnego Liceum Handlowego Franciszka Świderskiego w Stryju o zdanym egzaminie przez ucznia Bronisława Skaczyło, 1935, sygn. 35; Zestawienie statystyczne z roku szkolnego 1936/37, 1936, sygn. 36; Zadania uczniów klasy II mieszanej z roku szkolnego 1937/38, 1937-1938.
About the Creator:
Towarzystwo Liceum Handlowego w Przemyślu (dalej Towarzystwo) powstało w 1928 roku. Pomysłodawcą utworzenia Towarzystwa, którego celem miało być organizowanie i utrzymywanie szkół i kursów handlowych oraz szerzenie wiedzy handlowej na terenie miasta był dyrektor Państwowej Szkoły Handlowej w Przemyślu – Wawrzyniec Bieniek(1). 30 września 1928 roku, na zebraniu tymczasowego Zarządu Towarzystwa, odczytano zatwierdzony przez Lwowski Urząd Wojewódzki, reskryptem z dnia 23 sierpnia 1928 roku nr L.B.P. 6781, statut oraz wybrano właściwy Zarząd. Prezesem Towarzystwa został kupiec Tadeusz Cieśliński, wiceprezesem mianowano Romana Gorgolewskiego, również kupca. W skład Zarządu oprócz prezesa i wiceprezesa wchodzili: Wawrzyniec Bieniek - dyrektor Państwowej Szkoły Handlowej w Przemyślu, Michał Bystrzycki - przemysłowiec, Adam Kratochwil - profesor Państwowej Szkoły Handlowej, Józef Haniszewski – nauczyciel Państwowej Szkoły Handlowej, Juliusz Styfi - właściciel drukarni w Przemyślu, Julian Szancer - kupiec, Andrzej Wolanin – kupiec, Zofia Tatasiewicz, Karol Then, Jan Boryło oraz Henryk Herschdőrfer. Członkami Towarzystwa byli: Antoni Tatoń, Wiktor Muszyński, ks. Julian Miahkij oraz Adam Dziębaj. Zarząd Towarzystwa został również upoważniony do podjęcia właściwych kroków w celu jak najszybszego otwarcia w Przemyślu prywatnego Liceum Handlowego(2). Towarzystwo utrzymywało się głównie z opłat członkowskich oraz organizowało imprezy dochodowe. W późniejszym czasie w poczet członków Towarzystwo przyjmowało również rodziców uczniów uczęszczających do Liceum Handlowego Towarzystwa Liceum Handlowego (dalej Liceum Handlowego TLH) oraz nauczycieli z grona pedagogicznego szkół mających siedzibę w budynku przy ulicy Dworskiego 25 w Przemyślu m.in.: Juliana Buczka, Władysława Dobrzańskiego, Romana Motykę, Stanisława Nowaka, Juliusza Piaseckiego, Franciszka Persowskiego i Leopolda Warchałowskiego. W okresie funkcjonowania Towarzystwa skład osobowy Zarządu ulegał zmianom. Po likwidacji Liceum Handlowego TLH Towarzystwo nie zakończyło swojej działalności. W zamierzeniach miało prowadzić różne kursy, a z początkiem roku szkolnego 1938/39 planowało otworzyć Jednoroczną Szkołę Przysposobienia Administracyjno-Handlowego w Przemyślu(3). Prywatne Liceum Handlowe Koedukacyjne TLH rozpoczęło swoją działalność 1 października 1928 roku na podstawie zezwolenia Kuratorium Okręgu Szkolnego Lwowskiego Nr III 4322/28. Jego dyrektorem został Wawrzyniec Bieniek, który pełnił równocześnie funkcję dyrektora w Państwowej Szkole Handlowej w Przemyślu. Przez pierwsze dwa lata funkcjonowania placówka korzystała z pomieszczeń i wyposażenia Państwowej Szkoły Handlowej w Przemyślu zlokalizowanej przy ulicy Dworskiego 25. Ze względu na dużą ilość uczniów Państwowej Szkoły Handlowej w latach 1928-1930 lekcje klas Liceum Handlowego TLH odbywały się w godzinach popołudniowych(4). Od 1 września 1930 roku szkoła otrzymała od władz miejskich pomieszczenia w budynku przy ulicy Kilińskiego 10, w którym swoją siedzibę miało dotychczas Towarzystwo Chrześcijańskich Rzemieślników i Rękodzielników(5). Natomiast w budynku przy ulicy Kilińskiego 10 Państwowa Szkoła Handlowa wynajmowała od Towarzystwa kilka pomieszczeń na sale lekcyjne dla swoich uczniów. Grono nauczycielskie Liceum Handlowego TLH oraz Państwowej Szkoły Handlowej w Przemyślu było wspólne. Koszty utrzymania Liceum Handlowego TLH pokrywało czesne uczniów oraz subwencje, które Towarzystwo otrzymywało od władz miejskich, Izby Handlowo-Przemysłowej we Lwowie oraz Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego. Do Liceum Handlowego TLH przyjmowano absolwentów VI klasy gimnazjum i VI roku seminarium nauczycielskiego, natomiast absolwenci Państwowej Szkoły Handlowej przyjmowani byli warunkowo, po zdaniu dodatkowych egzaminów uzupełniających z matematyki, fizyki i przyrody(6). Nauka w Liceum trwała 2 lata. Po ukończeniu klasy II uczniowie przystępowali do egzaminu końcowego i otrzymywali świadectwo ukończenia, które uprawniało do skróconej służby wojskowej i wstępu do szkoły podchorążych, do uzyskania drugiej kategorii urzędniczej w służbie państwowej cywilnej lub wstępu bez egzaminu do Wyższej Szkoły Handlowej w Poznaniu oraz akademickich szkół handlowych w Antwerpii, Trieście i Wiedniu. Absolwenci Liceum Handlowego TLH otrzymywali takie same prawa w służbie wojskowej oraz państwowo-cywilnej jak absolwenci innych szkół państwowych średnich(7). W szkole prowadzono również Jednoroczny Koedukacyjny Kurs Handlowy dla Absolwentów Szkół Średnich Towarzystwa Liceum Handlowego oraz organizowano wojskowe kursy licealne, handlowe i kursy dla eksternów(8). Uczniowie zamiejscowi mieszkali początkowo w bursach: gimnazjalnej przy ulicy Sienkiewicza oraz Polskiej Bursie Ludowej przy ulicy Lipowej (obecnie Lelewela), następnie od 1931 roku w Bursie Rzemieślniczo-Handlowej im. Michała Bystrzyckiego przy ulicy Dworskiego(9). Jesienią 1933 roku Towarzystwo wspólnie z Dyrekcją Państwowej Szkoły Handlowej w Przemyślu rozpoczęło budowę dodatkowego, dwupiętrowego skrzydła budynku przy ulicy Dworskiego 25, w którym umieszczono wspólną salę gimnastyczną i sale naukowe. Pomieszczenia szkolne, które miały być siedzibą Liceum Handlowego TLH, zostały oddane do użytku w 1935 roku(10). Jednak w roku szkolnym 1935/36 lekcje Liceum Handlowego TLH odbywały się nadal w budynku wynajętym przy ulicy Kilińskiego 10. Czynsz za dzierżawę lokalu od miasta opłacała natomiast Państwowa Szkoła Handlowa, w zamian za korzystanie z całego budynku szkolnego wraz ze wspólnie dobudowanym skrzydłem przy ulicy Dworskiego 25. W związku z powstaniem w roku szkolnym 1935/36 Państwowego Gimnazjum Kupieckiego i Jednorocznej Szkoły Przysposobienia Kupieckiego oraz zwiększeniem obowiązków, dotychczasowy dyrektor Wawrzyniec Bieniek zrezygnował z kierownictwa w Liceum Handlowym TLH(11). Na wniosek Towarzystwa, pismem Kuratorium Okręgu Szkolnego Lwowskiego Nr RP 35271/35, 20 sierpnia 1935 roku stanowisko dyrektora placówki objął Adam Kratochwil(12). W roku szkolnym 1936/37 Towarzystwo zwróciło się do Kuratorium Szkolnego Lwowskiego z prośbą o upaństwowienie placówki. Wraz z rokiem szkolnym 1937/38, na mocy zarządzenia Ministra Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego z dnia 12 czerwca 1937 roku Nr III.O.-3137/37, w miejsce zlikwidowanego Prywatnego Liceum Handlowego Koedukacyjnego TLH zostało otwarte Państwowe Koedukacyjne Liceum Handlowe. Szkoła ta mieściła się razem z Państwową Jednoroczną Koedukacyjną Szkołą Przysposobienia Kupieckiego w jednym budynku. Wszystkie szkoły miały wspólne kierownictwo, grono pedagogiczne i korzystały ze wspólnych pomieszczeń i wyposażenia szkolnego(13). Przez dziesięcioletni okres istnienia Liceum Handlowe TLH ukończyło 394 absolwentów. Towarzystwo wyposażyło Liceum Handlowe TLH w 736 własnych pozycji bibliotecznych, w pomoce naukowe do gabinetu handlowego, towaroznawczego i warsztatu próbek oraz mapy do gabinetu geograficzno-historycznego. Przez cały okres funkcjonowania Liceum Handlowego TLH młodzież zdolna, a niezamożna otrzymywała zniżki na opłatę czesnego. Dla uczniów i całego grona pedagogicznego prenumerowano liczne czasopisma. Organizowano również dożywianie uczniów, prowadzono kram szkolny i wypożyczalnię nart w okresie zimowym. Szkoła była abonentem radia. Przed lekcjami słuchano audycji radiowych a w czasie długich przerw koncertów z płyt winylowych. W latach 1934-1937 w szkole działał także Hufiec Przysposobienia Wojskowego(14). W 1934 roku, z inicjatywy dyrektora Wawrzyńca Bieńka, założono Związek Absolwentów Państwowej Szkoły Handlowej i Liceum Handlowego w Przemyślu. Siedziba Związku mieściła się w jednej z sal Państwowej Szkoły Handlowej, a jego członkami byli absolwenci obu szkół handlowych w Przemyślu(15). Źródła i opracowania: (1) Archiwum Państwowe w Przemyślu, zespół nr 392 Liceum Handlowe Koedukacyjne Towarzystwa Liceum Handlowego w Przemyślu, sygn. 32, s. 3-5; Monografia. Krajowa Szkoła Kupiecka 1913-2013 Zespół Szkół Ekonomicznych, Przemyśl 2013, s. 37. (2) Archiwum Państwowe w Przemyślu, zespół nr 392 Liceum Handlowe Koedukacyjne Towarzystwa Liceum Handlowego w Przemyślu, sygn. 32, s. 8-10, sygn. 29, s. 3. (3) Tamże, s. 32, s. 115. (4) Tamże, sygn. 29, s. 3. (5) Tamże, sygn. 32, s. 24. (6) Tamże, sygn. 32, s. 3-4. (7) Tamże, sygn. 29, s .5. (8) Tamże, sygn. 4-9, 30, 31. (9) Tamże, sygn. 32, s. 45-46. (10) Tamże, sygn. 29, s. 19. (11) Tamże, sygn. 32, s. 81. (12) Tamże, sygn. 32, s. 88. (13) Archiwum Państwowe w Przemyślu, Zespół nr 2210 Zespół Szkół Ekonomicznych w Przemyślu, sygn. 26, s. 8. (14) Archiwum Państwowe w Przemyślu, Zespół nr 392 Liceum Handlowe Koedukacyjne Towarzystwa Liceum Handlowego w Przemyślu, sygn. 32, s. 97, sygn. 29, s. 23. (15) Archiwum Państwowe w Przemyślu, Zespół nr 2210 Zespół Szkół Ekonomicznych w Przemyślu, sygn. 19, s. 34.
Border dates:
1928-1938 [1939-1958]
Classification:
instytucje nauki i oświaty
Creator's name:
Dates:
1928-1938, 1939-1958.
Former name:
Foreign language name:
Languages:
polski
Availability:
Available in full
Total archival files:
37
Total archival files processed:
37
Total archival files without records:
0
Total linear metres
0.47
Total linear metres processed
0.47
Total linear metres without records
0.0
Total archival files:
0
Total files:
0
Total size (in MB):
0.0
Total documents
0
Total cases
0
Total classes
0
Total archival files:
0.0
Total running meters :
0.0
Dates of non-archival documentation :
Name | Quantity Inventory | uwagi |
---|---|---|
Electronic archive inventory approved | No data |