referaty: Ogólny, Finansowo-Gospodarczy z lat 1944-1949 (sygn. 1-48) - protokóły posiedzeń Zarządu, zarządzenia i okólniki władz nadrzędnych, ewidencja i rozdział darów z UNRRA, sprawy majątku PKOS w Hrubieszowie oraz sprawy punktów rozdzielczych i ich zaopatrzenie. Ze względu na przemieszanie materiałów nie ustalono sygnatury dla poszczególnych referatów.

Na pierwszym powojennym posiedzeniu zarządu PKO w Hrubieszowie, 7 listopada 1944 r., nastąpiła zmiana nazwy i ogólna reorganizacja. Polski Komitet Opiekuńczy przemianowano na Powiatowy Komitet Opieki Społecznej (PKOS) w Hrubieszowie. Likwidacja PKOS w Hrubieszowie rozpoczęła się z początkiem 1949 r. 25 lutego zarządzenie WKOS w Lublinie zapowiadało likwidację (z dniem 31 maja). 2 kwietnia 1949 r. zebrała się Komisja Likwidacyjna PKOS w Hrubieszowie pod przewodnictwem Józefa Borowskiego. W związku z zarządzeniem Wojewódzkiej Komisji Likwidacyjnej z dnia 1 kwietnia 1949 r., PKOS w Hrubieszowie został przekazany Referatowi Opieki Społecznej Starostwa Powiatowego w Hrubieszowie. Siedziba Komitetu mieściła w Hrubieszowie przy ulicy 3 Maja 7. Status prawny – instytucja ochrony zdrowia i opieki społecznej. Komitet podlegał Wojewódzkiemu Komitetowi Opieki Społecznej (WKOS) w Lublinie, ten zaś Centralnemu Komitetowi Opieki Społecznej w Warszawie z siedzibą przy ulicy Targowej 59. PKOS posiadał gminne komitety opieki społecznej na terenie powiatu hrubieszowskiego oraz stołówkę, kuchnię ludową i schronisko, zorganizowane przy siedzibie w Hrubieszowie. Według statutu z 1946 r. powiatowy komitet opieki społecznej składał się z 7 lub 5 członków, i takiej samej liczby zastępców. Posiedzenie komitetu miały odbywać się co najmniej rad na dwa tygodnie. Co miesiąc komitet składał sprawozdanie z działalności WKOS. W 1948 r. biuro PKOS w Hrubieszowie dzieliło się na działy: 1). Ogólny - kierownik Leokadia Górak; 2). Organizacyjno-Inspekcyjny – kierownik działu a zarazem biura PKOS Jan Czwórnóg; 3). Finansowo-Gospodarczy – kierownik Wanda Szuryn; 4). Opiekuńczy – kierownik Aleksandra Pacut. Przewodniczącymi PKOS w Hrubieszowie byli Walenty Latoszek, ks. Edward Dolecki, Zygfryd Lutnicki. W czasie funkcjonowania PKOS w Hrubieszowie jego biurem kierowali Aleksy Nowak oraz Jan Czwórnóg. PKOS organizował akcje dożywiania, oferował pomoc w naturze (odzież, obuwie, pościel) i gotówce (zapomogi gotówkowe; udzielane na leczenie i powracającym z Niemiec, a pochodzącym ze wschodu). Kuchnia ludowa wydała posiłki (śniadania, obiady i kolacje), dożywiała młodzież szkolną oraz w stołówce PKOS. Prowadzone było rozdawnictwo suchego prowiantu, schronisko oraz dom noclegowy wraz z całodziennym wyżywieniem. Udzielano bezpłatnej pomocy lekarskiej. Prowadzone były akcje zbiórek artykułów żywnościowych, odzieży obuwia w ramach, m.in. Akcji Pomocy Zimowej. Organizowano kolonie i półkolonie letnie w ramach Akcji Letniej.