1. DZIAŁ OGÓLNO-ADMINISTRACYJNY: sygn. 1-5(5 j.a.),lata 1946-1949: protokoły posiedzeń Rady i jej Prezydium z lat 1947-1949, księga protokołów pokontrolnych Zarządu Miejskiego. 2. DZIAŁ FINANSOWO–BUDŻETOWY: sygn. 6-16, 20(12 j.a.),lata 1946-1950: budżety administracyjne z lat 1948-1950, sprawozdania z ich wykonania z lat 1946-1950, księgi rachunkowe i inwentarzowe Zarządu Miejskiego z lat 1946-1949. 3. DZIAŁ GOSPODARKI MIEJSKIEJ: sygn. 17-19(3 j.a.),lata 1945-1947:raporty sytuacyjne o stanie gospodarki miasta i zasiedleniu z lat 1946-1947, księgi rejestrujące zakłady przemysłowe i rzemieślnicze z lat 1945-1946.

Organizacja władz miejskich w latach 1945-1950 opierała się na ustawie z 11.IX.1944 r. o organizacji i zakresie działania rad narodowych (Dz.U.R.P. 1944 r. nr 5 poz. 22; zmieniona ustawami z 6.V.1945 r. i 3 .I.1946 r.) oraz na dekrecie Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego z 23.XI.1944 r. o organizacji i zakresie działania samorządu terytorialnego (Dz.U.R.P. 1944 r. nr 14 poz. 74). W sprawach nie uregulowanych ww. ustawami obowiązywała przedwojenna ustawa z 23.III.1933 r. o częściowej zmianie ustroju samorządu terytorialnego (DZ.U.R.P. 1933 r. nr 35 poz. 294). W myśl powyższych aktów prawnych władzę w miastach sprawował samorząd terytorialny, reprezentowany przez miejskie rady narodowe będące organem stanowiącym i kontrolującym oraz zarządy miejskie będące organem wykonawczym rad. Rady narodowe na Ziemiach Zachodnich zaczęły powstawać od połowy 1946 r. W Nowogardzie pierwsze posiedzenie MRN odbyło się 23 października 1946 r. Rada liczyła 15 członków. Jej przewodniczącym został Antoni Fitas. Do kompetencji MRN należało: planowanie działalności publicznej, a w szczególności ustalanie budżetu i świadczeń w naturze, kontrolowanie działalności organów wykonawczych, gospodarowanie mieniem samorządowym. Ponieważ rady zorganizowane były na zasadzie hierarchicznego podporządkowania, rady miejskie podlegały bezpośredniemu nadzorowi rady powiatowej. MRN miały swoje organy pomocnicze w postaci prezydium oraz komisji stałych i doraźnych. Prezydium kierowało pracą rady. Do zadań komisji należało rozpatrywanie i opiniowanie spraw z zakresu administracji i gospodarki gminnej (zleconych komisji przez radę) oraz przygotowywanie wniosków na sesję rady. Każda MRN obowiązkowo musiała powołać 3 komisje stałe: kontroli społecznej, oświatową i finansowo-budżetową. Inne komisje mogły być tworzone w zależności od potrzeb. Organem wykonawczym rady był zarząd miejski. W jego skład wchodzili burmistrz, zastępca burmistrza (wicebrumistrz) oraz 3 do 6 członków. Do kompetencji zarządu miejskiego należało administrowanie gospodarką miejską w ramach uchwał MRN. Zarząd działał kolegialnie (przy obecności więcej niż połowy ustawowej liczby członków) lub jednoosobowo – poprzez burmistrza, pod jego osobistą odpowiedzialnością. Działalność zarządu miejskiego nadzorował wydział powiatowy. Burmistrz podlegał bezpośrednio staroście powiatowemu. Do rozpatrywania bieżących spraw administracyjnych i kancelaryjnej obsługi organów samorządu miejskiego zarząd powoływał biuro. Zgodnie z wzorcowym statutem zarządu miejskiego, wprowadzonym w lutym 1946 r. przez Ministerstwo Ziem Odzyskanych, biuro zarządu miejskiego w małych miastach niewydzielonych dzieliło się na 4 referaty (działy): 1) ogólno-administracyjny, 2) finansowy, 3) społeczny, 4) techniczny (gospodarczy).Na mocy statutu wprowadzonego w lipcu 1948 r., w miastach liczących do 5.000 mieszkańców w ramach biura miały funkcjonować następujące komórki: 1) Referat Ogólno-Administracyjny (Sekretariat Zarządu Miejskiego), 2) Referat Finansowy, 3) Referat Techniczny, 4) Kasa Miejska, 5) Urząd Stanu Cywilnego. Powyższa struktura miejskiej administracji samorządowej obowiązywała do czerwca 1950 r. tj. do czasu wejścia w życie ustawy z 20 marca 1950 r. o terenowych organach jednolitej władzy państwowej (Dz.U.R.P. 1950 r. nr 14 poz. 130). Na mocy tej ustawy kompetencje dotychczasowych organów samorządu miejskiego przejęły prezydia miejskich rad narodowych.

Zespół opracował Józef Pluciński - 1969 r.