---

Archiwum Zamku Królewskiego w Warszawie utworzone w 1971 roku, to niezwykle ważna instytucja dokumentująca zarówno proces odbudowy Zamku, jak i jego późniejszą działalność muzealną. Jego zbiory obejmują szeroki wachlarz materiałów – od projektów architektonicznych i dokumentacji konserwatorskiej, przez fotografie i filmy z przebiegu prac rekonstrukcyjnych, aż po korespondencję, akta administracyjne oraz spuścizny osób zaangażowanych w przywracanie świetności tej rezydencji królewskiej.

Archiwum Zamku Królewskiego w Warszawie dołączyło właśnie do grona instytucji publikujących swoje unikatowe materiały w serwisie „Szukaj w Archiwach”. To prawie 2 tysiące skanów wyjątkowych dokumentów, zawartych w 5 następujących zespołach archiwalnych:

 

Dokumenty, listy, akta luźne, nr zesp. 1 (D I)

 

Zespół obejmuje dokumenty, listy i akta luźne z okresu od połowy XV do końca XVIII wieku, zawierające akta prawne królów polskich, m.in. Władysława III Warneńczyka, Zygmunta III czy Stanisława Augusta. Znajdziemy tu nadania ziemskie, dyplomy szlachectwa, nominacje wojskowe oraz bogatą korespondencję królewską i prywatną, w tym pisma ks. Józefa Poniatowskiego i prezydentów II RP.

Archiwum Laskarysów, nr zesp. 10 (R IV)

 

Archiwum Laskarysów to fragment archiwum rodzinnego weneckiego rodu Lascari, spolonizowanego w XVIII wieku. Zawiera testamenty, dokumenty majątkowe i urzędowe, korespondencję oraz wywody genealogiczne potwierdzające wenecko-bizantyjskie korzenie rodziny. Znajdują się tu także dokumenty związane z działalnością duchownych i wojskowych Laskarysów.

Archiwum Cruttów, nr zesp. 11 (R V)

 

Archiwum Cruttów to przede wszystkim dokumenty Antoniego Łukasza Crutty, tłumacza języków wschodnich i dyplomaty Stanisława Augusta, związane z działalnością konsulatu weneckiego na Cyprze. Znajduje się tu korespondencja dyplomatyczna, paszport osmański, nominacje oraz materiały dotyczące polskiej szkoły orientalnej w Stambule. Ten unikalny zespół pokazuje polsko-weneckie relacje i polską obecność dyplomatyczną na Bliskim Wschodzie w XVIII wieku.

Archiwum Sumińskich, nr zesp. 12 (R VI)

 

Archiwum Sumińskich przedstawia dokumenty rodziny Sumińskich herbu Leszczyc z ziemi dobrzyńskiej. To głównie nadania królewskie z czasów Stanisława Augusta, dotyczące majątków i urzędów, w tym wojewody inowrocławskiego Piotra Sumińskiego. Zespół zawiera także materiały genealogiczne i prywatną korespondencję.

Archiwum Kazimierza Brokla, nr zesp. 36 (AD III)

 

Z kolei Archiwum Kazimierza Brokla to zbiór materiałów po wybitnym kustoszu Zamku Królewskiego z okresu międzywojennego. Zawiera rękopisy, notatki o przebudowach i wyposażeniu Zamku, rysunki mebli i dokumenty ruchu eksponatów, a także dziennik z września 1939 roku, kiedy Brokl zginął, ratując zbiory. Zespół obejmuje także bogatą korespondencję oraz inwentarze zabytków, dzięki którym poznajemy codzienną pracę muzealnika i dzieje zamkowych kolekcji.

 

Zachęcamy do korzystania z zasobów Archiwum Zamku Królewskiego w Warszawie dostępnych już teraz na portalu „Szukaj w Archiwach”. To wyjątkowa kolekcja dokumentów, które pozwalają spojrzeć z bliska na dzieje Zamku i lepiej zrozumieć jego ważną rolę w historii Polski.

 

Źródła:

1. Beata Gadomska, W czterdziestą rocznicę utworzenia Archiwum Zamku Królewskiego w Warszawie, „Kronika Zamkowa” 2011, nr 1–2,
   s. 205–213.
2. Informator o zasobie Archiwum Zamku Królewskiego w Warszawie – Muzeum, red. B. Gadomska, Warszawa 2018.