Od czasów średniowiecznych pieczęć, jako środek potwierdzający autentyczność korespondencji i przedmiotów, jest integralnie związana z dokumentem. Przyczynił się walnie do tego dekret papieża Aleksandra III (1159-1181), który stanowił, że jedynie dokumenty spisane przez notariuszy publicznych lub uwierzytelnione pieczęcią wystawcy będą uważane za wiarygodne w przypadku śmierci świadków. Wybitny badacz sfragistyki książąt mazowieckich, Stefan K. Kuczyński zwracał uwagę również na aspekt moralny pieczęci, wywołujący podświadome doznania odbiorców, którzy stykają się z opieczętowanym dokumentem: „Już same cechy zewnętrzne pieczęci – zwłaszcza wizerunek konny lub pieszy księcia – wzbudzały szacunek i lęk przed naruszeniem postanowień dokumentu. Pieczęć urastała do rangi symbolu jej właściciela – księcia, a zawieszona przy dokumencie była widomym znakiem jego woli i władzy. Wybitnie podnosiło to jej znaczenie w świadomości poddanych księcia”. Pieczęć przemawiała również do odbiorcy poprzez zawarty w jej polu obraz (wizerunek) uzupełniony legendą (napisem napieczętnym). W niniejszej kolekcji prezentujemy wybrane pieczęcie książąt mazowieckich, zachowane przy dokumentach wydawanych dla mieszczan warszawskich. Wśród nich są dwie pieczęcie większe piesze Janusza I ( pierwsza używana w l. 1374-1379, druga w l. 1379-1429), wyobrażające księcia w zbroi i hełmie, trzymającego miecz i tarczę. Wizerunki te, niezwykle artystyczne, różnią się nieznacznie, ale odznaczają się ogromną dbałością o szczegóły, które pozwalają na zidentyfikowanie elementów uzbrojenia. Przedstawiony na pieczęciach książę jawi się jako władca broniący swoich poddanych.