Zespół
Content:
Zespół zawiera bardzo reprezentatywne materiały dla akt podworskich. Znajdują się bowiem w nim akta dot. gospodarki (tu - leśnej), sprawy spadkowe, fundacji i prawa patrona-tu , uwłaszczeń oraz – najcenniejsze – opisujące bezpośrednio dzieje rodu, jego herb itd. Wszystko zaś uzupełnia znakomity materiałem ilustracyjny w postaci albumu prezentującego obrazy z regionu głubczyckiego, w tym majątków należących do Edgara hrabiego Henckel von Donnersmarcka. Nie zabrakło też dokumentu pergaminowego, w którym cesarz Rudolf II przekazuje majątek i wieś Maków (Mackaw) w księstwie raciborskim wraz ze wszystkimi przynależnościami Kacprowi Beßen panu von Cöln und Kenzendorf auf Crawatsch. Szkoda jedynie, że nie zachowało się nic ze spisów, jakie zawiera jednostka o sygn. 4, która podaje informacje o posiadaniu w archiwum rodowym Gaszynów dokumentów od 1482 r. (dot. posiadaniu zamku w Kietrzu) oraz licznych, kolorowanych wizerunków herbów i drzew genealogicznych rozgałęzionego rodu Gaszynów. Niemniej znajduje się tam bardzo cenny materiał dla badaczy rodu: dane (notatki) do sporządzenia drzewa genealogicznego obejmującego okres XVII-XIX w., a następnie szkic tegoż drzewa . I nie są to jedyne wartościowe dane z tejże jednostki; nab.8117/2015: sprawy sporne oraz dotyczące dziedziczenia przez rodzinę, odpisy listów, zadłużenia i pożyczki, korespondencja ogólna- konflikty, spory 1622-1790 (18 j.a.).
About the Creator:
Dobra rycerskie Krowiarki (Rittergut Polnisch-Krawarn, też Polski Krawarz) do 1842 r. należał do hrabiów Strachwitz, kiedy to wraz z dobrami rycerskimi w Makowie za 311 000 talarów zostały sprzedane hrabiemu Rzeszy Amandowi von Gaschin, baronowi na Oleśnie . Kilka lat później (1879 r.) po małżeństwie jego córki Wandy z Hugonem 2. hrabią von Henckel-Donnersmarck majątek ten (wraz z Kietrzem), przeszedł w ręce tego rodu . W latach 30-tych zmienił jeszcze nazwę na Preußisch Krawarn . Poniższy zespół to wycinek z historii dwóch potężnych górnośląskich rodów: Gaszy-nów i Donnersmarcków. Pierwsi w XVIII-XIX w. – jak się okazuje – mieli rozległe dobra także na terenie dawnej Rzeczpospolitej. Ich główna siedzibą był Kietrz, ale przedstawicieli tego rodu odnajdujemy często w odległych miejscowościach. Przykładowo komtesa Pamela von Gaschin, której akta także znajdują się w zespole, zamieszkiwała przy Claasenstraße 4 we Wrocławiu . Gaszynowie (Gaschin) to jeden z bardziej znanych rodów górnośląskich. Według tra-dycji mieli oni w połowie XVI wieku przybyć na te ziemie z Polski, chociaż ich związki ze Śląskiem są o wiele wcześniejsze. Na Śląsku uzyskali najwyższe stanowiska w służbie cesar-skiej i godności szlacheckie należąc do najbogatszej magnaterii górnośląskiej. Najbardziej znani są z ufundowania na Górze Chełmskiej klasztoru i sanktuarium, od których miejsce to znane jest pod nazwą Góry św. Anny (Sankt Annaberg) . Drudzy to właściciele Wolnego Państwa Stanowego Bytom, a w XIX-XX w. – najbogatsi właściciele ziemscy na Górnym Śląsku. Jest to ród pochodzenia węgierskiego i dzielił się na wiele linii. Na Górnym Śląsku ich główną siedzibą był Świerklaniec koło Tarnowskich Gór . Majątek Krowiarki obejmował dosyć rozległe tereny. Wchodziły w jego skład m.in. majątek Grabie w ówczesnym (pocz. XIX. w.) powiecie Radziejewo, w rejencji poznańskiej, który obejmował wsie Maciejewo, Konecko, Chroma Wola i Witkowya. Jego właścicielem w 1816 r. był kasztelan (Castellan) Antoni Biesiekierski, który nabył te dobra w 1794 r. od wojewody Stanisława hrabiego Dąbski, a które następnie przeszły w ręce górnośląskich Gaszynów (w 1843 r. hr. Gaschin występuje już jako dziedzic dóbr Grabia). Dobra te były przede wszystkim eksploatowane ze względu na drewno, a po wcześniejszych poręczeniach i spłatach zadłużeń przeszły w ręce Gaszynów
Border dates:
1603-1935
Classification:
archiwa rodzinno-majątkowe
Creator's name:
Dates:
1603-1935.
Former name:
Foreign language name:
Herrschaft Polnisch Krawarn
Languages:
polski, niemiecki
Availability:
Available in full
Total archival files:
26
Total archival files processed:
8
Total archival files without records:
0
Total linear metres
0.33
Total linear metres processed
0.18
Total linear metres without records
0.0
Total archival files:
0
Total files:
0
Total size (in MB):
0.0
Total documents
0
Total cases
0
Total classes
0
Total archival files:
0.0
Total running meters :
0.0
Dates of non-archival documentation :
Name | Quantity Inventory | uwagi |
---|---|---|
Geographical index | Tak | |
Draft electronic archive inventory | Nie | |
Index of content | Tak | |
Approved book inventory | Tak | 8 j.a. |
Index of persons | Tak |
Zinwentaryzowano za pomocą bazy danych IZA 6.01.